Ziemie dzisiejszej Polski od bardzo dawna były obszarem osadnictwa i to nie tylko plemion słowiańskich. Na naszych ziemiach znajdujemy ślady pobytu różnorodnych osobników i plemion – od hominidów, poprzez Celtów, ludy nieznane z nazwy, plemiona germańskie, aż po Słowian.
Początek osadnictwa, które można wiązać z wczesnośredniowieczną kulturą Słowian na ziemiach dzisiejszej Polski datowany jest przez archeologów od VI w. n.e. Plemiona te nazwano lechickimi. Przyjmuje się, że od tego czasu zaczęła się kształtować odmienność kulturowa ziem polskich.
Najstarsze ślady obecności hominidów na ziemiach polskich pochodzą z okresu, w którym nastąpiło ich drugie przeniknięcie do Europy, ok. 700–500 tys. lat temu. Przypuszcza się, że ślady odnalezione w okolicach Trzebnicy pochodzą sprzed 500 tys. lat, a w okolicach Ruska – sprzed ok. 440–370 tys. lat. Najstarsze szczątki neandertalczyka odnalezione na terenie Polski mają ok. 115 tys. lat. Są to kości dłoni neandertalskiego dziecka, które zostały przetrawione przez dużego ptaka. Szczątki znaleziono w Jaskini Ciemnej w województwie małopolskim.
Około 40 tys. lat temu na ziemiach polskich pojawili się już pierwsi przedstawiciele Homo Sapiens, których ślady znaleziono w Dzierżysławiu koło Głubczyc na Górnym Śląsku. Ok. 15–12 tys. lat temu na ziemie polskie, m.in. z terenów Europy Zachodniej zaczęły przybywać coraz większe grupy Homo Sapiens, przede wszystkim ludność kultury magdaleńskiej, o czym świadczą znalezione narzędzia, głównie wyroby z kości i rogu. Ludność ta nadal trudniła się zbieractwem i łowiectwem.
Ok. 6000 r. p.n.e. ówcześni mieszkańcy przeszli już częściowo na osiadły tryb życia i zaczęli zajmować się uprawą ziemi, hodowlą zwierząt oraz rzemiosłem – wytwarzaniem garnków z gliny. Dzięki badaniom archeologicznym wiadomo, że ludy, które na przełomie III i II tysiąclecia p.n.e. zamieszkiwały tereny dzisiejszej Polski znały już brąz, używały narzędzi i innych przedmiotów z brązu. Nie wiadomo jednak jakie to były to ludy.
W epoce brązu na ziemiach Polski i Łużyc przypada aktywność kultury łużyckiej, w okresie ok. 1500–500 r. p.n.e. Najwcześniejsze jej ślady odkryto na środkowym Śląsku. Grupa śląska oddziaływała prawdopodobnie na formowanie się innych grup na ziemiach polskich. W efekcie kultura łużycka objęła zasięgiem prawie całe ziemie dzisiejszej Polski. Społeczności kultury łużyckiej prowadziły osiadły, rolniczo‐hodowlany tryb życia. Opierały się na pojedynczych rodzinach lub jednostkach, łącząc się w rody, na które składało się ok. 100–150 osób. Rody te zamieszkiwały powierzchnię ok. 20–30 km kwadratowych, tworząc osady otwarte lub warowne. Osadą z tego okresu jest gród w Biskupinie. W okresie kultury łużyckiej mieszkańcy ziem polskich przeszli z epoki brązu do epoki żelaza. Rozwój społeczno‐ekonomiczny ludności kultury łużyckiej przerwany został najazdem Scytów na przełomie VI i V w. p.n.e., ostateczny upadek przyniosła jednak ekspansja Celtów.
Celtowie pojawili się na ziemiach polskich w V–IV w. p.n.e. Ich osadnictwo rozwinęło się głównie na Śląsku i w zachodniej Małopolsce. Celtowie bili pierwsze monety, jakie kiedykolwiek były emitowane na ziemiach polskich. W Brzezince Średzkiej znaleziono ok. 30 złotych monet wybitych w czeskich mennicach. Część monet odkrytych w enklawie podwrocławskiej była bita w lokalnej mennicy celtyckiej. Celtowie w znaczący sposób wpłynęli na życie miejscowych plemion, które przejęły od nich nowe narzędzia i broń.
Na przełomie er i w pierwszych wiekach I tysiąclecia tereny dzisiejszej Polski zamieszkiwał m.in. lud zwany Lugiami. Wzmiankę o nich znajdujemy w dziele Tacyta (Annales III, 29), jak również u Kasjusza Diona i Ptolemeusza. Był to lud indoeuropejski, którego pochodzenie oraz skład etniczny nie jest dobrze znany. Lugiowie rozwinęli hutnictwo żelaza i handel bronią.
Wśród ludów zamieszkujących ziemie polskie w I–V w. n.e. były także plemiona germańskie, m.in. Goci. Wraz z osiedleniem się Gotów dotarła na ziemie polskie reprezentowana przez nich kultura wielbarska, a z nią nowe przedmioty, ozdoby oraz megalityczne konstrukcje, jak ta odkryta we wsi Odry na Pomorzu. Utrzymywali szerokie stosunki handlowe ze światem śródziemnomorskim i byli pośrednikami w handlu na słynnym bursztynowym szlaku. Sprzyjało to bogaceniu się ludności i rozwijaniu życia kulturowego oraz religijnego.
Wszystkie odkryte dotąd ślady osadnictwa na ziemiach polskich świadczą o stosunkowo bogatej różnorodności zarówno kulturowej, jak i plemiennej dawnych mieszkańców Polski. Dowiadujemy się dzięki nim o wczesnych kontaktach mieszkańców naszych ziem z mieszkańcami Europy Zachodniej.
za: Martyna Wojtowicz; zpe.gov.pl
Jestem energiczny, ekstrawertyczny, ufny swoim możliwościom, zawsze dążący do osiągnięcia konkretnego celu.
Nowości od blogera
Inne tematy w dziale Technologie
