Europa. O ropie, gazie, węglu, prądzie i wiatrakach

Produkcja i zużycie kopalin energetycznych w Europie i UE

Jak zawsze, dla własnej ciekawości sporządziłam obrazki z danymi BP dotyczącymi krajów europejskich bez Rosji i państw będących kiedyś republikami ZSRR. Ponieważ główny producent gazu w Europie - Norwegia nie należy do UE, wykonanie podwójnej roboty było w mojej opinii konieczne. 

Trzy surowce energetyczne połączyłam ze sobą, aby się nie rozsypywały w czasie oglądania i porównywania. Najmodniejszy obecnie gaz ziemny widzimy na pierwszym wykresie. Dwie szarfy górne przedstawiają zużycie gazu ziemnego w Europie i w UE. Zauważyć warto znaczący spadek zużycia gazu ziemnego po oddaniu do eksploatacji gazociągu NS, pierwszej nitki w jesieni 2011 roku i drugiej nitki w jesieni 2012 r. Kryzys z roku 2008 wywołał w gospodarce gazowej Europy maleńkie szkody.

Dwie dolne szarfy opowiadają o historii produkcji gazu w Europie i UE. W 217 r. produkcja krajów unijnych stanowi około połowy wydobycia europejskiego. Wstążki oddaliły się od siebie, głównie dzięki, lub z powodu Norwegii. 

Ropa naftowa, jej zużycie oraz produkcja przedstawione są na środkowym wykresie. Maksima zużycia przypadły na okres lat 70. i 80. ubiegłego wieku i przez prawie cztery dziesięciolecia się nie odbudowały. Na szczęście. 

Węgiel to ma dobrze, bo z górki. Dekarbonizacja Europy skutkuje zwiększeniem importu węgla kamiennego, o czym świadczą rozwiane wstążeczki w ostatnich latach. Węgiel w statystykach BP podawany jest w równoważnikach ropy naftowej. Dzieje się tak ze względu na zróżnicowanie kaloryczne węgli brunatnych używanych w elektrowniach zawodowych. Dekarbonizacja Europy wg tego obrazka, przebiega dość sprawnie. Gorzej to wygląda z punktu widzenia emisji dwutlenku węgla, co opisałam we wcześniejszej notce: o celach klimatycznych UE. 

Polityka europejska zmierza do wyeliminowania górnictwa na swoim terenie. Dotyczy to zwłaszcza krajów zrzeszonych w Unii. Na każdym wykresie widać niskie stany produkcji / wydobycia własnego, przy kilkakrotnie wyższym zużyciu. 

Produkcja prądu z elektrowni cieplnych 

W ostatnim roku w statystykach BP przedstawiono produkcję prądu pozyskiwanego z kopalin energetycznych oraz innych nieodnawialnych produktów. Zebrałam te dane dla Europy i UE, aby móc lepiej zrozumieć politykę energetyczną Unii Europejskiej, bo to ona jest tu dyktatorem mody. 

Moda na gaz, który pochodzi głównie z importu trwała przez ponad 15 lat, o czym świadczy 4-krotny wzrost ilości pozyskiwanej energii. W 2017 r. znienawidzony węgiel oraz gaz ziemny zbliżyły się do siebie, a w przyszłym roku zamienią się prawdopodobnie miejscami. Nie jest to takie pewne, bo może po wybudowaniu NS2 pojawi się kolejna łyżka bagrowa z urobkiem węgla widocznym na obu wykresach. 

Grafika dotycząca produkcji prądu w 2017 r. ze wszystkich źródeł

Dotyczy ona całej Europy (w ujęciu statystycznym BP), także w podziale na główne kraje - wykres po lewej. Worek z innymi krajami jest szczególnie pełny. 

Ciekawiej prezentuje się zestawienie wg źródeł pochodzenia energii. Jesteśmy w okresie znacznej dywersyfikacji: Pięć nośników energii zdaje się być w równowadze, oto ich kolejność:

1. Energia nuklearna 
2. Energia z węgla
3. Energia z gazu ziemnego
4. Energia odnawialna
5. Energia z wód

Porównanie rocznej produkcji gazu oraz energii z wiatru w Polsce

Przy okazji pracy nad zagadnieniami poruszonymi w tej notce, odpowiedziałam sobie na pytanie: Jak porównać produkcję krajową gazu ziemnego i produkcję energii z wiatraków. Okazało się to bardzo proste, o co zadbali ostatnio - producent gazu PGNiG z okrągłym wydobyciem gazu wynoszącym 4 mld m³ oraz BP podające od tego roku w statystykach gaz o kaloryczności 40 MJ/m³.

Energia w gazie w dżulach, J = 4 x 10⁹ x 40 x 10⁶ 

Energia w gazie = 160 x 10¹⁵ dżuli [skrót 160 PT]

W roku 2017  wg danych PSE  z wiatraków pozyskano  14 409 400 MWh energii. Ile to stanowi petadżuli? Ilość podaną w MWh trzeba zapisać w petadżulach i pomnożyć przez 3600 [liczba sekund w godzinie]:

Energia z wiatraków: 0,014409 x 3600 = 52 PJ [zaokrąglone w górę]

Acha, teraz już wiem, że z gazu wydobytego z polskich złóż można pozyskać około trzy razy więcej prądu od tego co nam dają działające w kraju wiatraki. Do ustalenia pozostaje sprawność współczesnych turbin gazowych. Wtedy porównanie dwóch źródeł energii elektrycznej będzie bliższe prawdy. 

Mam nadzieję, że się nie pomyliłam w obliczeniach. Proszę P.T. Przyjaciół o sprawdzenia, abym nie trafiła znowu na tzw. łamy.