Przyjaciele mimo wszystko

Wielkość państewka Qi oraz potęgę władzy diuka Huan zawdzięczano ministrom: Bao Shuya i Guan Zhong.

Bao Shuya (鲍叔牙, zmarły 644 BC) był znanym urzędnikiem, a przede wszystkim uczciwym sędzią, z charakterem i talentem. Jednak nie jego zdolności prawnicze wpisały się na karty historii, ale przyjaźń z Guan Zhong, późniejszym kanclerzem państewka Qi.

Bao Shuya pochodził z rodu Yingshang, obecnej prowincji Anhui, z rodziny bardzo zamożnej w przeciwieństwie do rodziny Guan Zhong. W młodości mimo różnic społecznych bardzo szybko się zaprzyjaźnili, a Bao podziwiał talent przyjaciela. Najpierw prowadzili wspólne interesy, bardzo dobrze się rozumieli i mieli do siebie zaufanie.

Kiedy zajęli się polityką zostali opiekunami i mentorami dwóch książąt państewka Qi: Guan Zhong – księcia Jiu, natomiast Bao Shuya księcia Xiaobai. Ponieważ panujący diuk Xiang Qi miał problemy z władzą i relacjami rodzinnymi, obaj przyjaciele obawiając się o bezpieczeństwo młodszych braci książęcych uciekli z podopiecznymi do sąsiednich państewek – Bao z Xiaobai do Ju, natomiast Guan z Jiu do Lu.

Gdy Xiang Qi został zabity, młodsi książęta walcząc o tron zwrócili się przeciw sobie, a z nimi także ich opiekunowie. Podczas powrotu do Qi książę Jiu chciał się pozbyć brata, jednak atak się nie udał, a Bao Shuya z powodzeniem odstawił do stolicy księcia Xiaobai, przed księciem Jiu. Nowo mianowany panujący zmusił władcę księstwa Lu do zabicia księcia Jiu oraz deportowanie Guan Zhong do Qi.

Diuk Huan Qi (takie imię przyjął po intronizacji) nosił uzasadnioną urazę do Guan, bo przecież podczas powrotu do ojczyzny to właśnie on usiłować zamordować obecnego władcę. Na szczęście wypuszczona strzała trafiła w klamrę pasa, co uratowało mu życie. Władca zamierzał na stanowisko kanclerza wynieść swojego nauczyciela i opiekuna, Bao. Ten jednak bronił swojego przyjaciela stanowczo, przekonując władcę do oszczędzenia życia Guan, a nawet podniesienie właśnie jego do godności kanclerza. Motywował to tym: „Słyszałem, że mądrzy królowie nigdy nie pamiętają waśni z przeszłości. Guan Zhong był jedynie lojalny wobec swego księcia. Czy właśnie bycie lojalnym wobec swego pana nie jest obowiązkiem?”. Bao równocześnie przekonał Guan’a do zmiany lojalności na rzecz nowego władcy i służyć mu z całego serca.

Mimo karuzeli zmian losowych, przyjaciele znów się związali. I właśnie dzięki usilnym staraniom Bao, niedoszły morderca został kanclerzem, natomiast doradca władcy jego asystentem. Bo to właśnie Guan miał zdolności do rządzenia, co pokazały kolejne lata. Zaledwie siedem lat minęło, gdy Huan Qi został pierwszym hegemonem..

W chińskiej kulturze Bao Shuya jest znany głównie ze swoich cech charakteru: lojalności wobec przyjaciela, otwartości, tolerancji i trafnej oceny drugiej osoby. Właśnie te cechy i przekonanie o wyjątkowym talencie Guan Zhong umożliwiło tak spektakularny rozkwit państewka Qi.

Guan zawsze podkreślał, iż : „Moi rodzice dali mi życie, jednak najlepiej mnie zna Bao” (生我者父母, 知我者鲍叔牙, shēng wǒ zhě fù mǔ zhī wǒ zhě bào shū yá).

To właśnie Bao Shuya, znając zdolności swego przyjaciela, był w stanie przekonać młodego władcę Huan Qi, aby odkładając na bok swe urazy postawił na czele rządu właśnie Guan Zhong. Diuk nigdy nie żałował swej decyzji, bo właśnie to trio nieprzeciętnych mężczyzn stworzyło na lata najpotężniejsze państewko w całym regionie. Państewko Qi uzyskało silną przewagę polityczną, ekonomiczną i wojskową, natomiast diuk szczyty władzy domeny chińskiej, zostając pierwszym hegemonem Okresu Wiosen i Jesieni.

Przyjaźń między Guan i Bao była przez kolejne pokolenia zawsze uważana jako prawdziwa przyjaźń, i do dziś ta dwójka jest stawiana za przykład. Nadal jest znany idiom 管鲍之交, guǎn bào zhī jiāo, co oznacza „przyjaźń między Guan i Bao”.

W Chinach zaprzysiężone rodzeństwo jest nazywane „osiem pokłonów przyjaciół” (八拜之交, bā bài zhī jiāo), gdyż podczas rytualnej przysięgi rodzeństwo musi się pokłonić osiem razy, aby uczcić osiem par doskonałych historycznych przyjaciół, które są postrzegane jako idealne przykłady prawdziwej przyjaźni. Do nich należą Bao i Guan.

...........................