Pod atakiem. Prześladowania chrześcijan na świecie.

Na świecie istnieją miejsca, w których chrześcijanie doświadczają prześladowań z powodów religijnych. Według różnych źródeł, takich jak raporty organizacji Open Doors czy Aid to the Church in Need, chrześcijanie są jedną z najbardziej prześladowanych grup religijnych na świecie.

Formy prześladowań mogą być różne, począwszy od dyskryminacji i społecznej alienacji, poprzez ograniczenia prawne dotyczące praktyk religijnych, aż po fizyczne ataki, włączając w to męczeństwo krwi. Szczególnie trudna sytuacja panuje w niektórych krajach Bliskiego Wschodu, Afryki i Azji, gdzie radykalne grupy religijne, konflikty etniczne lub reżimy autorytarne stanowią poważne zagrożenie dla gwarantowanej przez każdą nowoczesną konstytucję wolności wyznania. Walka o wolność wyznania i przeciwdziałanie prześladowaniom religijnym to ważne elementy praw człowieka i są aktywnie promowane przez wiele organizacji międzynarodowych i społeczności praw człowieka.

Chrześcijanie doświadczają poważnych prześladowań, w tym morderstw, w różnych regionach świata, chociaż sytuacja może się zmieniać w zależności od aktualnych kontekstów politycznych i społecznych. Niektóre z krajów, w których chrześcijanie są szczególnie narażeni na przemoc symboliczną i fizyczną, to:

Korea Północna: Ten kraj jest notorycznie znany z surowych prześladowań wszelkich form religii, nie tylko chrześcijaństwa. Chrześcijanie, którzy są wykryci przez służby, mogą być poddawani torturom, wysiedleniu, a nawet egzekucji.
Afganistan: W tym kraju dominuje radykalny islam, a konwersja na chrześcijaństwo jest często spotykana z gwałtowną reakcją, włącznie z morderstwem.
Somalia: W Somali dominuje radykalny islam, a konwersja na chrześcijaństwo jest niezwykle niebezpieczna.
Libia: W tym kraju panuje prawo szariatu, które jest surowe dla tych, którzy nie są muzułmanami, a chrześcijanie są szczególnie narażeni na przemoc.
Nigeria: W północnej Nigerii i niektórych innych regionach, radykalne grupy islamskie, takie jak Boko Haram i inne, przeprowadzają częste ataki na społeczności chrześcijańskie.

Ataki na chrześcijan, jak również na inne grupy religijne, mogą wynikać z wielu różnych przyczyn, które często są ze sobą powiązane. Oto kilka z nich:

Religijny ekstremizm: Niektóre grupy ekstremistyczne, szczególnie te oparte na literalnych interpretacjach radykalnego islamu, celowo atakują chrześcijan jako część swojej ideologii. Widzą chrześcijaństwo jako zagrożenie dla swojej religii i używają przemocy jako środka do egzekwowania swojej wizji społeczeństwa.
Polityka i władza: W niektórych krajach prześladowanie chrześcijan może być narzędziem w rękach autorytarnych rządów, służącym do konsolidacji władzy poprzez stworzenie "wspólnego wroga" i mobilizację społeczeństwa wokół identyfikacji narodowej lub religijnej.
Konflikty etniczne: W niektórych miejscach na świecie, konflikty etniczne i narodowe przeplatają się z konfliktami religijnymi. Chrześcijaństwo może być kojarzone z konkretną grupą etniczną, co prowadzi do prześladowań.
Historyczne uprzedzenia i napięcia: W niektórych kulturach istnieją długotrwałe uprzedzenia względem chrześcijan, które mogą wynikać z historycznych konfliktów, kolonializmu lub różnic kulturowych.
Brak wolności religijnej: W niektórych krajach, prawa do wolności wyznania nie są przestrzegane ani chronione, co prowadzi do dyskryminacji i przemocy wobec mniejszości religijnych, w tym chrześcijan.

Te czynniki, jak również wiele innych, mogą przyczyniać się do ataków na chrześcijan. Trzeba pamiętać, że przemoc wobec chrześcijan, jak również wobec innych grup religijnych, jest sprzeczna z fundamentalnymi prawami człowieka i zasadami wolności sumienia i wyznania. Przeciwdziałanie takim atakom jest kluczowym elementem walki o prawa człowieka i wolność religijną na całym świecie.

