Często chcemy z podróży przywieźć do domu oryginalną pamiątkę, jaką jest roślina, zwierzę albo przedmiot stworzony z egzotycznego gatunku fauny lub flory. Może się okazać, że za taki souvenir przyjdzie nam słono zapłacić, jeśli będzie to produkt z listy zakazanych.
Pomyśl zanim kupisz
Bądź wyczulony na wszelkie okazy zwierząt i roślin kupowane za granicą – ostrzega Ministerstwo Klimatu i Środowiska. Dowiedz się, czy gatunek zwierzęcia/rośliny, z którego wytworzono przedmiot, jest objęty przepisami CITES. Szczególnie czujny bądź przy przedmiotach wytworzonych z: kości słoniowej, rogów nosorożca, koralowców, muszli, skór gadów i ssaków (głównie: krokodyli, węży, dzikich kotów, wilków, niedźwiedzi), innych kości zwierząt.
Gatunki chronione przepisami
Gatunki w CITES, w zależności od stopnia zagrożenia, zostały zakwalifikowane do jednego z trzech załączników: gatunki zagrożone wyginięciem; gatunki niezagrożone wyginięciem, ale które mogą się takimi stać, jeśli obrót ich okazami nie będzie reglamentowany; gatunki, o których jedna ze stron Konwencji zdecydowała, że należy zapobiec lub ograniczyć ich eksploatacji w ramach istniejących przepisów.
Unia Europejska ma jeszcze swoje przepisy, które w znacznej mierze odpowiadają załącznikom Konwencji, ale gatunki, handel którymi jest ściśle regulowany, zostały w nich pogrupowane w trochę inny sposób. Przykłady:
• Aneks A (zagrożone): żółw grecki, żako (zwierzęta z hodowli na cele hobbystyczne); gepard, lampart, niedźwiedź brunatny, wilk (np. importowane jako trofea); ptaki drapieżne (np. na cele sokolnictwa);
• Aneks B (niezagrożone): większość krokodyli, aligatorów, waranów (np. import przedmiotów skórzanych); legwan zielony, żółw stepowy, wiele gatunków papug (handel zoologiczny, hodowle amatorskie);
• Aneks C (reglamentowane): cyweta (np. trofea), wiele gatunków płaszczek słodkowodnych;
• Aneks D (spoza CITES): mącznica lekarska (pozyskiwana na cele zielarskie), apogon kardynał (pozyskiwany jako ryba akwariowa).
Gatunki zakazane w UE
Są również gatunki, których okazów w ogóle nie można przywozić do Unii Europejskiej, m.in.:
• trofea wilka z Białorusi, Mongolii, Turcji;
• mors z Grenlandii (a więc również: pamiątki z jego kłów);
• nierozłączka czerwonogłowa z Demokratycznej Republiki Konga, Wybrzeża Kości Słoniowej, Gwinei, Mali, Togo;
• liczne gatunki koników morskich np. z Indonezji;
• niektóre motyle z Wysp Salomona;
• skrzydelnik olbrzymi (jego muszle są popularną pamiątką) z Grenady i Haiti;
• niektóre muszle przydaczni m.in. z Wietnamu, Mozambiku, Wysp Salomona;
• niektóre storczyki z Korei Południowej, Chin, Wietnamu, Laosu, Belize.
Ministerstwo ci pomoże
Jeśli już przed wyjazdem planujesz zakup jakiejś egzotycznej pamiątki, upewnij się, jakie masz możliwości w tym zakresie wynikające z przepisów i w razie potrzeby przygotuj się zawczasu do dopełnienia wszelkich formalności. Ministerstwo Klimatu i Środowiska oferuje pomoc w tym zakresie.
Trzeba wysłać e-mail na adres: cites-ma@mos.gov.pl) opisując możliwie dokładnie sytuację (kraj, okaz, gatunek). W razie potrzeby uzyskasz informację, czy w przypadku danego okazu przywóz będzie możliwy a jeśli tak: dowiesz się, jak możliwie sprawnie przeprowadzić procedurę importową.
O Konwencji CITES
Konwencja o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem została sporządzona w Waszyngtonie, 3 marca 1973 roku, zwana jest także Konwencją Waszyngtońską lub w skrócie CITES od angielskiej nazwy Konwencji. Polska ratyfikowała przystąpienie do Konwencji 12 grudnia 1989 roku, weszła ona w życie w Polsce 12 marca 1990 roku.
Szacuje się, że handel gatunkami CITES znajduje się w czołówce rodzajów przestępstw pod względem przynoszonych „dochodów”, obok handlu ludźmi, bronią i narkotykami.
Wiele krajów o największej różnorodności biologicznej to słabo rozwinięte kraje afrykańskie, azjatyckie lub południowoamerykańskie, gdzie powstrzymanie kłusownictwa i nielegalnego pozyskania jest bardzo trudne ze względu na ograniczone środki. Dlatego też kontrola na granicach i rynkach wewnętrznych, w szczególności w rozwiniętych krajach największego popytu na okazy dzikiej fauny i flory, jest istotnym elementem powstrzymania nielegalnego pozyskiwania gatunków i ochrony różnorodności biologicznej.
Inne tematy w dziale Rozmaitości
