I wszystko będzie po staremu, czyli Azjaci górą.

Hans Rosling, szwedzki statystyk

 

 

Cywilizacja to miasto. Badacze i inżynierowie dokonują swoich odkryć w miastach, rzadko w sennych wioseczkach w Tennessee czy Bieszczadach. Idea też ciąży ku miastom. Filozofowie i futuryści nie przemawiają przecież do dzięcieliny czy gżegżółki. Ci uznani konfrontują swoje myśli na uniwersytetach i w telewizji. Inni – choćby i w parku, na skrzynce po pomarańczach i z ptasią kupą na ramieniu.

 

Czy rozwój miast może dać nam dzisiaj obraz tego, jak rozwijają i zwijają się cywilizacje? Naturalnie. I my się właśnie zwijamy.

 

Metropolie azjatyckie puchną w oczach. Nie pierwszy raz w dziejach. Oto ranking 10-u największych miast w ostatnich dwóch tysiącach lat.

 

Rok 100

1.           Rzym                                       (450 tys. mieszkańców)
2            Luoyang (Honan)           Chiny (420 tys.)
3            Seleucia                        Irak
4.           Alexandria                     Egipt
5            Antiochia                       Turcja
6            Anuradhapura                Sri Lanka
7.           Peshawar                       Pakistan
8.           Carthage                        Tunezja
9.           Suzhou                           Chiny
10.         Smyrna                           Turcja
 

 

Rok 1000

1          Kordoba                                   Hiszpania        (450 tys. mieszkańców)

2          Kaifeng                                    Chiny               (400 tys.)

3          Konstantynopol (Stambuł)   Turcja

4          Angkor                                     Kambodża

5          Kioto                                        Japonia

6          Kair                                          Egipt

7.         Bagdad                                   Irak

8          Nishapur                                 Iran

9          Al-Hasa                                   Arabia Saudyjska

10        Patan (Anhilwara)                  Indie

 

Rok 1900

1.         Londyn                                    (6,6 mln mieszkańców)

2.         Nowy Jork                               (4,2 mln)

3.         Paryż

4.         Berlin

5.         Chicago

6.         Wiedeń

7.         Tokio

8.         Sankt Petersburg

9.         Manchester

10.       Filadelfia

 

Rok 1950

Największe miasta podwoiły swoje rozmiary. Do listy dołączyły Szanghaj, Buenos Aires i Kalkuta.

 

Rok 2003

Największe miasta potroiły swoje rozmiary i zmieniła się kolejność w rankingu. Prym wiodą

1.         Tokio                           (35 mln mieszkańców)

2.         miasto Meksyk          (19 mln)

3.         Nowy Jork                  (18 mln)

4.         Sao Paulo                  (18 mln)

5.         Bombaj                      (17 mln)

6.         Delhi                           (14 mln)

7.         Kalkuta                       (13 mln)

8.         Buenos Aires            (13 mln)

9.         Szanghaj                    (12 mln)

 

Rok 2015 (wg przewidywań ONZ)

Do pierwszej dziesiątki dołączą Dhaka (Bangladesz), Lagos (Nigeria), Karaczi, Kair, Manila, Stambuł, Lima, Teheran i Pekin.

 

Trend wydaje się oczywisty. To koniec prymatu Zachodu, trwającego przez ostatni tysiąc lat. Obecnie w Chinach jest 160 miast powyżej miliona mieszkańców, w USA – tylko 49. Od połowy ubiegłego wieku 300 mln Chińczyków migrowało do miast. Kolejne 300 mln zrobi to w nadchodzących dekadach. Oznacza to, że do miast wywędruje niemalże połowa Chińczyków (jest ich 1,3 mld).

 

I tak jest w większości krajów rozwijających się - każdego tygodnia 3 mln ludzi przenosi się do miast.

 

Prawdą jest, że miasta krajów rozwijających to kwintesencja wszystkich możliwych problemów metropolii – to smog, slumsy i przestępczość. Prawdą jest również, że miasta są i będą źródłem innowacyjności. I to miasta azjatyckie.

 

Raport dla Komisji Europejskiej The World in 2025' szacuje, że w 2025 r. udział Chin i Indii w światowych inwestycjach w badania i rozwój osiągnie imponujące 20% (w stosunku do obecnych 10%).

 

Na tle ambitnych Chin, hardo dziażących ku nowoczesności, Polska wypada słabiutko. Inwestycje w badania i rozwój w 2006r wyniosły dla Chin 1,43% PKB, a dla Polski – niemalże 3 razy mniej (0,56% PKB). USA wypada na tym tle dobrze (2,62%), ale stale traci pole. 

 

Jak to się ma do polityki klimatycznej? Dużo i głośno mówi się o tym, że ochrona klimatu może się stać dźwignią konkurencyjności (szkoda, że nie w polskich mediach). Co bardziej rzutkie kraje (w tym Chiny) ustawiają się na starcie wyścigu o nowe technologie. I o nową energetykę.