Prześladowania chrześcijan mają długą i skomplikowaną historię, która sięga wstecz do samych początków chrześcijaństwa. Oto kilka kluczowych momentów z dziejów religii katolickiej:

Pierwsze wieki n.e.: W Rzymie, pod rządami różnych cesarzy, chrześcijanie byli często prześladowani. Słynnym przykładem jest Wielkie Prześladowanie za czasów cesarza Dioklecjana na początku IV wieku n.e.
Średniowiecze: W niektórych miejscach chrześcijanie byli prześladowani w czasach ekspansji islamskiej, jak również podczas konfliktów religijnych, takich jak krucjaty. W niektórych krajach europejskich chrześcijanie innych wyznań, takich jak katarzy, byli również prześladowani.
Nowożytność i czasy współczesne: Prześladowania chrześcijan miały miejsce w różnych momentach i miejscach, od japońskich prześladowań chrześcijan w XVI i XVII wieku, do prześladowań w Związku Radzieckim i innych krajach komunistycznych w XX wieku. XX wiek stanowił swoiste apogeum męczeństwa sumienia i krwi w całych dziejach ludzkości, szczególnie dziejach spisanych źródłowo.

W dzisiejszych czasach chrześcijanie są prześladowani w wielu częściach świata, w tym w niektórych krajach Bliskiego Wschodu, Afryki i Azji. Prześladowania te zawsze są naruszeniem podstawowych praw człowieka, a walka przeciwko nim jest kluczowa dla ochrony wolności wyznania i przekonań na całym świecie.

Niektóre najnowsze raporty z początku trzeciej dekady XXI wieku wskazywały na wzrost liczby incydentów prześladowań religijnych na całym świecie. Przykładowo, raporty organizacji takich, jak Open Doors USA wskazywały na wzrost prześladowań chrześcijan.

Wiele czynników może wpływać na te trendy, w tym zmiany polityczne, konflikty, napięcia etniczne i religijne, a także stale rosnący, głównie islamski ekstremizm religijny. Należy pamiętać, że metody śledzenia i raportowania prześladowań religijnych mogą się różnić, a niektóre prześladowania mogą nie być odpowiednio zgłaszane lub dokumentowane.

W niektórych częściach świata chrześcijanie są zabijani z powodu swojej wiary w Jezusa. Przemoc taka może przybierać wiele różnych form, od indywidualnych aktów przemocy po szeroko zakrojone ataki na całe społeczności chrześcijańskie. Może to obejmować morderstwa, ataki na kościoły, a nawet ludobójstwo. Na przykład, w niektórych krajach, takich jak Korea Północna, Afganistan, Somalia, Libia, i Nigeria chrześcijanie są narażeni na śmiertelne zagrożenie z powodu swojej wiary.

Warto zauważyć, że prześladowania mogą przybierać również inne formy niż przemoc fizyczna. Mogą obejmować dyskryminację, ograniczenia prawne, nękanie, a także społeczne i ekonomiczne wykluczenie. Wszystkie te formy prześladowań są poważnym naruszeniem praw człowieka, w tym fundamentalnego prawa do wolności wyznania. Organizacje międzynarodowe i działacze praw człowieka na całym świecie pracują nad zwróceniem uwagi na te problemy i zwalczaniem prześladowań religijnych. Mimo to, sytuacja nadal jest poważna i wymaga stałego monitoringu i interwencji.

Prześladowanie chrześcijan może pochodzić z różnych pobudek i nie zawsze jest powiązane z konkretną religią. Często ma to związek z szerszymi kontekstami politycznymi, społecznymi i kulturowymi. Poniżej przedstawiam kilka przykładów:

Islam: W niektórych krajach, zwłaszcza na Bliskim Wschodzie i w Afryce Północnej, gdzie dominuje islam, chrześcijanie mogą być prześladowani. W niektórych z tych krajów rządy stosują surowe interpretacje prawa szariatu, które są niesprzyjające dla nie muzułmanów. Ponadto, radykalne grupy islamskie, takie jak Boko Haram w Nigerii czy ISIS na Bliskim Wschodzie, przeprowadzały gwałtowne ataki na chrześcijan.
Ateizm lub laicyzm: W niektórych krajach o silnie laickim lub ateistycznym rządzie, jak Chiny czy Korea Północna, chrześcijanie mogą doświadczać prześladowań. W tych krajach rządy często próbują kontrolować lub tłumić wszelkie formy religii, które mogą być postrzegane jako zagrożenie dla ich kontroli.
Hinduizm: W niektórych regionach Indii, gdzie dominuje hinduizm, chrześcijanie mogą doświadczać prześladowań ze strony ekstremistycznych grup hinduskich, które dążą do utrzymania indyjskiego społeczeństwa jako wyłącznie hinduskiego.
Buddyzm: W niektórych krajach, takich jak Mjanma i Sri Lanka, gdzie dominuje buddyzm, chrześcijanie mogą być celem ataków ze strony ekstremistycznych grup buddyjskich.

