Francine Hirsch. Wyrok sowiecki w Norymberdze Nowa historia Międzynarodowego Trybunału Wojskowego po II wojnie światowej . Oxford University Press, 2020.
Zorganizowane bezpośrednio po II wojnie światowej w celu osądzenia byłych nazistowskich przywódców za zbrodnie wojenne, procesy norymberskie, znane jako Międzynarodowy Trybunał Wojskowy (IMT), utorowały drogę do globalnych rozmów na temat ludobójstwa, sprawiedliwości i praw człowieka, które nadal są aktualne.
„Sowiecki sąd w Norymberdze” to nowe spojrzenie na to, co możemy uważać za starą historię. Jednak to, co czyni ją tak fascynującą i ważną, to naleganie Hirsch na wypełnienie luk w historii i obalenie „mitu chwili norymberskiej”.
Francine Hirsch ujawnia w tej nowej historii procesów, centralny element historii, który był rutynowo pomijany w standardowych sprawozdaniach: krytyczną rolę, jaką odegrał Związek Radziecki w stworzeniu Norymbergi.
Sowieci jako pierwsi zasugerowali procesy dla nazistowskich przywódców, być może w celu wzmocnienia roszczeń odszkodowawczych wobec Związku Radzieckiego za jego niezrównane poświęcenie podczas wojny. Kraje zachodnie początkowo wolały doraźną egzekucję nazistowskich urzędników.
Najciekawsze wątki, to te dotyczące w jaki sposób Sowieci negocjowali treść aktu oskarżenia w Norymberdze, aby uniknąć niektórych kłopotliwych faktów historycznych. „Totalitarny” był przymiotnikiem używanym do opisania nazistowskich Niemiec we wczesnej wersji projektu, ale słowo to zostało usunięte na żądanie Sowietów. O zamordowanie w lesie katyńskim polskich oficerów oskarżono Niemców, mimo że podejrzewano już (a później potwierdzono), że to Stalin, a nie Hitler, nakazał masowy mord. „Zachodni prokuratorzy byli teraz współwinni tego sowieckiego kłamstwa” - pisze Hirsch, „nawet jeśli jeszcze o tym nie wiedzieli”. A Sowieci dostarczyli swoim sojusznikom „listę tematów tabu”, które nie miały być poruszane w sądzie, w tym niemiecko-radziecki pakt o nieagresji (Pakt Ribbentrop-Mołotow). Chociaż Hitler i Stalin potajemnie zgodzili się na inwazję i podział Polski w 1939 r., to sowiecki adwokat przedstawił ideę, że „planowanie i prowadzenie niesprowokowanej wojny podboju [było] karalnym przestępstwem” - argumentuje.
Radzieccy prawnicy wymyślili ramy prawne, które traktowały wojnę jako przestępstwo międzynarodowe, dając procesom podstawę prawną. Sowieccy prawnicy odegrali kluczową rolę w rozwoju nowinek prawnych w Norymberdze, takich jak pogląd, że osoby współwinne spisku są winne czynów popełnionych przez któregokolwiek z jego członków.
Po rozpoczęciu procesów role się odwróciły, a zachodni prawnicy starali się przeprowadzić szlachetny uczciwy proces, a Sowieci, pod ścisłym przywództwem Moskwy, chcieli zorganizować pokazowy proces dydaktyczny. Stosunki między mocarstwami zachodnimi a Moskwą rozluźniły się, gdy Winston Churchill zaczął nawoływać do zachodniej współpracy przeciwko Związkowi Radzieckiemu. Wojna propagandowa o proces daje wgląd w początek zimnej wojny.
Co więcej, kluczowi członkowie delegacji radzieckiej, w tym sowiecki sędzia Iona Timofiejewicz Nikitczenko i główny prokurator Roman Andriejewicz Rudenko , odegrali krytyczną rolę w niesławnych procesach pokazowych Stalina w latach trzydziestych XX wieku. Dla amerykańskiego prokuratora Roberta H. Jacksona i jego kolegów z delegacji brytyjskiej i francuskiej udział ZSRR w IMT podważył wiarygodność procesów i rzeczywiście moralną słuszność zwycięstwa aliantów...
Książka Francine Hirsch, to pierwsza pełnometrażowa praca dająca pełny obraz roli Związku Radzieckiego w procesach norymberskich. Świeża i nowatorska relacja z procesów norymberskich i wszystkich uczestników, z perspektywy radzieckiej. Cenne jest to, że opiera się na tysiącach dokumentów i relacjach pierwszoosobowych z byłych archiwów sowieckich dopiero udostępnionych, aby odtworzyć dramat z czasów Norymbergi. Ujawnia nieoczekiwany wkład stalinowskiego Związku Radzieckiego w powojenny rozwój prawa międzynarodowego…..
https://history.wisc.edu/people/hirsch-francine/
....
Inne tematy w dziale Kultura
