Znamy ich i kochamy, jednak nie wszyscy wiedzą, że brali udział w powstaniu warszawskim. Nasi bohaterowie nie tylko historii, ale również kina. Pamiętamy!
Zdzisław Maklakiewicz
(ur. 9 lipca 1927 w Warszawie, zm. 9 października 1977 tamże)
Podczas II wojny światowej służył w Armii Krajowej. Brał udział w powstaniu warszawskim (pseud. „Hanzen”), walcząc w Śródmieściu jako strzelec w „kompanii motorowej Iskra” batalionu „Kiliński”. Po kapitulacji powstańczej Warszawy przewieziony do niemieckiego obozu jenieckiego (stalag XVIII-C Markt Pongau, nr jeniecki: 105022), skąd powrócił do Polski we wrześniu 1945.
Grał przede wszystkim postacie komediowe i groteskowe. W latach 70-tych tworzył, wraz z Janem Himilsbachem, słynny komediowy duet, który zasłynął już od pierwszego wspólnego występu w "Rejsie" Marka Piwowskiego. Maklakiewicz zagrał inżyniera Mamonia.
Irena Kwiatkowska
(ur. 17 września 1912 w Warszawie, zm. 3 marca 2011 w Konstancinie-Jeziornie)
Podczas okupacji niemieckiej pracowała w kuchni ZASP-u, podejmowała się też innych prac dorywczych. Była żołnierzem AK, uczestniczyła w powstaniu warszawskim jako łączniczka w sztabie grupy „Północ” (ps. „Katarzyna”), grała w teatrze powstańczym w szpitalach i piwnicach.
Wcieliła się w rolę słynnej "kobiety pracującej" w serialu "Czterdziestolatek".
Leon Niemczyk
(ur. 15 grudnia 1923 w Warszawie, zm. 29 listopada 2006 w Łodzi)
Urodził się w Warszawie, gdzie mieszkał do czasu II wojny światowej wraz z rodzicami i rodzeństwem, trzema braćmi i siostrą. Wziął udział w powstaniu warszawskim, po jego upadku chciał wrócić do Krakowa, jednak został aresztowany i wywieziony na teren III Rzeszy, gdzie pracował jako technik drogowy i budował tory kolejowewrócił do pracy pod Wrocławiem. Po ewakuacji w głąb Niemiec zgłosił się do armii amerykańskiej, służył w 444. batalionie przeciwlotniczym 97. Dywizji Piechoty 3. Armii dowodzonej przez gen. George’a Pattona. Po wojnie wrócił z Włoch do Polski, by odnaleźć matkę, która zamieszkała we Wrocławiu.
Znany jest przede wszystkim z filmów takich jak "Nóż w wodzie" Romana Polańskiego, "Rękopis znaleziony w Saragossie" Wojciecha Jerzego Hasa czy "Wielki Szu".
Alina Janowska
(ur. 16 kwietnia 1923 w Warszawie, zm. 13 listopada 2017 tamże)
Na przełomie lat 1939 i 1940 razem z matką i bratem trafiła do obozu jenieckiego Stalag I B Hohenstein pod Olsztynkiem Stalag I B Hohenstein pod Olsztynkiem.
W nocy z 23 na 24 kwietnia 1942 została aresztowana i oskarżona o współpracę z podziemiem i pomoc rodzinie żydowskiej, za co przez siedem miesięcy więziono ją na Pawiaku. 6 listopada została zwolniona i jednocześnie uratowana przed wywozem do Oświęcimia.
Do powstania warszawskiego przyłączyła się już 1 sierpnia. Była łączniczką dowództwa batalionu „Kiliński”, pod pseudonimem „Alina” (nieformalnie „Setka” – z uwagi na to, że można było na nią liczyć w 100%).
Grała m.in. w "Wojnie domowej", "Podróży za jeden uśmiech", czy w "Lalce".
Andrzej Łapicki
(ur. 11 listopada 1924 w Rydze, zm. 21 lipca 2012 w Warszawie)
Uczestniczył w podziemnych przedstawieniach teatralnych, recytując poezję Krzysztofa Kamila Baczyńskiego i Tadeusza Gajcego, był aktorem Teatru Żołnierskiego Biura Informacji i Propagandy Komendy Głównej Armii Krajowej. Brał udział w powstaniu warszawskim razem z kolega po fachu Tadeuszem Fijewskim w Oddziale VI BiP (Biuro Informacji i Propagandy) - "brygada teatralna" Leona Schillera. W Powstaniu walczyło także rodzeństwo Fijewskiego dwie jego siostry i brat. Wszyscy przeżyli.
Grał w filmie "Salto", znany jest też z roli Poety w "Weselu", czy dyrektora Tamtego z ekranizacji powieści "Zazdrość i medycyna" Michała Choromańskiego.
Danuta Szaflarska
(ur. 6 lutego 1915 w Kosarzyskach, zm. 19 lutego 2017 w Warszawie)
Brała udział w powstaniu warszawskim pod pseudonimem „Młynarzówna” jako łączniczka (adiutantka) Jana Ciecierskiego ps. „Rosień”. Pierwszej nocy powstania budowała barykady w Śródmieściu, lecz następnego dnia po zajęciu przez Niemców tego terenu, musiała uciekać wraz z matką, roczną córką i mężem Janem Ekierem. Występowała pod fikcyjnym nazwiskiem „Danuta Nowak” na koncertach dla walczących powstańców i ludności cywilnej, w których brali udział także m.in. Mira Zimińska, Irena Kwiatkowska i Mieczysław Fogg. Po powstaniu opuściła zniszczone miasto, najpierw udała się do obozu przejściowego w Pruszkowie, a stamtąd do Krakowa.
Widzowie mogli oglądać ją w filmach: "Pora umierać", "Żółty szalik" czy "Ile waży koń trojański?"
Inne tematy w dziale Kultura