Kiedym pod bramą Szczebrzeską stanął język mnie w drewno zamienił się i słowam nie był władny wypowiedzieć. Takiem cuda ujrzaj. A i w oka mgnieniu biegłość w pisaniu, nabytą uprzednio, żem zatracił. Z powodu owych cudów niewypowiedzianych. Przeto pisał za wiele nie będę, bo ludzi tu mrowie ze wszystkich stron naszej Rzeczypospolitej przybyłych. Ludzi mrowie, ale i karczem oraz traktierni niewiele mniej, gdzie wyszynk prowadzą po cenach przystępnych, trunków oferując mnogość nieprzebraną i o krzepkości takiej, że największego chwata zdolnej powalić. Wiem co mówię, gdyż człowiekiem mocnej jestem konstytucji, choć charakter u mnie słaby. Dlatego jutro więcej napiszę kiedy w Warszawie stanę, by do Tyflisu na Gruzina ruszyć, otrzeźwiawszy nieco po zamojskich atrakcyjach. Pięknie się nasz pan brat szlachcic, Hetman Wielki Koronny Jan, pan na Zamościu sprawił, że gród taki i takąż twierdzę uszykował staraniem własnem, ku chwale zacnego rodu swego, ale też ku korzyściom i obronności naszej Najświetniejszej Rzeczypospolitej.
Powiadają w Rzeczpospolitej iż gród ów to " Padwa Północy " gdyż tam Jan nasz przezacny rektorem uniwersytetu wybranym był. A ja powiem Wam bracia moi szlachcice, iż Padwa to " Zamość Italiji " jako, że łońskiego roku z małżonką moją czcigodną Zofią kobietą cnót wszelakich oraz zalet i serca gołębiego, tamże przebywałem i w przytomności umysłu zaświadczam, iż Zamość piękniejszym jest. Słów brakuje i palce w drewniane szczapki obracają się, by gęsie pióro utrzymać i urodę jego opisać.
Kamienice ormiańskie
Przeto poczekajcie do jutra kiedy do Warszawy ściągnę. Teraz z głowy wyszumieć mnie musi bym konia mojego Nissana, Japończykiem zwanym dośąść mógł i traktem na Lublin ruszyć, do stolicy z chorągwią moją, przez wuja mego Przecława z Niezabitowa herbu Lubicz wystawioną.
Katedra. Miejsce pochówku zamojskich ordynatów.
Zamość w akwarelach młodszego Lelewela
Akademia Zamojska
Pałac Zamojskich
Rotunda zamojska. Miejsce straceń zamojskich Żydów, jeńców radzieckich i oboz przejściowy dla Dzieci Zamojszczyzny.
Inne tematy w dziale Rozmaitości