Weryfikacja podręczników szkolnych oraz pomocy naukowych dla nauczycieli w Królestwie Polskim epoki paskiewiczowskiej
W Królestwie Polskim epoki paskiewiczowskiej w roku 1835 wyznaczono spośród członków Rady Wychowania Publicznego Komitet mający zająć się weryfikacją wszelkich książek szkolnych. Wszystkie te podręczniki były w owym czasie przesyłane do wymienionego powyżej Komitetu. Prace Komitetu koncentrowały się wokół uzupełnienia treści zawartych w książkach elementarnych.
Jednocześnie wszystkie dzieła naukowe wydawane w tym czasie w kraju (drukowane w relatywnie sporej ilości) były także poddawane szczegółowej analizie merytorycznej ze strony wzmiankowanego Komitetu. Podręczniki te otrzymywały zezwolenie do użycia w szkołach publicznych jedynie w sytuacji gdy Komitet weryfikacyjny uznał ich „użyteczność”.
Równie starannie sprawdzano księgi, w które zaopatrywane były biblioteki publiczne i biblioteki przyszkolne. Komitet weryfikacyjny zwracał tu głównie uwagę na literaturę fachową, przeznaczoną do realizacji samokształcenia nauczycieli oraz do tzw. „wykładu przedmiotów”. Na skutek sporządzonej w roku 1835 przez Komitet weryfikacyjny listy postulatów, zmieniono zasady nauczania matematyki oraz uproszczono sposób przekazywania wiedzy w zakresie nauk technicznych i fizycznych. Dokonano też „udoskonalenia nauk” w odniesieniu do ich działu technicznego.
W przeprowadzanych w roku 1836 pracach Komitetu Egzaminacyjnego w zakresie weryfikacji oraz przygotowania dzieł elementarnych używanych podczas wykładania poszczególnych przedmiotów okazało się niezwykle „pomocne” ogłoszenie w tym czasie przez rosyjskie Ministerstwo Oświecenia Narodowego, zatwierdzonego przez Mikołaja I, przewidzianego dla „/.../ poślednich zakładów naukowych” programu przedmiotu dotyczącego historii Rosji.
Okazało się, iż Rada Wychowania Publicznego Królestwa Polskiego nakazała wydrukowanie sporej ilości egzemplarzy tego podręcznika, a następnie rozesłała tę książkę do wszystkich polskich gimnazjów. Celem było nie tylko poinformowanie polskich nauczycieli historii o treści tego rosyjskiego podręcznika, ale też nakazane im zastosowanie się do jego zapisów
Proces wychowawczy miał zostać podany nadzorowi przeprowadzanemu w sposób różnorodny i wyrafinowany, gdzie położono zasadniczy nacisk na ścisłą weryfikację podręczników szkolnych, szkół oraz samych osób nauczających. Drastyczne niekiedy rozwiązania przyniosły ze sobą szybką, chociaż raczej tylko powierzchowną pacyfikację systemu szkolnego.
@copyright Marek Rutkowski
Inne tematy w dziale Kultura