„Przychodzimy na świat z zepsucia i z zepsuciem i nosimy zepsucie w sobie”.
Autorem tych paskudnych słów jest Grzegorz I Wielki (590-604), doktor kościoła, święty i tzw. reformator. Prawnuk papieża Feliksa III i krewny papieża Agapita. Pierwszy mnich, który został biskupem Rzymu (trochę przez przypadek – epidemia dżumy „wymusiła” ten szybki wybór).
Był w wielu przypadkach tzw. pierwszym z papieży – pierwszy zaczął używać tytułu Pontifex Maximus, czyli najwyższego kapłana wszystkich religijnych kultów w dawnym Rzymie. Jako papież podpisywał się Sługa Sług Bożych (serwus servorum Dei), co także przejęli jego następcy.
To właśnie Grzegorz I wprowadził zyskowną zasadę udzielania odpustów i odpuszczania grzechów. On też jako pierwszy pomylił Marię Magdalenę z cudzołożnicą, uratowaną przez Jezusa – ten błąd pokutował przez wieki (i wciąż pokutuje:) Jemu przypisuje się (tu niesłusznie) wynalezienie chorału gregoriańskiego i rozpoczęcie działalności misyjnej. Grzegorz I wymyślił czyściec i był kolejnym, który próbował usilnie wprowadzić celibat wśród kapłaństwa … oczywiście nieudanie.
Grzegorz I uważał się za wielkiego specjalistę od spraw seksu. Za największą zbrodnię, większą nawet od kazirodztwa i obcowania ze zwierzętami, uważał coitus interruptus (czyli stosunek przerywany). Dużo czasu poświęcał rozważaniom na temat nocnych ejakulacji (czy kapłani po owych „zdarzeniach” mają prawo do odprawiania mszy?), oraz aktów oczyszczenia po „splugawieniu się stosunkiem seksualnym”.
Były to czasy, gdy niemal wszyscy kapłani mieli rodziny i domy, więc papieskie zakazy o wyrzeczeniu się żon i rodzin nie były przyjęte zbyt przychylnie. Zwłaszcza że Grzegorz I udzielał odpustów biskupom. Nigel Cawthorne przytacza nawet pewien popularny wtedy i złośliwy wierszyk:
Biedny kler szanując Grzegorza nauki,
Łowi ryby w strumykach, rzekach lub na bagnie,
Gdzie do rąk się nie garną żadne grubsze sztuki.
Prałatom zaś do sieci taka zdobycz wpadnie,
Która od nich pochodzi, a spoczęła na dnie.
Podobno ten edykt o celibacie Grzegorza miał fatalne następstwa. „Jak wynika z listu Huldryka, biskupa Augusty, kierowanego do papieża Mikołaja I (858-867), pewnego razu papież Grzegorz nakazał swym sługom opróżnić staw rybny. Na dnie znaleziono wiele czaszek dzieci, utopionych lub zamordowanych w inny sposób. Wtedy też papież niezwłocznie odwołał swój edykt.”
Niewątpliwie papież cierpiał na obsesje seksualne i kontynuował w Kościele dyskusję nad wstydliwymi tematami, ale głównie pod kontem stosowanych kar. Za masturbację w kościele 30 dni postu (dla biskupa pięćdziesiąt), za coitus interruptus dwa lata pokuty, za seminem in ore(nasienie w ustach, czyli seks oralny) od 3 do 15 lat o chlebie i wodzie, za stosunek analny tyleż samo … itd.
Jakkolwiek obsesje tego papieża na punkcie seksu są ośmieszające, to na polu administracyjnym ten papież sprawił się całkiem nieźle (trzeba mu oddać sprawiedliwość), ujawniając nawet swoisty talent do sprawnego rządzenia.
Także jego pomoc, jaką niósł ubogim, pozostała na długo w pamięci ludności i po śmierci obwołano go (Santo Subito!) przez aklamację świętym … także w tym był pierwszy:) Z drugiej jednak strony, po jego śmierci zdarzały się demonstracje antypapieskie, połączone z publicznym paleniem dzieł zmarłego.
Przypisuje mu się autorstwo dość cynicznego zdania: "Nieświadomość nie jest grzechem, więc pozostańcie wiecznie głupcami". Wynika to zapewne z tego, że Grzegorz Wielki ograniczył kształcenie wyłącznie do duchowieństwa (inną sytuację uważał za głupotę i nikczemność), nakazał spalenie wielu „niechrześcijańskich” dzieł, nawet nakazał spalić bibliotekę znajdującą się w Palatynie Apolla, „aby jej świecka literatura nie odciągała wiernych od kontemplacji niebios”.
Papież o gramatyce: „Gardzę prawidłową budową zdań i przypadkami, gdyż uważam za rzecz wielce niestosowna aby słowa boskiej wyroczni byty krępowane przez zasady Donata.”
Grzegorz Wielki popisał się także innym haniebnym zachowaniem: wysłał do nowego cesarza Fokasa list gratulacyjny, gdy dowiedział się o zamordowaniu poprzednika (z którym był skłócony) Maurycjusza, razem z całą rodziną.
http://pl.wikipedia.org/wiki/Grzegorz_I
Nigel Cawthorne „Bardzo prywatne życie papieży”.
Jan Wierusz Kowalski „Poczet papieży”.
Alois Uhl „Jak umierają papieże”.
Inne tematy w dziale Kultura