Jeszcze w marcu 1832 roku car moskiewski Mikołaj I wprowadził ustawę o przesiedlaniu "jednodworców zachodnich gubernij", czyli w praktyce zdeklasowanej szlachty polskiej z terenu Ziem Zabranych dawnej Rzeczypospolitej sprowadzanej do poziomu wolnych chłopów, do gubernij saratowskiej, orenburskiej i obwodu kaukaskiego.
Utrzymując w mocy te przepisy, w czerwcu 1841 car Mikołaj I nakazał:
1) na gruntach w guberni jekaterynosławskiej (obecny Dnieporpietrowsk, obok pobudowanej w roku 1635 polskiej twierdzy naddnieprzańskiej - Kudak), pierwotnie przeznaczonych do przesiedlania tam ukraińskich kozaków, "zostawić przy każdej dzielnicy grunt wolny dla jednodworców"
2) wezwać jednodworców do osiadania na tych dzielnicach razem z ukraińskimi kozakami, "zostawiając im podług ogólnego przepisu ulgi i wsparcia, przeznaczone dla kozaków",
3) "Dla upowszechnienia między jednodworcami wiadomości o korzyściach z takiego przesiedlenia, polecić miejscowym zwierzchnikom guberni, aby użyli najskuteczniejszych środków ku ogłszeniu o tem jeduodworcom i ku zebraniu zajawień od chcących przesiedlać się, tak iżby można przystąpić do stanowczych środków ku zaspokojeniu ich chęci.
4) Później, w miarę jak to rozrządzenie będzie przychodziło do skutku, wyznaczać na osady jednodworców; inne obfitujące w grunta gubernie /.../"
Jak zatem widać, w roku 1841 polska zdeklasowana szlachta z Ziem Zabranych (tzw. jednodworcy) uzyskała prawo do zasiedlania dawnego zaporożą i pozyskiwania związanych z tym ulg.
@copyright Marek Rutkowski
Inne tematy w dziale Kultura
