"Narodziny, zaślubiny, śmierć"

Halina Gerlich

https://pl.wikipedia.org/wiki/%C5%9Al%C4%85ski_Instytut_Naukowy

"Zwyczaje i obrzędy w katowickich rodzinach górniczych"

Książka tycząca wyników badań w ramach rodzimej etnografii tradycyjnych zwyczajów i obrzędów związanych z konkretnymi trzema powszechnymi zdarzeniami z życia człowieka, rodziny i społeczności lokalnej w specyficznym środowisku śląskim kultury robotniczej kontynuującej w pewnym zakresie kulturę chłopską, ludową, wiejską, tego terenu - z wyraźnym pominięciem innych zwyczajów, świętowania ważnych wydarzeń, osiągnięć, w życiu jednostki, osoby i społeczności.

Przy tym trzeba uwzględnić, że na tym terenie od dawna krzyżowały się wpływy czeskie, niemiecki (pruskie) i polskie.

Trzeba uwzględnić, że miasto Katowice powstało dopiero w 1865 r. z decyzji rządu pruskiego z przekształcenia wsi i dynamicznie zwiększało swoje znaczenie, i swoją powierzchnię i ludność kosztem osiedli okolicznych.

Trzeba uwzględnić także napływ ludnościowy z całej Polski do pracy po wojnie, czyli obce wpływy obyczajowe („ptoki, pnioki i krzoki”).

Autorka rozróżnia zwyczaje od obrzędów - według niej obrzędy są to zwyczaje obwarowane sankcją sakralną.

https://pl.wikipedia.org/wiki/Zwyczaj

https://pl.wikipedia.org/wiki/Obrz%C4%99d

Według mnie jednak obrzęd jest to tradycyjny konkretny przepis do wykonywania zwyczaju.