Wzrost cen gazu od 1 lipca 2024 r. - prawdziwe koszty i ich wpływ na portfele Polaków

Postanowiłem napisać ten artykuł z uwagi na nieprawdziwe informacje dot. podwyżek cen gazu w III kwartale 2024 r., które pojawiają się zarówno na licznych portalach informacyjnych, ale też płyną od samego regulatora tj. Urzędu Regulacji Energetyki (URE).

Od 1 lipca 2024 roku Polacy korzystający z gazu ziemnego będą musieli zmierzyć się z drastycznymi podwyżkami cen, które znacznie przekroczą optymistyczne prognozy rządowych „ekspertów” i Prezesa URE. Wbrew twierdzeniom o 20-procentowym wzroście, rzeczywiste podwyżki mogą sięgać od 40 do 50%, a w niektórych przypadkach nawet więcej. Warto przyjrzeć się bliżej ukrytym kosztom, takim jak opłaty przesyłowe i system handlu emisjami (ETS), które znacząco wpływają na ostateczną cenę gazu. Skutki tych podwyżek będą odczuwalne zarówno przez gospodarstwa domowe, jak i przedsiębiorców, prowadząc do wzrostu cen wielu dóbr konsumpcyjnych, za które zapłacimy my wszyscy.

Ukryte koszty podwyżek gazu

Niewielu zdaje sobie sprawę, że cena gazu ziemnego to nie tylko koszt samego surowca. W rzeczywistości znaczną część ostatecznej ceny stanowią opłaty przesyłowe, oraz koszty związane z systemem handlu emisjami (ETS), narzucony przez Unię Europejską (UE).

Opłaty przesyłowe obejmują koszty utrzymania infrastruktury gazowej, transportu gazu do odbiorców końcowych, oraz różne dodatkowe opłaty abonamentowe. System handlu emisjami nakłada natomiast na przedsiębiorstwa obowiązek zakupu uprawnień do emisji dwutlenku węgla (CO2), co w praktyce oznacza dodatkowy koszt przenoszony na konsumentów.

Wpływ na gospodarstwa domowe

Dla przeciętnego gospodarstwa domowego nowe rachunki za gaz będą prawdziwym szokiem. Wzrost cen o 40-50% lub więcej znacząco obciąży budżety rodzinne, zwłaszcza w sezonie grzewczym, kiedy zużycie gazu jest największe. Dla wielu Polaków oznacza to konieczność drastycznego zmniejszenia wydatków na inne potrzeby, takie jak jedzenie, odzież, czy rozrywka. Już teraz wiele rodzin zmaga się z trudnościami finansowymi, a dodatkowe obciążenie w postaci wyższych rachunków za gaz doprowadzi do poważnych problemów, takich jak zadłużenie, czy niemożność sfinansowania podstawowych potrzeb.

Podwyżki cen gazu wpłyną na codzienne życie Polaków, zmuszając ich do podejmowania trudnych decyzji finansowych. Niektóre rodziny mogą zdecydować się na ograniczenie ogrzewania w zimie, co doprowadzi do spadku komfortu życia, oraz problemów zdrowotnych, zwłaszcza w przypadku dzieci i osób starszych. Inni mogą zrezygnować z niektórych zajęć pozalekcyjnych dla dzieci, wyjazdów na wakacje, czy innych form rekreacji, co wpłynie na jakość życia i ogólne samopoczucie.

Ponadto, wyższe koszty gazu mogą zmuszą niektóre gospodarstwa domowe do korzystania z mniej efektywnych energetycznie, ale tańszych źródeł ogrzewania, takich jak węgiel czy drewno, które i tak już w niektórych miejscach są zakazywane i korzystanie z nich będzie się wiązało z wysokimi karami finansowymi.

Wzrost cen gazu odbije się także na oszczędnościach i inwestycjach Polaków. Rodziny, które dotąd mogły sobie pozwolić na odkładanie pieniędzy na przyszłość, będą zmuszone do ich wykorzystania na bieżące wydatki. To z kolei wpłynie na ich poczucie bezpieczeństwa finansowego i możliwości inwestowania w edukację dzieci, remonty domów, czy inne długoterminowe cele.

