Słowiańskie runy z Czech.

Całkiem świeże odkrycie Břeclav-Lány na Morawach Południowych w Czechach, ~600 w. n.e., kultura praska.

Opracowanie: Jiří Macháček i wsp. 2021 " Runy z Lány (Czechy) - Najstarszy napis wśród Słowian. Nowy standard multidyscyplinarnej analizy kości runicznych " ( link). Zdjęcia i grafiki z badania jak wyżej.

Cytuję:

"Najważniejsze

• Kość nacięta runą odkryta w kontekście wczesnosłowiańskim, co czyni ją pierwszym pismem wśród Słowian. 

• Znalezisko kwestionuje przypuszczalną ostrą dychotomię między plemionami germańskimi a wczesnymi Słowianami w Europie Środkowej. 

• Runologia, datowanie radiowęglowe i mikroskopia SEM zużycia w trakcie użytkowania potwierdziły autentyczność znaleziska. 

• Wzbogacona w cel starożytna analiza DNA pozwoliła zidentyfikować kość jako Bos taurus. "

tłum. google, pogrubienie moje

======

Edycja  2-03-2021 ostatniego zdania

Na wniosek blogerów nanotrol i Ex Oriente Lux - podaję wersję tego drugiego (dzięki Ex) oraz brzmienie w języku angielskim z oryginału badania.

Analiza starozytnych (ancient) DNA przy uzyciu technologii wzbogacenia (zwiekszenia) target( docelowych) molekul ( pochodzacych z calego genomu ) pozwoliła zidentyfikować kość jako Bos taurus.

"Target-enriched ancient DNA analysis allowed the bone to be identified as Bos taurus."

Jak widać spójny, techniczny, naukowy żargon genetyczny jest trudny w rozpoznaniu i mam tu spore braki (google również).

======

Co jeszcze piszą autorzy?

"Znalezisko jest pierwszą inskrypcją fuþark-u starszego, znalezioną w jakimkolwiek kontekście niegermańskim i sugeruje, że domniemani przodkowie współczesnych mówców słowiańskich zetknęli się z pismem znacznie wcześniej, niż sądzono."

(tłum. moje)

=======================

Oczywiście bezdyskusyjnym najstarszym słowiańskim alfabetem jest głagolica ( link), ale powyższe badanie zmienia chyba perspektywę z jakiej możemy spojrzeć na pismo Słowian. Poniżej tablica z chorwackiej wyspy Krk.

Pozostaje mi dodać:

"W Polsce najstarszym znaleziskiem zapisów runicznych jest odkryty w Rozwadowie nad Sanem grot włóczni z zadziorami datowany na schyłek III w. n.e., na którym utrwalony został napis w brzmieniu KRLUS[5]. Inny odkryty w 1858 o podobnych znamionach pochodzi z Wołynia. Ten i jemu podobne zapisy są bardzo krótkie w zapisie i trudne do przetłumaczenia."

To stwierdzenie pochodzi z https://pl.wikipedia.org/wiki/Runy 

Prawdopodobnie wypada mi też zacytować znanego szeroko pogromcę Słowian - katolika, biskupa, kronikarza i jego opis światyni w Radogoszczy, z kroniki Thietmara ( link):

" Jest w kraju Redarów pewien gród o trójkątnym kształcie i trzech bramach doń wiodących, zwany Radogoszcz, który otacza zewsząd wielka puszcza, ręką tubylców nie tknięta i jak świętość czczona. Dwie bramy tego grodu stoją otworem dla wszystkich wchodzących, trzecia od strony wschodniej jest najmniejsza i wychodzi na ścieżkę, która prowadzi do położonego obok i strasznie wyglądającego jeziora. W grodzie znajduje się tylko jedna świątynia, zbudowana misternie z drzewa i spoczywająca na fundamencie z rogów dzikich zwierząt. Jej ściany zewnętrzne zdobią różne wizerunki bogów i bogiń – jak można zauważyć, patrząc z bliska – w przedziwny rzeźbione sposób, wewnątrz zaś stoją bogowie zrobieni ludzką ręką w straszliwych hełmach i pancerzach, każdy z wyrytym u spodu imieniem. Pierwszy spośród nich nazywa się Swarożyc i szczególnej doznaje czci u wszystkich pogan. Znajdują się tam również sztandary (stanice), których nigdzie stąd nie zabierają, chyba że są potrzebne na wyprawę wojenną i wówczas niosą je piesi wojownicy. Do strzeżenia tego wszystkiego z należytą pieczołowitością ustanowili tubylcy osobnych kapłanów."

Chciałbym też przypomnieć o pewnych, wykonanych z lokalnej gliny, tabliczkach, z dziwnymi napisami:

https://archeologia.com.pl/tabliczki-z-podeblocia-monogram-chrystusa-z-viii-wieku-n-e/

==================

Mając na uwadze wykonany na kośc runiczny napis i jego treść, korci mnie by dodać coś od siebie.

Na kości podobno wyryto napis:  tbemdo (*)

"The runes (tbemdo) render six of the last eight runes of the older fuþark (tbemlŋdo)" - Jiří Macháček i wsp. 2021

======

17:15 edytuję notkę, ponieważ znalazłem lepszą fotkę (zwinąłem ze strony Carlos Quiles indo-european.eu )

=====

Fuþark lub futhark to nazwa jednego z alfabetów runicznych.

Pierwsza wyskrobana runa jest niekompletna i przyjęto, że jest to "t", ale jest też:

Należy więc chyba zauważyć, że równie dobrze może to być runa "e,i" (proszę wybaczyć mi brak znaków diakrytycznych) lub "l":

Przerwany, niekompletny napis brzmiały w tedy: lbem''do, co w moim hulajwiejakim tłumaczeniu znaczy łbem''do.

Co moim zdaniem mocno sugeruje, że do powyższej inskrypcji należy podchodzić nie tylko z germańskim sercem, ale i ze słowiańską głową, czyli z łbem do problemu ;-)

Językoznawcy do boju.

Komentujcie do woli, pzdr -q

ps.

Interesujące są też "małe ptaszki" , u góry, przy runie d.