Pozytywizm

O raczej dzisiaj słabo znanych wątkach polskiej kultury drugiej połowy XIX wieku. Tytuł mówi za siebie.
 

Między przyrodoznawstwem a humanistyką

Przestrzenie kultury polskiego pozytywizmu

pod redakcją Macieja Glogera i Tomasza Sobieraja

ISBN 978-83-7507-208-2
format B5, s. 223, indeks osób

Model kultury polskiej, stworzony i propagowany przez pozytywistów, miał spełniać funkcje pragmatyczne, oddziałując na przeorientowanie świadomości kulturowej rodaków, co znajdowało swój wyraz w naukach humanistycznych.

Postulat badawczego oglądu przestrzeni kultury polskiego pozytywizmu zaowocował w niniejszej książce ujęciami i przybliżeniami szczegółowych problemów z zakresu historii idei, filozofii, nauki, myśli społecznej oraz matematycznej, a także przekrojami o charakterze bardziej syntetycznym, przeglądowym, które odkrywają składniki ówczesnego modelu wiedzy oraz jego konsekwencje i przejawy w różnych dziedzinach humanistyki: literaturze i poezji, badaniach literaturoznawczych, myśli psychiatrycznej i jej wpływie na postrzeganie kwestii metafizycznej, apologetyce katolickiej, ideologii polskiego nacjonalizmu. W tomie udało się zatem scharakteryzować szerokie przestrzenie kultury polskiego pozytywizmu, często dotąd zupełnie nieznane.

stosowny link

Spis treści

Wstęp

Tomasz Sobieraj, W stronę konsiliencji wiedzy. Pozytywizm polski o ideale nauki i poznania

Damian Włodzimierz Makuch, Narodziny polskiego scjentyzmu – o kryptometafizycznej dyskusji na temat szaleństwa

Dawid Maria Osiński, Poezja polskiego pozytywizmu o naukach przyrodniczych

Hanna Żbikowska, Pomiędzy tańcem śmierci a łańcuchem pokarmowym – „Odgłosy z gór” Felicjana Faleńskiego

Małgorzata Okulicz-Kozaryn, Radosław Okulicz-Kozaryn, Scjentyzm a literacka kariera pewnego mięczaka. Wokół „Skałotocza‐palczaka” Antoniego Sygietyńskiego

Ireneusz Gielata, „Oko Emersona” i „oko Darwina” – Dickens, Sienkiewicz i wodospad Niagara

Marcin Jauksz, Bolesław Prus, George Henry Lewes i granice powieściowej wiwisekcji

Lech Gruszecki, Treści matematyczne w „Notatkach «lubelskich»” Bolesława Prusa

Marek Lubański, Pozytywistyczny paradygmat metodologiczny i jego niektóre konsekwencje w polskich badaniach literackich przełomu XIX i XX wieku

Michał Rogalski, Polska apologetyka katolicka wobec teorii ewolucji. Katolicyzm a rozwój nauki w drugiej połowie XIX wieku i na początku XX wieku

Maciej Gloger, Nacjonalizm polski wobec scjentyzmu i myśli przyrodoznawczej

Indeks osób