Mikołaj Boccasini został papieżem w dość nietypowy jak na owe czasy sposób, bo zaledwie po jednodniowym konklawe (jedno z najkrótszych w historii papiestwa). Obawiając się królewskiego strażnika pieczęci (Wilhelm Nogaret przebywał w pobliżu, wraz z oddziałem wojska), kardynałowie nie marnowali czasu.
Nowy papież przyjął imię Benedykt XI (1303-1304). Popełnił tutaj straszną gafę, ponieważ Bendykt X był antypapieżem. Przez cały swój krótki pontyfikat Benedykt XI starał się załagodzić konflikt pomiędzy papiestwem a królem Filipem IV, nawet zniósł ekskomunikę nałożoną na króla przez swego poprzednika. Jednak papież nie mógł darować Nogaretowi i innym uczestnikom porwania Bonfiacego VIII, i 7 czerwca 1304 roku uroczyście ich wyklął. Okazało się to dużym błędem.
27 lipca 1304 roku, w dziewiątym miesiącu swego panowania, Benedykt XI przebywał właśnie w Perugii, gdy pewna zakonnica (lub ktoś w przebraniu zakonnicy) z klasztoru św. Petroneli ofiarował jego świątobliwości srebrną misę wypełnioną figami - „To dar Matki Przełożonej” - szepnęła „siostra”. Wiadomo było powszechnie, że Benedykt bardzo lubił figi. Pochowano go kilka dni później.
Czemu Filip IV Piękny wykazał się taką bezwzględnością? To proste, król nie zamierzał pozwolić na to, by jego dynastia Kapetyngów skończyła w podobny sposób jak Hohenstaufów. By zniszczyć tą drugą, papiestwo nie wahało się używać ekskomuniki niczym broni masowego rażenia (Fryderyk II nawet mimo odzyskania Jerozolimy został wyklęty), handlować koroną sycylijską, jerozolimską (!), wywoływać wojny, a nawet proklamować krucjatę przeciwko chrześcijańskim władcom i wszystkim, którzy chcieliby wyklętym pomagać. Tymi metodami papiestwo dopięło swego i dynastia Staufów zniknęła z areny, ale pozostali władcy wyciągnęli z tych zdarzeń odpowiednie wnioski.
Król Filip IV Piękny skutecznie poradził sobie z papieżem Bonifacym VIII, udowadniając Rzymowi, że metody, które doprowadziły do klęski Staufów, są już zupełnie bezużyteczne. Nie zamierzał tolerować papieskiej klątwy, także wobec poddanych. To w sumie ironia, gdyż w walce ze Staufami papiestwo opierało się właśnie na pomocy Francji, zwłaszcza Karola Andegaweńskiego (brata Ludwika IX Świętego).
Na krotko przed swoją śmiercią papież Benedykt XI był zmuszony wynieść się z Rzymu do Perugii, ponieważ miasto było trawione niepokojami społecznymi (antyfeudalnymi buntami) skierowanymi także/głównie przeciwko papieżowi. Skłócony senat nie potrafił zapanować nad chaosem i nawet pielgrzymka do Rzymu stała się wówczas ryzykowną eskapadą.
Jan Wieriusz Kowalski „Poczet papieży”
Peter da Rosa „Namiestnicy Chrystusa”.
Inne tematy w dziale Kultura
