14 lutego kojarzy się powszechnie z Walentynkami czyli świętem zakochanych. Z wrodzoną mi nieśmiałością, stwierdzam, przy całym szacunku dla zakochanych, iż jest to dzień szczególny także z bardzo wielu innych powodów.
Jako poseł do Parlamentu Europejskiego muszę zauważyć, że właśnie tegoż 14 lutego w Kościele Katolickim czci się Patronów Europy czyli świętych Cyryla i Metodego. Oczywiście również jest to dzień św. Walentego, biskupa i męczennika, Patrona Zakochanych właśnie, ale też szaleńców, co skądinąd stanowi wdzięczny temat do refleksji.
Jako historyk muszę powiedzieć, że 14 lutego to szczególna data w historii Polski, ale i świata. Przecież to właśnie w tym dniu 44 lata przed narodzeniem Chrystusa, senat rzymski obwołał Juliusza Cezara „dyktatorem wieczystym, najwyższym kapłanem, imperatorem i Ojcem Ojczyzny”.
Każdy Niemiec i Francuz powinien ten dzień świętować w wyjątkowy sposób, bo przecież właśnie z 14 lutego 842 roku pochodzą najstarsze zachowane dokumenty w językach francuskim i niemieckim. A konkretnie chodzi o tekst sprzysiężenia Karola II Łysego i Ludwika II Niemieckiego przeciwko ich bratu Lotarowi.
Każdy, kto korzysta z telefonu (a więc w zasadzie każdy…) powinien pamiętać, że właśnie w tym dniu w 1876 roku Szkot Alexander Graham Bell zgłosił nowy patent czyli telefon właśnie.
14 lutego 1956 rozpoczął się legendarny XX zjazd KPZR, w którym I sekretarz sowieckiej kompartii Nikita Chruszczow (mający skądinąd po matce polskie pochodzenie) wygłosił referat, w którym zmiażdżył „kult jednostki” Stalina. To zapoczątkowało odwilż w całym bloku, a więc także nad Wisłą i Odrą.
Wszak bliższa koszula ciału. Dla mnie jako Polaka ważniejsze są związane z ta data wydarzenia z dziejów mojej ojczyzny. Ten dzień był szczególnie dla nas miły w relacjach Polski z Rosją. Oto bowiem w 1610 podczas II wojny polsko-rosyjskiej do króla Zygmunta III Wazy stacjonującego pod Smoleńskiem (!) z tajną misją przybył patriarcha moskiewski Filaret. Zawarto wówczas układ zakładający poparcie syna polskiego króla – Władysława na tron carów w Moskwie za zagwarantowanie wolności dla prawosławia. Tak, to były piękne czasy, kiedy polskie wojska okupowały Kreml, a Polak rządził całym ówczesnym rosyjskim państwem...
Podczas Powstania Listopadowego tegoż dnia w słynnej bitwie pod Stoczkiem wojska polskie dowodzone przez gen. Dwernickiego, a konkretnie samodzielny korpus spuściły srogie lanie dywizji strzelców konnych, którą dowodził gen. Fiodor Geismar. Cóż, nikt wtedy nie mógł przewidzieć, że minie równo 88 lat i tegoż 14 lutego wybuchnie wojna Polski z „czerwoną” Rosją.
14 lutego, Drodzy Zakochani, oferując sobie serduszka, pamiętajcie, że to dzień ważny dla historii polskiej kultury, bo w 1907 roku otwarto Lwowską Galerię Obrazów.
Jest to również szczególny dzień w dziejach polskiej martyrologii. 14.2.1945, tuż przed zakończeniem II wojny światowej Ukraińcy zamordowali stu Polaków, mieszkańców z województwa Tarnopolskiego, powiatu Czortkowskiego, ze wsi Byczkowce.
14 lutego 1959, dopiero 14 lat po wojnie, oficjalnie weszła w życie umowa o ostatecznym wytyczeniu granicy … Polski i Czechosłowacji. Mało kto już to pamięta, ale przecież w 1945 roku nasi południowi sąsiedzi najechali nas, zabierając, na szczęście czasowo, m.in. Kłodzko, Prudnik, Świeradów oraz szereg mniejszych miejscowości Kotliny Kłodzkiej oraz tereny położone między Raciborzem a Głubczycami!
W najnowszej, już po upadku komuny, historii Polski to też był ważny dzień. 14 lutego 1992 prezesem Najwyższej Izby Kontroli został profesor Lech Kaczyński.
14 lutego to również ważna data w historii polskiego sportu, a szczególnie dwóch ukochanych przez Polaków dyscyplin będących naszymi „sportami narodowymi”. Zimowy sport narodowy –skoki narciarskie – bo tegoż dnia w 1937 roku rozegrano pierwsze zawody na skoczni narciarskiej w Szczyrku – Skalite. Letni sport narodowy czyli siatkówka – bo 14 lutego 1948 roku rozegrano pierwszy oficjalny mecz reprezentacji Polski w piłce siatkowej kobiet. Wygraliśmy z Czechosłowacją 3-1...
O tym wszystkim warto, aby wiedzieli wszyscy zakochani. Zwłaszcza zakochani w historii Polski…
*tekst ukazał się w miesięczniku "Nowe Państwo" (luty 2021)
historyk, dziennikarz, działacz sportowy, poseł na Sejm I i III kadencji, deputowany do Parlamentu Europejskiego VI, VII, VIII i IX kadencji, były wiceminister kultury, były przewodniczący Komitetu Integracji Europejskiej i minister - członek Rady Ministrów, wiceprzewodniczący Parlamentu Europejskiego
Nowości od blogera
Inne tematy w dziale Kultura
