1. W ostatnią środę Rada Ministrów po przeprowadzeniu trwających 30 dni konsultacji społecznych, przyjęła ostatecznie projekt budżetu państwa na rok 2023, w kształcie zbliżonym do tego przedstawionego pod koniec sierpnia.
Przyjęty został także projekt ustawy okołobudżetowej zawierający miedzy innymi blokadę podwyżek płac dla osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, a także projekt ustawy o trzyletnim planie mianowań w służbie cywilnej na lata 2023-2025.
Teraz komplet tych projektów ustaw zostanie skierowany do Sejmu, zgodnie z zapisami Konstytucji RP, że rząd przedstawia projekt budżetu i projekty ustaw okołobudżetowych na rok następny do 30 września roku bieżącego.
2. Po niedużych modyfikacjach w stosunku do projektu budżetu przedstawionego pod koniec sierpnia, dochody budżetowe zostały utrzymane na poziome 604,4 mld zł, co oznacza że są one aż o 110% wyższe, niż te zrealizowane w 20215 roku, ostatnim roku rządów PO-PSL, wtedy wyniosły one wtedy tylko 289,1 mld zł (a więc zostały podwojone w stosunku do roku 2015).
Natomiast wydatki budżetu na 2023 rok, zostały podwyższone z 669,4 mld zł do 672,7 mld zł, a więc o 3,3 mld zł i w konsekwencji są o ponad 100% wyższe, niż te wykonane w 2015 roku (wtedy wyniosły one 331,7 mld zł).
W tej sytuacji w budżecie przewiduje się maksymalny poziom deficytu, określony w wysokości nie przekraczającej 68 mld zł więc może on być o blisko 60% wyższy od tego zrealizowanego w 2015 roku (wyniósł wtedy 42,6 mld zł).
Mimo przewidzianego deficytu na tym poziomie, dług publiczny w relacji do PKB maleje wg. metodologii polskiej z 43,8% w 2021 roku do 41% w 2022 roku i 40,4% w roku 2023 roku, a według metodologii unijnej wyniesie 52,2% PKB w roku 2022 i niewiele więcej 53,1% PKB w roku 2023 roku (a więc daleko Polsce zarówno do limitu długu wyznaczonego przez Konstytucję RP jak i Traktat z Maastricht, czyli 60% PKB).
3. Prognozę dochodów i wydatków budżetu na 2023 rok, oparto o konserwatywne (ostrożne) założenia makroekonomiczne, w 2022 roku wzrost PKB ma wynieść 4,6%, a w roku 2023 tylko 1,7%, a bezrobocie 5% w 2022 roku i 5,4% w 2023 roku (a więc o 0,5 pkt procentowego wyższe niż to z lata obecnego roku).
W budżecie założono wzrost zatrudnienia w gospodarce narodowej o 1,8% w 2022 roku i 1,3% w 2023 roku w konsekwencji w sektorze przedsiębiorstw zatrudnienie w 2022 roku ma wynieść 6,5 mln etatów, natomiast w roku 2023 6,53 mln etatów, co oznacza, że będzie ich o ponad 1 mln więcej niż w 2015 roku, ostatnim roku rządów PO-PSL.
W roku 2022 przeciętne wynagrodzenie brutto w gospodarce narodowej zwiększy się o 11,2%, natomiast wg prognozy na 2023 rok ma wynieść 10,1%, w konsekwencji przeciętne wynagrodzenie brutto w gospodarce narodowej ma wynieść 6 935 zł i oznacza to blisko jego podwojenie w stosunku do roku 2015 (wtedy średnia płaca wyniosła 3899 zł).
Budżet oparto także na prognozie inflacji w wysokości 9,8% (średnioroczny wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych), jednak przy założeniu braku kolejnych szoków podażowych na rynku surowców energetycznych i rynku żywnościowym.
4. Na podstawie tych założeń przewiduje się w budżecie 286,3 mld zł dochodów z VAT, co oznacza, że będą one wyższe aż o 151%, niż te wykonane w 2015 roku (wtedy osiągnęły one 123,1 mld zł).
