Grupy krwi - jakiej jest najwięcej, a której brakuje najbardziej?

W okresie wakacyjnym często brakuje krwi. Według statystyk, honorowo oddaje ją niestety coraz mniej Polaków. Krew to najcenniejsze lekarstwo, ktorego nie można niczym zastąpić. 

Wśród Polaków najczęstszą grupą krwi jest A Rh+ (ma ją 32 proc. osób). Niemal tyle samo z nas ma grupę 0 Rh+. Na trzecim miejscu jest B Rh+ (15 proc.). Znacznie radziej występuje krew grupy AB Rh+ (7 proc.). Po 6 proc. Polaków ma krew grupy O Rh- i A Rh-. Najrzadsze grupy krwi to B Rh- (2 proc.) i AB Rh- (1 proc.). Najbardziej przydatna jest krew grupy 0 Rh-, ponieważ w nagłych wypadkach, przy braku krwi właściwej grupy, może być przetoczona każdej osobie, która potrzebuje tego drogocennego płynu ustrojowego.

Oddawanie krwi jest bezpieczne

W 2017 r. krew oddało blisko 590 tys. osób, w 2016 – blisko 600 tys. osób, a w 2015 – 605 tys. osób. – To nieznaczny spadek, może on wynikać np. z częstszych podróży Polaków za granicę – mówi Jolanta Zatorska, dyrektor Regionalnego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Krakowie. Zagraniczne wyjazdy wiążą się z ryzykiem przywiezienia choroby, dlatego z oddawaniem krwi należy odczekać nawet kilka miesięcy.

Krew jest zawsze potrzebna. Szczególny spadek liczby dawców da się zaobserwować w okresie od 15 czerwca do 30 września. – To okres zwiększonej liczby wyjazdów, w którym łatwiej o wypadki. Równocześnie jest to czas, w którym rozpoczynają się wakacje w szkołach i na uczelniach, a także okres urlopowy. 

Mniejsza liczba dawców nie zawsze jest równoznaczna z mniejszą liczbą donacji, czyli zabiegów pobrania krwi. – Są osoby, które na przestrzeni roku kilka razy oddają krew, kobiety mogą oddać krew cztery razy w ciągu 12 miesięcy, a mężczyźni sześć razy w ciągu 12 miesięcy – mówi dyrektor krakowskiego centrum krwiodawstwa i krwiolecznictwa. 

Zatorska, która od blisko pięćdziesięciu lat pracuje w służbie krwi, zapytana o ryzyko zakażenia chorobą podczas oddawania krwi zaznaczyła, że takie ryzyko nie istnieje. – W polskich warunkach, ale i na świecie, oddawanie krwi nie grozi zarażeniem, ponieważ 100 proc. używanego sprzętu do pobierania oraz przetaczania krwi jest sprzętem jednorazowym – wyjaśnia.  

Gdzie można oddać krew? 

W naszym kraju pobór krwi jest zarezerwowany tylko dla placówek wchodzących w skład Publicznej Służby Krwi. Dlatego do pobierania krwi i oddzielania jej składników uprawnione są wyłącznie: Regionalne Centra Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa, Wojskowe Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa, Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa MSWiA (dawniej MSW) oraz ich oddziały i stacje terenowe.  

W Polsce działa dwadzieścia jeden RCKiK, a także dwa centra resortowe. Szesnaście z tych punktów znajduje sięw stolicach województw, a kolejne pięć w miastach powiatowych (Słupsk, Kalisz, Radom, Wałbrzych, Racibórz). Oprócz stałych punktów w postaci centrów oraz oddziałów terenowych krew pozyskiwana jest w trakcie akcji wyjazdowych.  

Przywileje i ulgi dla krwiodawców 

W zależności od zaangażowania krwiodawcy ulgi i przywileje dotyczą honorowych dawców krwi lub dawców z tytułem „Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi”. Tytuł „Honorowy Dawca Krwi” przysługuje osobie, która została zarejestrowana w jednostce organizacyjnej publicznej służby krwi i oddała bezpłatnie krew.  

Honorowemu Dawcy Krwi przysługuje posiłek regeneracyjny po oddaniu krwi lub jej składników o wartości kalorycznej 4 500 kcal (osiem czekolad, jeden wafelek, jeden sok). Ponadto honorowy dawca ma prawo do zwolnienia z pracy w dniu, w którym oddaje krew, a także na czas okresowego badania lekarskiego dawców krwi; ma także prawo do zwrotu utraconego zarobku na zasadach wynikających z przepisów prawa pracy.  

Ważne: to na pracodawcy spoczywa obowiązek zwolnienia pracownika; pracodawca powinien być wcześniej uprzedzony o nieobecności; pracownik-krwiodawca otrzymuje zwolnienie z pracy na dzień, w którym oddał krew lub na kilka godzin, jeżeli z przyczyn medycznych nie doszło do donacji.

 

Na tym nie koniec. Podatnik, który w roku podatkowym oddał honorowo krew, ma prawo skorzystać ze specjalnej ulgi dla honorowych krwiodawców. Odliczenie dokonuje się od dochodu (przychodu). Wysokość ulgi zależy od ilości oddanej krwi. Wysokość ulgi obliczamy mnożąc ilość faktycznie oddanej honorowo krwi (lub osocza) przez przyjęty dla tej ulgi przelicznik, w postaci obowiązującego ekwiwalentu pieniężnego za 1litr pobranej krwi, tj. przez 130 zł. Odliczenie z tego tytułu nie może przekroczyć kwoty stanowiącej 6 proc. dochodu (w przypadku „ryczałtowców” 6 proc. przychodu), wykazanego w zeznaniu. 

Ponadto krwiodawca ma prawo do zwrotu kosztów dojazdu do najbliższego punktu poboru krwi; koszt przejazdu ponosi ośrodek publicznej służby krwi.

Krwiodawca może uzyskać bezpłatne wyniki badań laboratoryjnych. Warto już w trakcie rejestracji poinformować personel o tym, że będziemy chcieli otrzymać wyniki badań. 

Każdy dawca, który kilka razy oddał krew, w niedługim czasie otrzymuje bezpłatnie lub za niewielką opłatą kartę identyfikacyjną grupy krwi. Szczegółowe zasady wydawania "krewkarty" określają wewnętrzne przepisy centrów krwiodawstwa. Zasłużonemu Honorowemu Dawcy Krwi przysługują niektóre leki za zniżkami. Można je będzie otrzymać bezpłatnie jedynie na podstawie recepty wystawionej przez lekarza.

Osoba z tytułem ZHDK może również skorzystać poza kolejnością z ambulatoryjnych świadczeń zdrowotnych w placówkach ZOZ-ów. Świadczeniobiorcy, którzy posiadają tytuł „Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” lub „Zasłużonego Dawcy Przeszczepu” i przedstawili legitymację „Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” lub „Zasłużonego Dawcy Przeszczepu” mają prawo do korzystania poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej oraz z usług farmaceutycznych udzielanych w aptekach. 

Ludzie z tytułem ZHDK, którzy oddali określoną ilość krwi, mogą uzyskać zniżki w komunikacji miejskiej (warto sprawdzić, jakie konkretne przepisy obowiązują w danym mieście).  

Istnieje także system zniżek i ulg w schroniskach, hotelach, sklepach i punktach usługowych zrzeszonych wokół inicjatywy „Dawcom w Darze”. 

źródło: PAP, krwiodawcy.org, fakt.pl 

KW 

© Artykuł jest chroniony prawem autorskim. Wykorzystanie tylko pod warunkiem podania linkującego źródła.