Kino LGBT

Nieznajomy nad jeziorem

Wracając do przeszłości i przypominając sobie, podczas filmowej retrospektywy, twórczość jednego z najwybitniejszych przedstawicieli polskiego i francuskiego kina erotycznego, Waleriana Borowczyka, realizatora animowanych, dokumentalnych, krótkometrażowych i kilkunastu długometrażowych fabularnych obrazów, zapamiętanego w Polsce jako reżysera adaptacji powieści Stefana Żeromskiego „Dzieje Grzechu”, we Francji sequela kultowego erotyku „Emmanuelle”. Laureata między innymi „Srebrnego Lwa Św. Marka”( MFFiK Wenecja 1957) za „Był sobie raz”, „Srebrnego Niedźwiedzia” na MFF Berlin 1966 za „Rozalię”, Grand Prix MFF Berlin 1971 za film „Blanche”. Porównując z nią francuską realizację Alaina Guiraudie z 2013 roku „Nieznajomy nad jeziorem”, zwaną, przez recenzentów, erotycznym thrillerem, uhonorowaną podczas Cannes IFF 2013 w konkursie Un Certain Regard nagrodą główną za najlepszą reżyserię i Queer Palm nagrodą LGBT, widać jak został poszerzony w ciągu tych lat zakres swobody twórczej w pokazywaniu ludzkiego ciała i seksu. Choć jak pisał Borowczyk: „ Erotyka, seks to przecież jedna z najbardziej moralnych stron życia. Erotyka nie zabija, nie unicestwia, nie nakłania do zła, nie prowadzi do przestępstwa. Wręcz przeciwnie: łagodzi obyczaje, przynosi radość, daje spełnienie, sprawia bezinteresowną przyjemność.” To w wypadku filmu „Nieznajomy nad jeziorem” nie tylko forma, odwracająca uwagę od treści, może szokować i budzić uzasadnione kontrowersje. Z klasyfikacją tego filmu jako erotyki też nie wszyscy są w pełni zgodni.

Przyjęło się dzielić pornografię na dwa rodzaje – "miękką", z pogranicza erotyki i seksu, oraz "twardą", do której zalicza się, jak podaje definicja,” treści ilustrujące genitalia w stanie wzbudzenia czy aktywność seksualną”. Czytając recenzje dotyczące obrazu Alaina Guiraudie „Nieznajomy nad jeziorem” (L'inconnu du lac) trudno natrafić na takie, które definiują film jako pornografię:„zdjęcia uwodzą czystą zmysłowością” jest to„erotyczny thriller.”

Za erotyzm przyjęto uważać aktywność seksualną człowieka przeciwstawioną takiejże aktywności zwierzęcej, tj. seksualność staje się erotyczna o tyle, o ile wykracza poza tę postać seksualności, jaką dzielimy ze zwierzętami. Król jest nagi, film spełnia definicję twardej pornografii a nie erotyki i tyle. Tym bardziej, że balans jest przechylony na stronę obrazów z pogranicza lub wprost pornograficznych. Zdjęcia ilustrujące pejzaże, jezioro, las, zmieniające nieco proporcje, o których później recenzenci mówią jako o „potężnych symbolach nieświadomości”,„wielopiętrowej metaforze” dodane zostały później i na etapie scenariusza ich nie było.

Młody mężczyzna spędza lato nad jeziorem, na codziennym „cruisingu.” Królują tu nagie żądze, niebezpieczne popędy, można złapać faceta na szybką wymianę, bez zabezpieczenia, płynów ustrojowych.Korzysta się z czasu, póki jeszcze jest, nie bacząc na konsekwencje.Alain Guiraudie pokazuje gejowski seks bez ogródek, uprawiany przez maniaków katastrof. Może dlatego morderca w ich gronie nie budzi takiej grozy. W jeziorze znikają kolejni mężczyźni.

W dyskusjach dotyczących pornografii największe kontrowersje budzi zazwyczaj kwestia uczynienia tych treści dostępnymi dla większej, z góry nieokreślonej liczby osób. Ze względu na przyjętą przez Dumę ustawę zakazującą propagandy homoseksualnej, film „Nieznajomy nad jeziorem” nie został rozpowszechniony w Rosji.