sztuka i filozofia
nr 37
półrocznik
rada redakcyjna
Andrzej Bronk, Alicja Kuczyńska (przewodnicząca), Zbigniew Kuderowicz,Iwona Lorenc, Włodzimierz Ławniczak, Andrzej Półtawski, Władysław Stróżewski, Irena Wojnar, Anna Zeidler-Janiszewska
zespół redakcyjny
Ewa D. Bogusz-Bołtuć, Magdalena Borowska, Kamilla Najdek,Bogna J. Obidzińska, Piotr Schollenberger (sekretarz redakcji, sztuka.wfis@uw.edu.pl), Małgorzata A. Szyszkowska (redaktor naczelna), Anna Wolińska (z-ca red. naczelnej)
zespół recenzentów
Jan Berdyszak, Maria Bielawska, Jolanta Dąbkowska-Zydroń, Dobrochna Dembińska-Siury, Janusz Dobieszewski, Anna Grzegorczyk, Jan Hartman, Alicja Helman, Jan Hudzik, Jacek J. Jadacki, Anna Jamroziakowa, Alicja Kępińska, Leszek Kolankiewicz, Teresa Kostyrko, Piotr Łaciak, Jacek Migasiński, Anna Pałubicka, Teresa Pękala, Robert Piłat, Hanna Puszko-Miś, Ewa Rewers, Stefan Sarnowski, Grzegorz Sztabiński
adres redakcji
Instytut Filozofii UW, Zakład Estetyki
Krakowskie Przedmieście 3, 00 927 Warszawa
www.filozofia.uw.edu.pl/sztukaifilozofia
redaktor prowadzący numeru
Bogna J. Obidzińska
opracowanie tekstów w języku angielskim
Ewa D. Bogusz-Bołtućl
spis treści
Od redakcji
Perspektywy
Arnold Berleant:Wrażliwość: wzrost pewnej estetyki
Cheryl Foster:Bezinteresowność i pogarda a recepcja głównych koncepcji Berleanta
Cheng Xiangzhan:Estetyka środowiskowa a estetyka ekologiczna: wpływ Arnolda Berleanta na estetykę ekologiczną w Chinach
Krystyna Wilkoszewska:Arnolda Berleanta projekt estetyki postkantowskiej
Crispin Sartwell:Otwarcie Berleanta
Arnold Berleant:Notatka na temat ontologii
Wędrówki
Arnold Berleant:Zajmujący Dewey: Spuścizna Deweyowskiej estetyki
Yuriko Saito:Rola estetyki w kształtowaniu świata
Mara Miller:Estetyka negatywna w sztuce, środowisku i życiu codziennym: teoria Arnolda Berleanta a powieści Kirino Natsuo
Ucieleśnienia
Arnold Berleant:O czym milczą tytuły
Alicja Kuczyńska:Falowanie materii w sztuce. Brancusi
Lilianna Bieszczad:„Ciało w ruchu” materią improwizacji tanecznej?
Recenzje i sprawozdania
Anna Chęćka Gotkowicz:Estetyczna transformacja świata w ujęciu Arnolda Berleanta
Bogna J. Obidzińska:Allegro. Ma non troppo
Noty o autorach
Od Redakcji
Arnold Berleant znany jest w Polsce od dawna, jednak przede wszystkim dzięki książcePrze myśleć estetykę. Niepokorne eseje o estetyce i sztucewydanej przez Universitas w 2007 roku. Pisał wówczas:
[…] postrzegam estetykę jako dyscyplinę filozoficzną najbardziej przenikliwą, opiera się ona bowiem na doświadczeniu, które w mniejszym stopniu obarczone jest przyjętymi założeniami i aksjomatami niż tradycyjna ontologia czy metafizyka. Ponieważ filozofii nie wolno zatracić kontaktu ze swoim źródłem, leżącym w doświadczeniu percepcyjnym, estetyka stanowi najbardziej pierwotną dziedzinę filozofii.
W ciągu ostatnich lat prof. Berleant nie tylko kontynuował wędrówkę zakreśloną przed laty ścieżką rozwoju estetyki filozoficznej, lecz także znalazł kierunek, w którym prowadziła go przez wszystkie lata pracy – ku niezastępowalnej misji etycznej dla społeczności ludzi różnych kultur.
W artykule otwierającym pierwszą część prezentowanego numeruSztuki i Filozofii,Arnold Berleant przedstawia retrospektywę całego procesu budowania swej ścieżki filozoficznej oraz rozpoznania i sformułowania jej kierunku. Prace kolejnych autorów rzucają światło na dokonania Berleanta z perspektywy europejskiej, azjatyckiej i amerykańskiej. Ostatnie dwa teksty są odzwierciedleniem polemiki dotyczącej założeń ontologicznych leżących u podstaw Berleantowskiej myśli i sytuują jego dokonania w perspektywie fenomenologicznej.
W części drugiej prezentujemy możliwości odniesienia głównych propozycji Berleanta do konkretnych problemów estetycznych. W odniesieniu historycznym – jak w teorii doświadczenia realizuje się Deweyowski program pragmatyczny. W odniesieniu krytycznym – jak Berleantowska teoria estetyki negatywnej może pomóc w dokonywaniu wartościowań życia codziennego, jego środowiska i sztuki. W ujęciu społecznym – jaką rolę powinna spełniać estetyka pojmowana jako zaangażowanie, w kształtowaniu relacji ludzi do siebie nawzajem oraz do wszystkich innych elementów życia, jako swoista ekologia życia społecznego.
Część ostatnia numeru obejmuje artykuły oddające proponowany przez Arnolda Berleanta projekt estetycznego zaangażowania w doświadczenie sztuki – kolejno, dzieła muzycznego, rzeźby i tańca.
Numer zamykamy recenzją najnowszej książki autorstwa Profesora –Sensibility and Sense. The Aesthetic Transformation of the Human Worldwydanej w 2010 roku nakładem Imprint Academic. Dołączyliśmy także sprawozdanie z kończącego jubileuszowy rok Chopinowski XVI Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina w Warszawie. Naszym pragnieniem jest, by wszystkie kolejne wydaniaSztuki i Filozofiiw sposób bardziej zdecydowany oddawały uczestnictwo estetyki w bieżących wydarzeniach artystycznych.
Inne tematy w dziale Kultura