Zamek w Otmuchowie. Kilka słów o historii i osobliwościach

Drodzy Blogerzy!

Kliknijcie, proszę, ten filmik,
utworzyłem go dziś.
Jest on "non profit" i "pro publico bono"!
Wiele czasu może nie stracicie,
bo on trwa tylko ok. 3,5 minuty!

.
Serdecznie dziękuję i pozdrawiam!
M. Sikorski

Wzniesiony na wzgórzu zamek otmuchowski był na przestrzeni dziejów wielokrotnie przebudowywany, jednakże jego obecny stan to zaledwie połowa dawnej wielkości.

Średniowieczne dzieje zamku są mało znane. Jest pewne, że jego historia sięga XII wieku. O jego istnieniu jako kasztelanii dowiadujemy się z bulli papieskiej z 1155 roku, która zatwierdziła dobra kościelne i wymieniła kasztelanię w Otmuchowie. Również inne dokumenty kościelne, np. jeden z 1245 roku, a drugi z 1261 roku, wymieniają zamek otmuchowski.

Zamek ten miał znaczenie rezydencjonalne i obronne. Swego czasu stał się miejscem schronienia biskupa Tomasza II w czasie konfliktów zbrojnych z księciem Henrykiem IV. Wiadomo z dokumentów, że zamek odbudowano w 1295 roku. Od początku XIV wieku zamek odgrywał rolę skarbca kościelnego biskupstwa wrocławskiego i rezydencji biskupiej. W XIV wieku przebudowano go z polecenia biskupa wrocławskiego Przecława z Pogorzeli.

W czasie napadu husytów na miasto w 1430 roku dowódca zamku Mikołaj von Alzenau oddał im zamek i zapłacił pieniądze za swobodne jego opuszczenia przez załogę. Tenże tchórzliwy czyn owego dowódcy zamku uznano za zdradę. Został on schwytany i ukarany ścięciem głowy. Zamek wykupiła z rąk husytów kapituła otmuchowska za dużą kwotę, bo 1100 kup groszy czeskich. Spory o zamek trwały przez następne lata, a husyci ponownie go zdobyli i to pod wodzą słynnego Hinko Kruszyny z Lichtenbergu, któremu biskup wrocławski Konrad musiał w 1444 roku zapłacić okup wysokości 2000 guldenów.

W latach 1484-1485 biskup wrocławski Jan Roth (1482-1506) dokonał przebudowy zamku. W czasach nowożytnych, w okresie rządów biskupa wrocławskiego Andrzeja von Jerin (1585-1596), przeprowadzono gruntowniejszą jego przebudowę nadając mu rezydencjonalny charakter, wzbogacony elementami sztuki renesansu.

W czasie wojny trzydziestoletniej (1618-1648) zamek został w 1646 roku zniszczony. Jednakże biskupi wrocławscy doceniali charakter obronny zamku i przystąpili do jego odbudowy. Rozpoczął to biskup Karol Ferdynand Waza (1625-1655), a kontynuował biskup Franciszek Ludwik von Neuburg (1683-1732). Z jego inicjatywy wybudowano też tzw. Dolny Zamek z ogrodami i założeniami parkowymi. Jego następca, biskup Filip Ludwik von Sinzendorf (1732-1747), przeprowadził ostatnią przebudowę zamku. Zbudowano z jego polecenia specjalne schody, tzw. ośle (zwane mylnie „końskimi schodami”; prawidłowa nazwy wywodzi się od historycznej niemieckiej nazwy "die Eselstreppe" – ośle schody). Po nich przemieszczał się tenże biskup w lektyce zaprzężonej w osły, gdyż był on częściowo sparaliżowany.

Wskutek sekularyzacji w 1810 roku, czyli kasacji dóbr kościelnych z nakazu króla pruskiego Fryderyka Wilhelma III, zamek przestał być biskupią własnością i rezydencją. Przekazano go darze, w dowód zasług, baronowi Wilhelmowi von Humboldt (1767-1835), zasłużonemu politykowi, ministrowi i uczonemu. Humboldt nakazał zburzyć skrzydło południowo-zachodnie budowli. W ten sposób zamek zmniejszył swoją przestrzeń prawie o połowę i w tej postaci przetrwał do czasów teraźniejszych. Ostatni właściciel zamku, Bernard von Humboldt, przekazał go miastu w 1928 roku.

Z zamkiem powiązana jest pewna legenda o rycerzu i sokole. Otóż ubogi kasztelan na zamku, rycerz Henryk, zakochał się w pięknej baronowej Emmie z Nysy. Jedynym jego towarzyszem i przyjacielem był sokół. Pewnego dnia pojawiła się koło zamku w Otmuchowie owa piękna Emma. Zażądała od kasztelana wieczerzę. Ponieważ nie było nic do jedzenia, musiał on sporządzić posiłek z sokoła. Emma dowiedziała się o tej ofierze. To wzbudziło jej miłość do rycerza. Zrozumiała, że prawdziwa miłość objawia się przez ofiarowanie tego co najcenniejsze. W tym przypadku był to sokół – przyjaciel samotnego kasztelana. Legenda ta nie jest samoistnym tworem otmuchowskim, oparta została na motywach opowiadania "Sokół" z "Dekameronu" Giovanniego Boccaccia (XIV wiek).