There is more to Mark than met the eye

https://pl.usembassy.gov/amb_dorzeczy_20dec/

Ambassador Mark Brzezinski’s Interview with Do Rzeczy, 20 December 2022

Jerzy Dabrowski, Do Rzeczy:
You are considered one of the best American experts in the history and practice of Polish constitutionalism from the historic May 3rd Act to the present day. You were an advisor to Bill Clinton and Barak Obama on Eastern Europe. In the presidential campaign, you actively supported Mr. Joe Biden and participated in the formulation of his program of European foreign policy. You also mobilized the American Polish community to vote for the Democratic party. You are well prepared to run an embassy in our country, and yet you had a problem in taking over it. The Polish government did not agree to take over this institution because of … your Polish citizenship. How was this resolved?

Ambassador Brzezinski:
It’s a long process to become an ambassador, as you know. You have to be thoroughly vetted first. I’d been through that process before when I was Ambassador to Sweden, so that made it a little easier. Of course, the host government has to agree also, and the U.S. Embassy here shared my name before I was nominated to make sure that the Polish government agreed that I could be Ambassador here. And the Poles do their own vetting – just like we do on our side, and, as you suggested, one of the issues that they looked at was this question of citizenship. Now, Jerzy, I’m proud of my Polish heritage, but I’ve never claimed to be a Polish citizen. I was born and grew up in the United States. When I came to Poland as a Fulbright scholar, I came here as an American. But whether I consider myself a Polish citizen and whether Polish law considers me a Polish citizen are different issues. This isn’t the first time this issue has come up. Nicholas Rey, who was U.S. Ambassador in the 1990s was born in Warsaw. So, there is a process to resolve that sort of issue. We talked earlier about my mother. It turns out that according to Polish law, based on my mother’s heritage, I am a citizen of Czechoslovakia – which isn’t even a country anymore! So, I’m an American citizen, but we did have to sort that issue out.

Bzzz! Zapala się czerwona lampka.

Mark Brzezinski wie, że nie jest i nigdy nie był obywatelem Czechosłowacji. Jego rzekome obywatelstwo czeskie to element legendy legalizacyjnej opracowanej przez MSZ RP, by uratować jego akredytację w Polsce.

Rząd PiS miał w 2021 roku poważne wątpliwości, czy Mark, posiadający obywatelstwo polskie odziedziczone po ojcu, Zbigniewie Brzezińskim, może zostać akredytowany jako ambasador USA w Warszawie, ponieważ polskie prawo o obywatelstwie kategorycznie wymaga, by podwójny obywatel Polski i innego państwa był traktowany na terytorium RP jako obywatel WYŁĄCZNIE polski.

Zachodził również paradoks konstytucyjny – w myśl Konstytucji RP wszyscy obywatele są równi wobec prawa. Natomiast obywatel polski znajdujący się w Polsce jako ambasador amerykański, którego obywatelstwo amerykańskie formalnie nie ma mocy prawnej na terytorium RP, musiałby posiadać nadane przez państwo polskie przywileje niedostępne innym obywatelom polskim - immunitet dyplomatyczny, całkowite zwolnienie z polskiego obowiązku podatkowego, status 'osoby zagranicznej' w prawie gospodarczym i skarbowym etc.

Komuś (komu?) bardzo zależało na tym, aby ambasadorem USA w Warszawie został Brzeziński, a nie kto inny. Prawnicy MSZ zabrali się zatem za poszukiwanie podstawy prawnej, w myśl której Mark nie byłby obywatelem polskim.

MSZ miał wtedy jeszcze wielu członków starej kadry. Między innymi pracował tam wówczas jeszcze (do 1 października 2021) Jarosław Bratkiewicz, wieloletni i bardzo wpływowy pracownik MSZ (1992-2021), który podczas swojej kariery dyplomatycznej w III RP piastował m. in. stanowiska dyrektora Departamentu Wschodniego MSZ i dyrektora politycznego MSZ. Bratkiewicz to absolwent MGIMO, uważany przez prof. Sławomira Cenckiewicza za głównego teoretyka i ojca koncepcji resetu z Rosją po 2007 r., którego patronem w MSZ był minister Radosław Sikorski.

W marcu 2008 roku Bratkiewicz sformułował dla Radka Sikorskiego, ministra spraw zagranicznych od 16 listopada 2007 do 22 września 2014, obszerne „Tezy o polityce RP wobec Rosji i Ukrainy”, które w 2016 r. formalnie ujawnił minister Witold Waszczykowski.

https://i.pl/jaroslaw-bratkiewicz-ojciec-resetu-z-rosja-cichy-urzednik-podwladny-sikorskiego/ar/c1-16998513

Według min. Waszczykowskiego, to ta wewnątrzministerialna analiza miała być podstawą prorosyjskiego zwrotu w polskiej polityce zagranicznej 2007-2014

https://web.archive.org/web/20211001212841/https://www.gazetaprawna.pl/wiadomosci/artykuly/1013139,msz-ujawnilo-notatke-z-2008-r-waszczykowski.html

https://pl.m.wikimedia.org/wiki/Plik:Tezy_o_polityce_RP_wobec_Rosji_i_Ukrainy.pdf

Naturalnie nie ma powodu przypuszczać, że p. Bratkiewicz miał cokolwiek wspólnego z legendowaniem Marka Brzezinskiego. Ale niezależnie od tego, kto pierwszy wpadł na pomysł czeskiej legendy dla Marka, wykonanie było sub-profesjonalne.