Prześladowanie często nie jest konsekwencją samego nauczania danej religii, ale raczej skrajnych interpretacji i praktyk, a także polityki i kultury. Każda z wymienionych wyżej religii posiada też nauczanie i interpretacje, które promują pokój i tolerancję. Niemniej jednak, istnieją też pozytywne zmiany. Na przykład, na całym świecie rośnie świadomość problemu prześladowań religijnych, a wiele organizacji międzynarodowych i społeczności praw człowieka dąży do promowania wolności wyznania i zwalczania prześladowań religijnych.

***

Istnieją liczne fragmenty w Nowym Testamencie, które przewidują prześladowania tych, którzy wyznają wiarę w Jezusa Chrystusa. Te proroctwa i przepowiednie, głoszone niejednokrotnie przez Jezusa zazwyczaj są interpretowane jako odnoszące się do doświadczeń pierwszych chrześcijan, ale niektórzy uważają, że mają one również zastosowanie do doświadczeń chrześcijan w późniejszych czasach. Oto kilka przykładów zapowiedzi prześladowania:

Ewangelia Mateusza 10:22: "I będziecie w nienawiści u wszystkich z powodu mojego imienia. Ale kto wytrwa do końca, ten będzie zbawiony."

Ewangelia Jana 15:20: "Pamiętajcie na słowo, które wam powiedziałem: 'Sługa nie jest większy od swego pana.' Jeżeli Mnie prześladowali, to i was będą prześladowali. Jeżeli moje słowo zachowali, to i wasze będą zachowywać."

2 Tymoteusza 3:12: "Zresztą wszyscy, którzy chcą żyć pobożnie w Chrystusie Jezusie, będą prześladowani."

Apokalipsa 2:10: "Nie bój się niczego, co masz jeszcze cierpieć. Oto diabeł rzuca niektórych z was do więzienia, abyście byli doświadczeni, i będziecie mieli ucisk dziesięć dni. Bądź wierny aż do śmierci, a dam ci wieniec żywota."

Przepowiednie te były częścią kontekstu, w którym żyli pierwsi chrześcijanie, którzy często doświadczali prześladowań ze strony zarówno Rzymu, jak i niektórych Żydów. Wielu chrześcijan tych wersów używa dzisiaj do wyjaśnienia i zrozumienia ciągłego i narastającego prześladowania chrześcijan na całym świecie. Niestety, istnieją współczesne przypadki, gdzie chrześcijanie są skazani na śmierć z powodu swojej wiary. Oto kilka przykładów, które były głośno komentowane w mediach:

Asia Bibi w Pakistanie: Asia Bibi to pakistańska chrześcijanka, która w 2010 roku została skazana na śmierć za bluźnierstwo przeciwko islamowi. Jej sprawa przyciągnęła międzynarodową uwagę i wywołała liczne protesty. W 2018 roku Sąd Najwyższy w Pakistanie uniewinnił ją, ale musiała ona opuścić kraj z powodu ciągłych gróźb.
Youcef Nadarkhani w Iranie: Youcef Nadarkhani to irański pastor, który w 2010 roku został skazany na śmierć za apostazję od islamu. Jego wyrok został anulowany w 2012 roku po międzynarodowych protestach, ale od tamtej pory był wielokrotnie aresztowany i więziony.

Warto zauważyć, że w wielu krajach, gdzie prześladowanie chrześcijan ma miejsce, wyroki śmierci nie zawsze są egzekwowane. Często służą jako środek zastraszenia i kontrolowania społeczności chrześcijańskich. Niemniej jednak, nawet groźba takiego wyroku jest poważnym naruszeniem praw człowieka i wolności religijnej.

