Trekking dla początkujących: przygotuj się do wyprawy na szlak

Ahoj przygodo! Kto nigdy nie podekscytował się perypetiami Indiany Jonesa, Robinsona Cruzoe, czy Tomka Wilmowskiego, niech pierwszy rzuci kamieniem...

Boom cywilizacyjny doprowadził nasze społeczeństwo do miejsca, w którym osoba pracująca (albo mająca kilkoro dzieci), może zaspokoić podstawowe potrzeby. Nie mówię tu o fanaberiach typu posiadanie drogocennych błyszczących przedmiotów albo mieszkanie w apartamentach z widokiem na morze. Raczej chodzi mi o to, że większość ludzi może sobie pozwolić, by nie głodować, nie marznąć i mieć jakiś bezpieczny kąt. Jednak niektórym do szczęścia nie wystarcza codzienny komfort i dostęp do atrakcji oferowanych w mediach. Dlatego poszukują oni różnych sposobów, by móc oderwać się od szarej rzeczywistości i dostarczyć sobie dawki intensywnych doznań. Niniejszy wpis nie opowiada o odurzaniu się czy innych patologiach, a o tworzeniu wartościowych i wzbogacających przeżyć.

A gdyby tak zrobić przerwę, wziąć co niezbędne i ruszyć w nieznane?

Są osoby, które twierdzą, że jedyne, czego potrzebują do zadowolenia, to ciepłe kapcie, kubek herbatki i ciekawa książka lub nowy sezon serialu. Absolutnie ich nie krytykuję, niech robią ze swoim czasem wolnym, co im się żywnie podoba. Po prostu nie należę do takiego grona miłośników sielanki w domowym zaciszu i jest szansa, że osoby czytające ten artykuł również się do niego nie zaliczają. Moim konikiem, naturalnie poza sportem, który wiele mnie nauczył i pomógł otworzyć w życiu niejedne drzwi, jest poszukiwanie przygód. Być może inni też tak mają, iż często zdarza im się bujać w obłokach, snując w głowie projekty przyszłych przedsięwzięć, które pomogą im w samorealizacji.

W czasach, które poza licznymi obowiązkami, stwarzają nam także wiele możliwości, dotarcie w odległe części świata stało się prostsze niż kiedykolwiek wcześniej. Jako, że nie każdego ekscytuje wizja wczasów all inclusive w luksusowym hotelu, sporo urlopowiczów wybiera turystykę aktywną. Z roku na rok coraz częściej w rozmowach na temat podróży słyszy się o takim lub innym trekkingu. Sklepy z asortymentem turystycznym i sportowym oferują całą gamę przeróżnych ubrań, akcesoriów i dodatków przeznaczonych do tej dziedziny. Niekiedy jest to klasyczny marketingowy przerost formy nad treścią, jednak duża podaż artykułów do trekkingu świadczy dobitnie o wysokim na nie popycie.

Czym tak naprawdę jest trekking i dlaczego każdy o nim mówi?

Termin ten pierwotnie dotyczył migracji ludów w południowych zakątkach Afryki, natomiast jego współczesna kariera zaczęła się od pieszych wypraw w Himalajach. Obecna definicja jest o wiele szersza i obejmuje wielodniowe wędrówki w trudnych warunkach terenowych, oraz klimatycznych. Wyróżnia się rozmaite odmiany trekkingu – w zależności od specyfiki obszaru, np.: pustynny, górski czy polarny. O tym ostatnim napisałem cykl reportaży, które dostępne są na moim blogu. Obecnie jednak chcę się skupić na wariancie górskim, który z przyczyn obiektywnych cieszy się wśród Polaków największą popularnością.

