Akademia Aktorstwa i Muzyki Liyuan

Okres panowania cesarza Xuanzong, dynastii Tang (712 − 756), zapisał się z historii Chin jako czas rozkwitu kultury pod nazwą „Wieku 1000 rozrywek”; a jednocześnie w ostatnich swoich latach ruiny państwa w sferze polityczno-gospodarczej. Pogorszyła się sytuacja chłopów, przy jednoczesnym wzmocnieniu arystokracji, a także zwiększeniu korupcji i rozpuście na dworze cesarskim, czego symbolem stała się wszechwładna konkubina Yang Guifei.

Dzięki mecenatowi cesarza Xuanzong, nastąpił bujny rozkwit sztuk teatralnych, malarstwa i piśmiennictwa. Założył on Akademię Hanlin (Hanlin Yuan, 翰林院), jedną z najważniejszych instytucji edukacyjnych i państwowych w Chinach cesarskich, a ponadto pierwszą Akademię Aktorstwa i Muzyki (Li Yuan,梨园– Ogród Grusz). Siedzibą Li Yuan, pierwszej szkoły liczącej ponad tysiąc uczniów, kształcącej trupy operowe w Chinach, był pałac cesarski w Chang’an (dzisiejsze Xi’an), gdzie wiodącymi przedmiotami było aktorstwo, taniec, muzyka i dramat. Zespół najczęściej występował dla osobistej przyjemności cesarza. Aktorów wychowanych w tej uczelni powszechnie nazywano „Dziećmi lub uczniami gruszkowego ogrodu” (梨园弟子, Liyuan dizi); a w przyszłości wyrażenie Li Yuan było kojarzone ze światem chińskiej opery.

Efektowne widowiska zamaskowanych tancerzy dworskich i uczestników pochodów buddyjskich z elementami tańca mistycznego, bardzo szybko znalazły naśladowców wśród wykonawców pałacowych koreańskich i japońskich.

W czasach dynastii Tang były znane trzy podstawowe typy dramatu: sztuki wojenne, przedstawienia opowiadające o problemach domowych i krajowa satyra biurokracji.

Tayaoniang(w wolnym tłumaczeniu: Działania i władza kobiety) była farsą potyczek damsko-męskich, kiedy kobieta szlochając narzeka na swego męża brutala. Dramat powstał na podstawie opowiadania Północnej Dynastii Qi z Epoki Dynastii Północnych i Południowych (420 – 589). Zgodnie z fabułą mężczyzna imieniem Su Qi, będąc alkoholikiem okrutnie bił swoją żonę. Maltretowana małżonka żaliła się do swoich sąsiadów. Na kanwie tych wydarzeń powstały satyryczne piosenki oraz odpowiednie tańce, gdzie kobieta kołysząc swoim ciałem, przy wtórze chóru publiczności, lamentowała nad swoim nieszczęściem. Po czym aktor grający męża wkraczał na scenę i odgrywał scenę bicia swojej małżonki. O dziwo sceny te śmieszyły publiczność. Z czasem nazwa sztuki zmieniła się na Tanrongniang, gdzie aktorzy rozszerzyli swoje kompetencje na akrobację, taniec, narrację oraz śpiew wraz z publicznością. W tej wersji była chętnie grywana podczas bankietów na dworze cesarskim. W późniejszych latach dodano również sytuacje, gdzie żona była wiarołomną wykorzystując pobyt małżonka na wojnie czy podczas wyjazdów w celach służbowych.

Canquan(Doradca wojskowy) to drugi typ popularnego dramatu, będący opowieścią o urzędniku defraudancie.

Daimian(Maska) to opowieść o księciu Lan Ling, który zakrywał swoją delikatną twarz przerażającą maską, aby podczas wojny straszyć swoich wrogów. Prawdopodobnie na kolorowo malowane twarze wojowników we współczesnych chińskich operach właśnie wywodzą się z tych przedstawień. Szerzej na ten temat będzie można przeczytać w następnym wpisie.

TEATR CHIŃSKI 6

Notki powiązane:

Rozwój teatru za dynastii Tang