Konflikty religijne mają złożone i różnorodne źródła, które często są ściśle związane z historią, kulturą, polityką i ekonomią konkretnego miejsca i czasu. Nie jest możliwe podanie jednej przyczyny konfliktów religijnych, ponieważ mogą one wynikać z wielu czynników takich, jak:

Różnice doktrynalne: Różnice w interpretacjach i przekonaniach religijnych mogą prowadzić do konfliktów. Na przykład, konflikt między katolikami a protestantami podczas reformacji w XVI wieku, lub konflikty między różnymi odłamami islamu, takimi jak sunnici i szyici.
Konkurencja o zasoby i władzę: Religia może być używana jako pretekst lub narzędzie w walce o zasoby, władzę lub terytorium. Na przykład, krucjaty w średniowieczu często były motywowane nie tylko religijnie, ale także pragnieniem ekspansji terytorialnej i ekonomicznej.
Etniczne i kulturowe napięcia: Często konflikty, które wydają się być religijne, tak naprawdę mają swoje źródło w napięciach etnicznych lub kulturowych. Religia może służyć jako wyznacznik tożsamości, który rozdziela różne grupy.
Narzucanie religii: Próby narzucania jednej religii na inną grupę, czy to przez przymusowe nawracanie, czy przez represje wobec innych wyznań, mogą prowadzić do konfliktów.
Ekstremizm i fundamentalizm: Ekstremistyczne i fundamentalistyczne interpretacje religii mogą prowadzić do konfliktów i przemocy.
Polityczne wykorzystanie religii: Politycy i przywódcy mogą wykorzystywać religię do mobilizacji poparcia, uzasadniania polityki lub tworzenia wroga.

Jednakże, warto pamiętać, że pomimo tych potencjalnych źródeł konfliktu, niemal każda religia sama w sobie często promuje pokój i zrozumienie. Wiele społeczności religijnych na całym świecie aktywnie pracuje na rzecz dialogu międzyreligijnego, pokoju i zrozumienia. Z drugiej strony może to grozić wymieszaniem religii, zatarciem różnic i w efekcie rozmyciem wiary w indyferentyzmie.

Powstaje zatem pytanie, które wyznanie z obrębu chrześcijaństwa doświadcza największego ucisku? Nie jest łatwo to określić, ponieważ sytuacja jest zróżnicowana w zależności od kraju i regionu.

Katolicy: W niektórych krajach, takich jak Chiny, katolicka wiara jest ściśle monitorowana i kontrolowana przez rząd. Często cierpią z powodu dyskryminacji i ograniczeń w praktykowaniu swojej religii.
Protestanci: W niektórych krajach, takich jak Erytrea i Korea Północna, protestanci są szczególnie narażeni na prześladowania, często ze względu na swoje związki z Zachodem i niezależność od rządu.
Prawosławni: W niektórych krajach, takich jak Etiopia, Koptyjczycy (którzy są częścią prawosławnej tradycji) są narażeni na ataki ze strony ekstremistycznych grup islamskich.
Kościoły niezależne i domowe: W niektórych krajach, takich jak Chiny i Iran, niezależne "kościoły domowe" są szczególnie narażone na represje, ponieważ nie są oficjalnie uznane i często działają w tajemnicy.
Konwertyci: Ludzie, którzy przeszli na chrześcijaństwo z innej religii, są często narażeni na szczególne prześladowania, niezależnie od konkretnego wyznania chrześcijańskiego, na które przeszli. W niektórych krajach, takich jak Afganistan i Somalia, konwersja na chrześcijaństwo jest uważana za apostazję i może być karana śmiercią.

Wydaje się, że fakt, iż najliczniejszą grupę chrześcijan tworzą katolicy, uznający władzę duchową Watykanu, pozwala ocenić, że to właśnie rzymscy katolicy są szczególnie narażeni na nękanie. Istniejące podziały w łonie Kościoła jeszcze bardziej tę sytuację zaostrzają. Aby wyjść z głoszeniem Dobrej Nowiny do świata, trzeba zacząć od pojednania wiernych w samym Kościele. Dopiero w atmosferze jedności, ale i akceptacji lokalnych zwyczajów takich, jak prawo do sprawowania Mszy Świętej w rycie trydenckim, uda się ograniczyć bądź całkiem unieważnić prześladowania religijne katolików. Nie ma jednak pojednania bez prawdy i naprawienia wyrządzonych krzywd. Zanim ostatecznie zatryumfuje Miłosierdzia potrzebna jest “chwila prawdy”. Miłosierdzie nie może być bowiem postawą bliską pobłażliwości i machnięcia ręką na doznane zło. Musi iść w parze z przyznaniem się do winy i jej naprawieniu.

Rafał Sulikowski