Udział Ludowców w Walce o Odzyskanie przez Polskę Niepodległości.

Na skutek zakończenia konfliktu I wojny światowej (1914 – 1918), Polska, po 123 latach zaborów, odrodziła się jako niepodległe państwo. 14 listopada, 1918 roku, Rada Regencyjna, przekazała w Warszawie władzę w ręce, zwolnionego z więzienia w Magdeburgu, Józefa Piłsudskiego. Ta wyjątkowa data winna skłaniać nas do zadumy, refleksji, a także pogłębionej analizy nad udziałem ludowców w procesie odzyskania przez Polskę Niepodległości. Jako spadkobiercy politycznego testamentu wielkich bohaterów Ruchu Ludowego, nie możemy zapomnieć o wkładzie i zaangażowaniu polskich chłopów i działaczy ludowych, którzy aktywnie włączali się w walkę o Polską suwerenność i niepodległość. Walczyli oni na frontach I wojny światowej, organizowali: Polskie Drużyny Strzeleckie, Wschodnie Drużyny Strzeleckie, Drużyny Bartoszowe czy Drużyny Podhalańskie. Ponadto ludowcy w październiku i listopadzie 1918 roku aktywnie uczestniczyli w rozbrajaniu wojska i policji.

17 listopada 1917 roku w Filharmonii w Warszawie odbył się zjazd chłopski zorganizowany przez PSL z udziałem ok. 4. tys. uczestników. Słowa Ireny Kosmowskiej doskonale oddają nastrój tamtych dni: „Przyjechaliśmy do Warszawy tłumni, z orłami przez naszych chłopców w drzewie wyrzeźbionymi, ze sztandarami przez nasze dziewczęta uszytymi chcieliśmy pochodem przez ulicę przejść i wołać, że chcemy niepodległości. Wieś nie da Niemcom rekruta. Krew bowiem nasza tylko dla rządu polskiego, a nie do chwilowych okupantów należy”. Jeszcze w trakcie trwającego konfliktu I wojny światowej przedstawiciele Polskiego Stronnictwa Ludowego brali udział w licznych działaniach dyplomatycznych mających na celu walkę o polski interes narodowy na międzynarodowej scenie politycznej. Do takich działań zaliczyć można fakt przyjęcia przez Koło Polskie w austriackiej Radzie Państwa rezolucji posła PSL „Piast” Włodzimierza Tetmajera w sprawie zjednoczenia i niepodległości Polski.

16 maja 1917 roku, Polskie Koło, wydało stanowisko, że jedynym dążeniem narodu polskiego jest odzyskanie niepodległości wraz z dostępem do morza. Tegoż samego roku Wincenty Witos na forum parlamentu austriackiego oskarżył rząd Austro – Węgier o krzywdy wyrządzone Polakom, a w szczególności chłopom. Przedstawiciele Ruchu Ludowego walczyli o niepodległość, prowadząc działalność edukacyjną, wychowawczą i kulturalną organizując czasopisma, organizację samopomocowe, kółka rolnicze, towarzystwa szkolne wyżej wymieniona aktywność stanowiła kluczowy element dający podstawę do tworzenia bardziej świadomego i aktywnego politycznie społeczeństwa. 23 stycznia 1918 roku, Poseł PSL, Tetmajer ponownie przedłożył w Radzie Państwa w Wiedniu rezolucję w sprawie nieodległości Polski. Kilka dni później w dniach 27 – 28 stycznia na Walnym Zjeździe PSL w Warszawie omówiono kwestię rokowań pokojowych, a także stanowisko wobec Rady Stanu i Rady Regencyjnej oraz Polskiej Organizacji Wojskowej.

29 czerwca 1919 roku podczas obradującego w Warszawie II Kongresu PSL „Piast” Wincenty Witos wygłosił przemówienie, podczas którego podkreślił rolę i znaczenie chłopów w państwie, mówiąc m.in. „Jeżeli Polska została rozdarta pomiędzy swoich sąsiadów i przestała być państwem niepodległym, to stało się to tylko dlatego, że chłopa nie zrobiono obywatelem”. Słowa te stały się jednoznaczną deklaracją ideową i polityczną Ruchu Ludowego, w której wieś, rolnictwo i polski chłop miały ważne i znamienite miejsce.

Jako odpowiedzialni spadkobiercy ideologii Ruchu Ludowego, którego przedstawiciele swym życiem, krwią i zdrowiem wpisywali się w walkę o Polską Niepodległość, winniśmy w sposób odpowiedzialny i aktywny włączać się w proces rozwoju naszej ojczyzny. Rozwoju opartego na poczuciu wzajemnego szacunku, wspólnoty, rzeczywistego dialogu politycznego i ponadpartyjnej współpracy.