Jagiełło miał niemal równie ciekawe problemy małżeńskie jak najsławniejszy w tym względzie król, Henryk VIII Tudor. Co prawda Jagiełło nie skracał swych żon o głowy, ale też było interesująco:)
Jego pierwsza żona, Jadwiga Adegaweńska, sławna św. Jadwiga (tytularny król Polski, prawnuczka Władysława Łokietka), miała krótkie ale dość bujne życie. Już w wieku 4 lat została przyrzeczona w dziwacznej formie zaręczyn niewiele od niej starszemu Wilhelmowi Habsburgowi – dzieciom związano nawet ręce stułą i położono obok siebie w małżeńskim łożu (podobno panu młodemu przydarzyła się niemiła historia – miał zmoczyć łoże i biedną Jadwigę:)
Mimo tego młodzi zapałali do siebie uczuciem, a zwłaszcza Wilhelm, starający się ze wszystkich sił skonsumować związek. Z pewnym, niejasnych przekazów wynika, że dochodziło do gorszących scen – spragnionego kochanka przeganiano, a raz nawet urządzono na niego prawdziwe polowanie, król w spódnicy zaś potrafił machać toporem (to ostatnie jest chyba przesadzone). Jednak raz młodzi spędzili kilka/kilkanaście dni zupełnie sami, poza wszelką kontrolą! Czy wtedy doszło do konsumpcji? Któż to wie … Siłą autorytetu królowej i kościoła (który bronił dobrego imienia Jadwigi) królową oszyszczono. Jednak historyjka o oskarżycielu (Grzegorz z Dalewic), który został zmuszony do odszczekania niczym pies pod ławą swoich posądzeń, jst najprawdopodobniej całkowicie zmyślona:)
W końcu młoda Jadwiga została zmuszona do ślubu ze znacznie starszym od siebie Litwinem, którego pogańskie obyczaje (często się kąpał i przesypiał msze) były widoczne i budziły zgorszenie. Jadwiga miała odwracać się tyłem już na sam widok swego małżonka i król z tego powodu spędzał dużo czasu na polowaniach … na zwierza też. Na ten brak bliskości pomiędzy nimi miały też wpływ praktyki pierwszej damy, która to, oprócz działalności fundacyjnej, zajmowała się intensywnie umartwieniami (zaprojektowanymi dla niej przez pewnego stukniętego dominikanina – kościół zapewne chciał w ten sposób ją nieco utemperować), czyli głodówkami, samobiczowaniem i np. zupełnym lekceważeniem higieny (po prostu nigdy się nie myła).
Koniec końców królewska para, zapewne z poczucia obowiązku, znalazła do siebie dostęp i spłodziła potomka. Uznanie dla Jagiełły, bo w końcu był abstynentem.
Niestety córeczka zmarła, a w trzy tygodnie później królowa. Osobiście sądzę, że pobożny tryb życia królowej (w czasie ciąży też), czyli głodówki, samookaleczenia i brak higieny, miały dość istotny wpływ na jej stan zdrowia.
Drugą żoną króla Władysława był wnuczka Kazimierza Wielkiego, Anna Cylejska, czyli oczywiście Piastówna po kądzieli (wymagało to dyspensy papieskiej:) Jednak jak tylko Jagiełło zobaczył swą młodą ale niespodziewanie szpetną żonę, to wpadł w taki gniew na dziewosłębów, że ze ślubem musiano czekać aż osiem miesięcy. Jednak ponieważ taki związek wzmacniał jego prawa do Korony, w końcu musiało do niego dojść.
Myli się ten kto sądzi, że z brzydką żoną nie ma problemów. Anna co najmniej kilkukrotnie była oskarżana o cudzołóstwo. Działo się oj działo, a pospólstwo miało uciechę:) Krótko po ślubie młoda małżonka miała tak namiętnie cudzołożyć z dwoma rycerzami (jednocześnie), że połamała łoże, a w Krakowie opowiadano nawet iż zawaliła się sypialnia. Królową zaczęto baczniej pilnować i szybko złapano innego adoratora w okolicy alkowy. Arcybiskup Kurowski pobożnie oczyścił płochą Annę z zarzutów, ale w jakiś czas potem sam został oskarżony o „namawianie jej do sprawy miłosnej”. Dodać należy, że to sama Anna go o to oskarżyła. Duchowny był autentycznie przerażony, gdyż zebrał furę skarbów, by władcę ugłaskać. Jednak było ich chyba za mało, gdyż zdarzył mu się nieszczęśliwy wypadek – pechowo spadł z konia i skręcił kark. Podobno też córka Jagiełły (spłodzonej z Anną), Jadwiga, nie cieszyła się miłością ojca, który po jej śmierci nawet łzy nie uronił.
Trzeci związek króla wywołał skandal, gdyż Jagiełło poszedł za głosem serca i poślubił kobietę, która naprawdę pokochał, Elżbietę z Pilicy, wdowę po kasztelanie Granowskim. Wdówka była podobno niezwykle piękna i bajecznie bogata, ale jako że jej krew była niedostatecznie błękitna, kościół rozpoczął zdumiewającą kampanię oczerniania Elżbiety. Za jej życia wymyślano (np. biskup Ciołek) złośliwe panflety, porównujące ja do świni. Historycznie postarzono królewską małżonkę, dodano dwóch dodatkowych mężów (którzy jakoby ją sobie nawzajem porywali i gwałtem zmuszali do ożenku). Długosz opisywał ją z typowym dla siebie głupim przesadyzmem – miała być brzydka, stara i strasznie wyniszczona niezliczonymi połogami i suchotami. To wszystko oczywiście totalna bzdura, bo niewątpliwie Elżbieta była piękna i niezwykle inteligentna. To właśnie tym zaletom król nie potrafił się oprzeć.
Ostatnią żoną Jagiełły była 15-letnia Zofia Holszańska (sławna Sonka). Inicjatorem tego małżeństwa był książę Witold. W jej przypadku sytuacja wróciła do normy – znowu posypały się oskarżenia o niewierność królowej. Kilku dworaków wtrącono do lochu, trzech zdołało uciec. Sprawa była poważna, gdyż o dzieciach Sonki krążyły już po Europie brzydkie plotki. Panny zas dworskie miały potwierdzić rozpustę królowej. Musiano załatwić to drogą … ostateczną – królowa, razem z kilkoma szanowanymi matronami i jedną panną, złożyła przysięgę oczyszczającą. Drugi raz oczyszczała się (znowu przysięgą), gdy oskarżano ją o otrucie swej pasierbicy, Jadwigi. Sonka urodziła dwóch królów, Władysława III Warneńczyka i Kazimierza IV Jagiellończyka. Podobno ojcostwo Jagiełły zostało potwierdzone ogromnym podobieństwem chłopaków do Litwina, dzięki czemu król, niezbyt zresztą skory do przejmowania się rodzinnymi problemami, wybaczył swej płochej małżonce.
„Prywatne życie Władysława Jagiełły” Henryk Panas
P.S.
Ciekawe jest to, że kościół opluł jak tylko mógł jedyną królową, na której nie ciążyły żadne oskarżenia o rozwiązłość (Elżbietę z Pilicy), natomiast pozostałe, wobec których podejrzenia są mocno zasadne, oczyszczał i wychwalał pod niebiosa (Jadwiga faktycznie została świętą).
Inne tematy w dziale Kultura