Trekking jest uniwersalną formą aktywnego spędzania czasu, która nie wymaga szczególnych umiejętności ani wysokiego poziomu sprawności. Daje on możliwość bliskiego obcowania z naturą oraz sprawdzenia się w różnych nietypowych sytuacjach. Na terenie Polski, a także przygranicznych obszarach państw ościennych mamy do wyboru wiele pasm górskich. Najbardziej popularne wśród nich to: Bieszczady, Karkonosze, Góry Świętokrzyskie, Stołowe i oczywiście Tatry. Sam TPN w szczycie sezonu, przypadającym na 2 miesiące wakacyjne, sprzedaje od 2015 r ponad półtora miliona biletów wstępu. Na terenie parków turyści poruszają się po specjalnie wyznaczonych szlakach, których kolory, o dziwo, nie mają nic wspólnego z poziomem trudności, a wskazują na typ trasy. Drogi oznaczone jako czerwone są główne, niebieskie – dalekobieżne, a żółte, zielone i czarne – krótkie.

Etykieta turystyczna, poza rozsądkiem na szlaku, nakazuje szanowanie przyrody i obowiązek udzielenia pomocy osobom potrzebującym. Warto znać również wybrane przepisy, regulujące ruch pieszy, a w przypadku wypraw wielodniowych szczególnie istotne są kwestie dotyczące biwakowania. Na szczęście w Polsce nocowanie „na dziko“ nie jest zakazane, ale wyjątek stanowią lasy, rezerwaty, parki i inne obszary chronione. Tam rozbicie namiotu czy rozpalenie ogniska dozwolone jest wyłącznie w miejscach do tego wyznaczonych przez odpowiednie władze.

Jak należy przygotować się do pierwszego trekkingu?

Zanim jeszcze wyruszysz na szlak, warto jest poświęcić nieco czasu i funduszy na planowanie oraz szykowanie się do wyprawy. Pokonywanie wielu kilometrów pieszo wymaga obycia z rekreacją na świeżym powietrzu, a także odpowiedniego zaopatrzenia. W górach niezastąpiony jest dobry plecak, cechujący się ergonomiczną budową i pojemnością, pozwalającą pomieścić potrzebny ekwipunek. Pakujemy do niego odzież (adekwatną do warunków pogodowych), przybory nawigacyjne, prowiant, a także przedmioty potrzebne do noclegu i przyrządzania posiłków. Powinny się w nim znaleźć również apteczka, latarka, scyzoryk, folia NRC i sprzęt specjalistyczny, o ile pokonanie trasy takiego wymaga. Zachęcam do wykupienia ubezpieczenia turystycznego, a także zapisania sobie w telefonie numeru alarmowego GOPR (985 lub 601-100-300).

Jakkolwiek trekking jest ogólnodostępny, to przygotowanie pod kątem wytrzymałości, czyli zdolności ciała i psychiki do długotrwałego wysiłku, pozwoli czerpać zeń więcej satysfakcji. Istotną rolę w kształtowaniu kondycji odgrywają wielogodzinne wysiłki, zwłaszcza te, odbywające się na świeżym powietrzu. Wiem, że się powtarzam, trąbiąc w kółko o ćwiczeniu na dworze, a to dlatego, iż łączy ono trening sensu stricte z nabywaniem odporności. Chodzi o to, by oswoić organizm ze zmiennymi warunkami, aby móc na nim polegać, nawet jeśli pogoda nie dopisze. Zalecam też trening funkcjonalny, który wzmacnia aparat ruchu, zwiększając siłę mięśniową i zabezpiecza elementy ciała szczególnie podatne na urazy i przeciążenia (zwłaszcza kręgosłup oraz stawy kończyn dolnych).

Przykładowe ćwiczenia, na które kładziemy nacisk, to przysiady, wykroki i wchodzenie na różnej wysokości schodki (oraz, co ważne, schodzenie z nich). Wykonujemy je z dodatkowym obciążeniem, które imituje wagą plecak, jaki przyjdzie nam dźwigać. Pamiętamy również o wzmacnianiu tułowia poprzez różne skłony, skręty, „planki“ i ciągi, a także – ramion, zwłaszcza jeśli planujemy maszerować z kijkami. Tę ostatnią partię ćwiczymy podporami, pompkami, przywodzeniem i odwodzeniem z różnymi przyborami.