Wpływy w 2023 roku z akcyzy mają wynieść 88,6 mld zł, z PIT wyniosą aż 78,4 mld zł i to mimo znaczącej obniżki stawki tego podatku i 10-krotnego podwyższenia kwoty wolnej (w 2015 roku wyniosły tylko 45 mld zł), a z CIT wyniosą aż 73,6 mld zł i w porównaniu z wykonaniem z roku 2015, kiedy to wyniosły tylko 25,6 mld zł (w tym przypadku prognozowany wzrost jest dosłownie szokujący, wyniósł on bowiem blisko 300%).
Tak wysokie wpływy podatkowe ze wszystkich podatków i to mimo obniżek stawek podatku zarówno PIT i CIT, a także wprowadzenia tarcz antyinflacyjnych, obniżających głównie stawki podatku VAT w 2022 roku, pokazują jak skutecznie został uszczelniony system podatkowy w Polsce przez 7 lat rządów PiS, miedzy innymi luka w podatku VAT która wynosiła jeszcze w 2021 roku 24,2% potencjalnych wpływów, w roku 2021 została zmniejszona do 4,3%, co oznacza o 47 mld zł wpływów z tego podatku więcej w warunkach 2021 roku.
5. Tak wysoki poziom dochodów, pozwolił na sfinansowanie wszystkich programów społecznych, w tym programów „Rodzina 500 plus” (na jego realizację przewidziano 40,2 mld zł), Dobry start (1,4 mld zł), czy Rodzinny Kapitał Opiekuńczy (2,4 mld zł).
Zaplanowano również waloryzację rent i emerytur wskaźnikiem wynoszącym aż 113,8% (średnia inflacja za rok 2022 ok. 12% plus 20% wzrostu płac w gospodarce), na co potrzeba około 40 mld zł, a także środki na 13 emeryturę.
Znacznie wzrosną wydatki na obronę narodową w 2023 roku wyniosą one aż 97,4 mld zł, (przy czym częściowo finansowane będą z funduszu pozabudżetowego), w roku 2015 wyniosły tylko 37,1 mld zł, co oznacza że w ciągu 8 lat rządów PiS, nastąpi blisko ich potrojenie.
Z kolei wydatki na ochronę zdrowia zostaną podniesione aż do 6% PKB, co oznacza, że wyniosą blisko 165 mld zł, podczas gdy w roku 2015 wyniosły tylko 78 mld zł, co oznacza więcej niż ich podwojenie.
Przewidziano także środki na wzrost wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej na poziomie 7,8%, w tym wzrost wynagrodzeń dla nauczycieli także o 7,8% z jednoczesnym wzrostem subwencji oświatowej kierowanej do samorządów o ponad 8 mld zł.
6. Mimo spowolnienia gospodarczego spowodowanego wojną za naszą wschodnią granicą, a także wielu innych problemów spowodowanych chociażby destabilizacją przez Rosję rynku surowców energetycznych, budżet na 2023 rok robi wrażenie, zarówno skalą dochodów budżetowych (o ponad 200% wyższych niż te z roku 2015), jak i skalą wzrostu wydatków na realizację najważniejszych funkcji państwa, związanych z zabezpieczeniem społecznym ale także bezpieczeństwem zewnętrznym i wewnętrznym.
Taka skala wzrostu dochodów budżetowych w ciągu 8 lata rządów PiS, w tym w szczególności dochodów podatkowych, powinna być przyczynkiem do pogłębionej debaty, co działo się z dochodami podatkowymi w latach 2008-2015, bo rosły one bardzo wolno, a były lata, że z roku na rok nawet spadały.
Po tym w jakiej skali udało się zwiększyć dochody podatkowe w latach 2016-2023, można śmiało stwierdzić, że w latach rządów PO-PSL, zniknął przynajmniej jeden budżet z tamtego okresu w wysokości co najmniej 300 mld zł, a „sprywatyzowane” w ten sposób podatki, trafiły do „bliskich i znajomych królika”.
Inne tematy w dziale Gospodarka