Legendziarze z MSZ oparli się w swoim mianowaniu Marka Brzezinskiego obywatelem czeskim (nota bene, bez pytania o zdanie rządu Republiki Czeskiej) na nieznanym niemal nikomu poza specjalistami szczególe art.4 ust.3 Konwencji między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Czechosłowacką Republiką Socjalistyczną o uregulowaniu zagadnień dotyczących podwójnego obywatelstwa, sporządzonej w Warszawie dnia 17 maja 1965 r. (Dz.U. 1966 nr 19 poz. 120, art.4 ust.3.)

Szczegół miał dowieść, że Mark Brzeziński posiadał nie obywatelstwo polskie po ojcu, ale obywatelstwo Czechosłowacji po matce.

https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19660190120

Niechlujstwo i pośpiech w legendowaniu Marka jako obywatela czeskiego sprawiły, że nie sprawdzono, że konwencja PRL-CSRS nie obejmowała Marka, urodzonego 7 kwietnia 1965r., ponieważ jego matka była obywatelką wyłącznie amerykańską od 28 lutego 1955 roku.

Matka Marka, Emilie Anna Beneš Brzezinski (1932-2022) z d. Emilie Anna Benešová ur. 21 stycznia 1932 r.w Genewie, Szwajcaria, ojciec Bohuš Antonin Beneš (1901–1977), matka Emilie Berta Beneš z d. Zadna (1904 – 2001) była obywatelką wyłącznie amerykańską od 28 lutego 1955 r., czyli od daty swojej naturalizacji w USA.

W związku z czym utraciła swoje obywatelstwo Czechosłowacji od tej samej daty, na podstawie traktatu USA-Czechosłowacja podpisanego w Pradze 16 lipca 1928 r. i obowiązującego od 14 listopada 1929 do 20 sierpnia 1997 r..

https://history.state.gov/historicaldocuments/frus1928v02/d688

A nawet jakby nie, to legendziarze MSZ RP w pośpiechu nie zauważyli, że konwencja PRL-CSRS (Dz.U. 1966 nr 19 poz. 120), na którą się powołali, została podpisana dn. 17 maja 1965 r., w 40 dni po dacie urodzenia Marka (7.04.1965) i ratyfikowana przez PRL dn. 30 września 1965 r., prawie 6 miesięcy po urodzeniu Marka – natomiast nie zawierała klauzuli retroaktywności, czyli nie działała wstecz.

Tak czy owak, Mark Brzezinski nie był objęty tą konwencją, co nie przeszkodziło mu zaakceptować przygotowaną dla niego legendę obywatelstwa czeskiego. Mark jest z zawodu prawnikiem, nie ma wymówki że czegoś nie zrozumiał.

Mark Brzezinski jest również prywatnym znajomym Radka Sikorskiego od 2002 roku. Razem zakładali American Polish Advisory Council (APAC), organizację zarejestrowaną w Waszyngtonie, działającą na podstawie artykułu 501(c)(4) amerykańskiego prawa podatkowego.

APAC, mający nominalnie za cel statutowy poprawę widoczności Polonii amerykańskiej w życiu publicznym i polityce, prowadził również (bez wymaganej prawem amerykańskim rejestracji FARA) lobbying polityczny na rzecz realizacji jednego z celów politycznych rządu III RP, wspartego rezolucją sejmową, mianowicie zniesienia wiz wjazdowych dla Polaków (co wymagało rejestracji FARA).

(Rezolucja Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 12 czerwca 2003 r. w sprawie zniesienia obowiązku wizowego dla obywateli Rzeczypospolitej Polskiej podróżujących do Stanów Zjednoczonych Ameryki (Monitor Polski z 2003 r. Nr 34, poz. 438)

Kulminacją działalności APAC był tragikomiczny występ prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego w Oval Office dn. 27 stycznia 2004 roku, gdy Kwaśniewski łamaną angielszczyzną groził prezydentowi Bushowi konsekwencjami wyborczymi ,o ile wizy nie zostaną zniesione. Kwaśniewski usiłował wywołać wrażenie, że o ile wizy nie zostaną zniesione, to na prez. Busha obruszą się miliony głosów gniewnych Polaków-obywateli USA. Na poparcie tej tezy APAC zgromadził około trzysta podpisów.

https://georgewbush-whitehouse.archives.gov/news/releases/2004/01/20040127-3.html

PRESIDENT BUSH: Poland is our great friend. There are thousands of Polish Americans who --

PRESIDENT KWASNIEWSKI: Millions.

PRESIDENT BUSH: Millions, excuse me. I just don't want to overstate the case here. (Laughter.)

PRESIDENT KWASNIEWSKI: Especially before the election. Millions and millions. (Laughter.)

PRESIDENT BUSH: That love Poland and that have got relatives in Poland. And we understand the need for dialogue and travel. We've got visa rules set by the Congress that we just -- that are on the books. And we look forward to working with the President on these issues.

PRESIDENT KWASNIEWSKI: We will work, of course, but I would like to deliver this idea to you and to our friends. The future of the world is without visa, not with visa. That should be our goal.

PRESIDENT BUSH: Yes.

PRESIDENT KWASNIEWSKI: And, of course, how to reach this important goal, that is task for politicians, because the future of the world, with Poland, with Eastern Europe, with the world is no visa, not visa. That's -- me, very modest citizen of Poland, I speak to you. That is the future. That is the future.

PRESIDENT BUSH: Well, it could be. Let me also say that I announced a very important piece of legislation, or called Congress to an important piece of legislation, which is to issue temporary worker cards, which will help address much of the issue with the Polish people. And I would hope Congress would pass rational immigration policy -- that is not amnesty -- rational immigration policy that matches willing worker with willing employer. And that also will help on this issue.

PRESIDENT KWASNIEWSKI: It will help very much. We appreciate it very much. But, please, the President, the future is no visa.