Wpływ na przedsiębiorstwa i całe spektrum przemysłu

Podwyżki cen gazu uderzą również w przedsiębiorstwa, zwłaszcza w te, które w dużej mierze polegają na gazie ziemnym w swoich procesach produkcyjnych. Przemysł spożywczy, farmaceutyczny, kosmetyczny, oraz chłodniczy to tylko niektóre z branż, które odczują te zmiany na własnej skórze.

W przemyśle spożywczym gaz ziemny jest wykorzystywany do procesów takich jak pasteryzacja i suszenie żywności, gdzie generowane ciepło jest niezbędne do zabijania mikroorganizmów i usuwania wilgoci. Wyższe koszty gazu bezpośrednio przełożą się na koszty produkcji, co z kolei doprowadzi do wzrostu cen produktów spożywczych na półkach sklepowych.

W przemyśle farmaceutycznym gaz ziemny odgrywa kluczową rolę w wielu procesach, takich jak sterylizacja, destylacja i suszenie substancji farmaceutycznych. Jest również stosowany w niektórych reakcjach chemicznych prowadzących do syntezy leków. Podwyżki cen gazu zwiększą koszty produkcji leków, co wpłynie na ich ceny na rynku i dostępność dla pacjentów.

Gaz ziemny znajduje swoje zastosowanie jako składnik wielu produktów kosmetycznych. Może być używany jako rozpuszczalnik do wyodrębniania naturalnych substancji roślinnych używanych w kosmetykach, oraz jako propellant w aerozolach kosmetycznych, takich jak dezodoranty, czy lakiery do włosów. Wyższe koszty gazu będą musiały zostać uwzględnione w cenach końcowych produktów kosmetycznych, co odczują konsumenci.

W przemyśle chłodniczym gaz ziemny jest wykorzystywany jako czynnik chłodniczy w systemach chłodzenia i klimatyzacji. Podwyżki cen gazu zwiększą koszty utrzymania tych systemów, co doprowadzi do wzrostu cen produktów wymagających przechowywania w chłodniach.

Alternatywa w postaci gazu LPG

Podwyżki cen gazu ziemnego nie dotyczą jednak wszystkich użytkowników gazu. Użytkownicy gazu LPG, czyli propanu i propan-butanu, nie muszą martwić się wyższymi rachunkami, gdyż rynek handlu propanem nie jest regulowany przez państwo. Dodatkowo, osoby posiadające zbiorniki na własność nie ponoszą kosztów przesyłu, oraz opłat abonamentowych, co dodatkowo stabilizuje koszty użytkowania.

Przyszłość użytkowników gazu ziemnego w Europie nie zapowiada się optymistycznie. UE nakłada kolejne embarga na gaz z Rosji, a gaz importowany z innych krajów jest znacznie droższy. Wzrost cen gazu ziemnego jest więc niemal nieunikniony, co skłania do rozważenia alternatyw, takich jak przejście na gaz LPG. Warto również zwrócić uwagę na program „Czyste Powietrze”, który oferuje dofinansowanie na instalację systemów grzewczych opartych na propanie, co może pomóc w zmniejszeniu kosztów przejścia na nowy system.

Wnioski

Podwyżki cen gazu ziemnego od 1 lipca 2024 roku będą miały szerokie i dotkliwe konsekwencje finansowe dla gospodarstw domowych, oraz przedsiębiorstw w Polsce. Rzeczywiste podwyżki mogą sięgać nawet 60%, co znacznie obciąży budżety rodzinne i zwiększy koszty produkcji w wielu branżach. Ukryte koszty, takie jak opłaty przesyłowe i koszty związane z ETS, dodatkowo pogłębiają problem.

W obliczu tych wyzwań warto rozważyć alternatywy, takie jak przejście na gaz LPG, który oferuje większą stabilność cen i mniejsze obciążenie kosztami dodatkowych opłat. Jedno jest pewne. Na pewno nie będą to koszty wzrostu rzędu ok. 20% jak twierdzą rządowi „eksperci” i URE, ale kilkadziesiąt i boleśnie odczujemy to wszyscy na własnej skórze. A to dopiero początek…