Potrafi zepsuć spotkanie, za to świetnie walczy z chorobami i jest niezastąpiony w kuchni. W dawnych czasach uchodził za lek i pokarm biedoty.
Czosnek pospolity jest jedną z najbardziej cenionych roślin leczniczych. Wywodzi się z Azji Środkowej, skąd trafił do Europy i na północne wybrzeża Afryki. Do Polski zawitał w średniowieczu, prawdopodobnie za sprawą kupców i Tatarów. Należy do rodziny amarylkowatych. Uprawiany jest jako roślina dwuletnia lub jednoroczna – warzywo, a jednocześnie przyprawa. Jest powszechnie cenionym, naturalnym lekiem, mającym uznanie współczesnej medycyny. Jego skuteczność potwierdziły badania kliniczne. Figuruje w oficjalnych spisach leków i dokumentach, np. ESCOP, WHO czy Farmakopei Polskiej.
Z rośliny najczęściej wykorzystywana jest tzw. cebula czosnku, również w postaci sproszkowanej, a także olejek czosnkowy. Ich spożywanie stymuluje wydzielanie soku żołądkowego, a jednocześnie zapobiega wystąpieniu zgagi. Oprócz tego, zwiększa wydzielanie żółci i działa przeciwskurczowo. Ma korzystny wpływ na nasz aparat oddechowy, jak również naczynia wieńcowe. Wykazuje przy tym właściwości przeciwzakrzepowe.
W składzie czosnku pospolitego dominuje woda i węglowodany. Zawiera też niewielką ilość białka oraz błonnika. Oprócz tego witaminę B1, B2, PP, C a także wapń, fosfor i żelazo. Z uwagi na fakt, że nie spożywamy czosnku w dużych ilościach, nie jest on traktowany jako dobre źródło wymienionych substancji.
Czosnek uznawany jest za naturalny antybiotyk. Właściwości biobójcze zawdzięcza rozkładowi alliiny na allicynę i ajoen. Związki te uśmiercają lub ograniczają rozwój niektórych bakterii, w tym paciorkowców i gronkowców (nawet gronkowca złocistego) oraz szczepów wywołujących gruźlicę i choroby okrężnicy.
Zawarty w warzywie olejek eteryczny zwalcza drobnoustroje odpowiedzialne za nadkażenia jamy ustnej oraz dróg oddechowych. Przy okazji, wykazuje dużą skuteczność w walce z zakażeniami dróg moczowych.
Wyciąg czosnkowy jest polecanym dodatkiem do past do zębów i płynów do płukania jamy ustnej. Warto wspomnieć, że świeży sok przeciwdziała rozwojowi grypy, ma działanie napotne oraz przeciwgorączkowe. Skutecznie reguluje ciśnienie krwi i łagodzi ból miesiączkowy.
Wykorzystywany jest także jako składnik lewatyw stosowanych w przebiegu owsicy, oraz przy płukankach (irygacji) w rzęsistkowym zapaleniu pochwy. Czosnek używany jest także podczas zatrucia ołowiem. Ponadto, wykazuje silne działanie antyoksydacyjne i chroni wątrobę.
Nie jest polecany podczas zapalenia nerek, a także przy cięższych stanach zapalanych żołądka i jelit. Powinni go unikać chorzy na zapalenie płuc przebiegające z gorączką, jak również osoby kaszlące, odksztuszające krew. W większych dawkach może być toksyczny dla dzieci. Nie należy podawać go niemowlakom przed ukończeniem 10. miesiąca życia. Pośrednio oddziałuje na malucha karmionego piersią.
WA
Inne tematy w dziale Rozmaitości