XII wiek nie był dobry dla biskupów Rzymu – wielokrotnie papieże musieli uciekać (czy to przegnani przez opozycję, cesarza czy też samych Rzymian) z Wiecznego Miasta i swe pontyfikaty sprawować w innych miastach, jednak nawet tam nie byli zawsze witani z radością.
Papież Lucjusz III (1181-1185) został wybrany w Velletri wskutek wrogiej postawy mieszkańców Rzymu oraz zażądania przez senat wysokiej opłaty za ingres. Później udało mu się wkroczyć do miasta (dzięki wojskom arcybiskupa Moguncji Krystiana), jednak po kilku miesiącach musiał uciekać, jak wielu jego poprzedników:)
Urząd sprawował w Velletri, Anangni i Weronie, gdzie zmarł. Najważniejszym jego posunięciem było spotkanie z Fryderykiem Rudobrodym, na którym (oprócz wielu kwestii prawnych, dynastycznych i podatkowych) podjęto próbę stworzenia urzędu kościelno-państwowego, który stałby na straży „czystości doktryny i obyczajów” – to pierwszy projekt utworzenia jednej z najbardziej ponurych instytucji w historii, Świętej Inkwizycji. Ustalono, iż Kościół zachowa prawo ekskomuniki wobec heretyków, po czym zostaną oni oddani w rece władzy świeckiej.
Urban III (1185-1187)przyjmując tiarę nie zrezygnował z rządów diecezją mediolańską, choć było to niezgodne z prawem. Był on pierwszym z papieży, który nigdy nie odwiedził Rzymu. Przeszkodził mu w tym ostry zatarg z cesarzem (odnośnie dóbr po zmarłych duchownych), oraz wroga postawa samych Rzymian wobec papieży. Urban zatem urzędował w Weronie, jednak na wieść o tym, że przygotowuje się do rzucenia klątwy na cesarza, ludność wygnała go i z tego miasta. Papież zmarł w Ferrarze
Grzegorz VIII (1187)także nigdy nie odwiedził Rzymu. Szukał porozumienia z Fryderykiem, ustepując mu w wielu spornych sprawach, dzięki czemu udało się poprawić relacje papiesko-cesarskie.
Na wieść o upadku Jerozolimy papież (który panował zaledwie dwa miesiące), wysłał do wszystkich wiernych list okólny, w którym za utratę Jerozolimy obwinił grzechy chrześcijan. Wezwał więc wszystkich do ścisłego postu w każdy piątek, oraz do powstrzymania się od spożywania mięsa w środy i soboty. By uzmysłowić rangę tych wyrzeczeń, krewni papieża i kardynałowie mieli też przestrzegać postu w poniedziałki. Na zakończenie ogłosił wezwanie do III krucjaty i tradycyjnie udzielił krzyżowcom odpustu.
Ciekawostka – papież Grzegorz VIII nakazał rozbić i doszczętnie zniszczyć grobowiec antypapieża Wiktora IV, jego szczątki zaś wyrzucić z kościoła znajdującego się w jednym z ubogich klasztorów w Toskanii. Zaraz potem papież ciężko zachorował i zmarł, co stało się źródłem różnych legend …
Dopiero za pontyfikatu Klemensa III (1187-1191), który został wybrany ze względu na rzymskie pochodzenie (liczono, że zdoła się dogadać z władzami miasta), kuria zdołała wrócić do Rzymu. Papież odpłacił się miastu mianując wielu nowych kardynałów pochodzących z Rzymu lub jego okolic.
To Klemens III mianował kardynałem swojego siostrzeńca, hrabiego Lotario dei Conti di Segni, który wkrótce zasiądzie na tronie papieskim i okaże się najbardziej wpływowym papieżem w historii.
Jednak głównym celem polityki Klemensa, poza oczywiście nepotyzmem, były przygotowania do III wyprawy krzyżowej, w które bardzo się zaangażował.
"Poczet papieży" - Jan Wierusz Kowalski.
Inne tematy w dziale Kultura
