publicysta publicysta
945
BLOG

"Spaliło mnie słońce", kartka świąteczna, kultura jako Kotwica

publicysta publicysta Kultura Obserwuj notkę 10





Pieśń nad Pieśniami

Pieśń 1


2   Niech mnie ucałuje pocałunkami swych ust!
Bo miłość twa przedniejsza od wina.

3   Woń twych pachnideł słodka,
olejek rozlany - imię twe,
dlatego miłują cię dziewczęta.

4   Pociągnij mnie za sobą! Pobiegnijmy!
Wprowadź mnie, królu, w twe komnaty!
Cieszyć się będziemy i weselić tobą,
i sławić twą miłość nad wino;
[jakże] słusznie cię miłują!

5   Śniada jestem, lecz piękna,
córki jerozolimskie,
jak namioty Kedaru
jak zasłony Szalma.

6   Nie patrzcie na mnie, żem śniada,
że mnie spaliło słońce.
Synowie mej matki rozgniewali się na mnie,
postawili mnie na straży winnic:
a ja mej własnej winnicy nie ustrzegłam.

7   O ty, którego miłuje dusza moja,
wskaż mi, gdzie pasiesz swe stada,
gdzie dajesz im spocząć w południe,
abym się nie błąkała
wśród stad twych towarzyszy.

 

Pod szczęśliwą Gwiazdą

 

Nigdy nie rozumiałem fragmentu Nowego Testamentu: o mędrcach ze Wschodu i ubogiej stajni. Utknął jako przekład i interpretacja w ogólnikach i tradycyjnych obrzędach nie niosąc dla mnie rozumowego znaczenia. A zawsze przyjmowałem zasadę, że co nierozumne nie może być uznane za święty tekst, tekst niosący powagę sfery Sacrum. Kilkanaście lat temu czytając po raz kolejny historię filozofii greckiej Diogenesa Laertiosa połapałem się, że termin "mag" był nazwą własną perskich "filozofów". A ponieważ termin 'filozofia' oznaczał ogólnie naukę aż do wieku XV – szybko doszedłem do wniosku, że 'magowie' mogli oznaczać ówczesnych astronomów, jak ich ówcześnie zwano – astrologów.

Niby uboga stajnia, ale możliwe, że były tam rozmowy o nauce, astrologii-astronomii, urodzinach pod szczęśliwą gwiazdą:)  Mogło tak być. Nikt bez ważnej przyczyny nie jechałby z Persji, z ówczesnych instytutów naukowych do niewielkiego Betlejem.

Nie rozumiałem też sensu składanych darów: mirry, kadzidła i złota. Również kilkanaście lat temu czytając po raz któryś z rzędu "Pieśń nad Pieśniami" zrozumiałem - jest to wierny cytat z tej księgi starotestamentowej. Odsyłacz. Kontekst wypowiedzi.

Daniel Rops w swojej słynnej monografi pisze, że w ówczesnej Palestynie pojęcie "cieśli" oznaczało budowniczego domów, architekta. Możliwe, że Józef był skromnym człowiekiem, który nie żył z zamówień rządowych. Na życie wystarczało – mówiąc dzisiejszym językiem – ale na ówczesne drogie hotele nie za bardzo. Oznaką cechową cieśli był wiór drewniany noszony za uchem, a chlamida – długa wierzchnia suknia – miała kolory niebieski i czarny.

Wczesne życie Jezusa było poświęcone na naukę zawodu cieśli. Pilną naukę zawodu cieśli. Ale nie tylko – w wieku kilkunastu lat widzimy Go jak objaśnia  w jerozolimskiej świątyni zwoje starotestamentowe. Więc uczył się nie tylko zawodu praktycznego, ale i zasad interpretacji skomplikowanych starotestamentowych tekstów. Z pustego przecież się nie naleje, trzeba się uczyć.

Życie Księgą, uczenie się jej fragmentów na pamięć, cytowania, zasad interpretacji, uczenie się komentarzy do niej. Szkoła. Kto go uczył? Symbol chleba i ryb wskazuje, że najprawdopodobniej był to któryś z uczniów rabbiego Elizeusza.

W okresie dojrzałym widzimy Jezusa w jakim środowisku przebywa: przekrój wszystkich stanów społecznych. Niemniej wszyscy oni rozmawiają i dyskutują o sensie i znaczeniu dla nich Pisma, Prawa, Księgi. Sprzeczają się, wytaczają argumenty za i argumenty przeciw najdrobniejszym wydawałoby się fragmentom Pisma. Toczą ciężkie boje doktrynalne o każdy centymetr kwadratowy świętych Zwojów.

Celnicy, malarze, miłośnicy koni, rybacy, znawcy greckiej filozofii, lubiący dobrze zjeść, mający z sobą kłopoty, lekarze, teologowie, rolnicy, mieszczanie, żołnierze, kobiety, mężczyźni, przedstawiciele władz...Jak wielkie koła krążące wokół jednego Centrum: życia Księgą:)

A gdzie pieśni? Oprócz teologicznych wyrafinowanych argumentacji i filozoficznego dowodzenia oraz paraboli przypowieści? A śpiewano przecież Psalmy. Śpiewano i pieśni na każdą porę roku, i inne – weselne, weselące, umilające życie. Możliwe, że "Pieśń nad Pieśniami" opowiadająca piękną miłosną historię była choćby częściowo śpiewana...

Ucząc się na pamięć wersetów Psalmów – uczono się jednocześnie Poezji, sztuki wersyfikacji, poczucia rytmu, dźwięku rymu. W krew, w życie, w ucho – wchodziło rozumienie i wyczucie proporcji, symetrii, estetyki, stylu. Kształtował się też słuch muzyczny. Człowiek wchodził w świat piękna.

Kultura, życie kulturą jest – jak myślę mając już trochę lat - swoistego rodzaju kotwicą rzucaną do "łodzi-życia" płynącej po naszej niespokojnej naturze, żyjącej podstawowymi potrzebami biologicznymi - koniecznością obrony i przetrwania. Oraz rytmami: nocy, dni i czterech pór roku.
 


Pieśń 7

recytuje Michał Żebrowski





1   O jako piękne są nogi twoje w trzewikach,
o córko książęca!
Opasania biódr twoich są jako zawieszenia,
ręką dobrego rzemieślnika urobione.

2   Pępek twój jako czasza okrągła,
która nie jest bez napoju;
brzuch twój jest jako bróg pszenicy
osadzony lilijami.

3   Obie piersi twoje są jako dwoje bliźniąt młodych sarniąt.

4   Szyja twoja jako wieża z kości słoniowych;
oczy twoje jako sadzawki w Hesebon
podle bramy Batrabim;
nos twój jako wieża na Libanie, która patrzy ku Damaszkowi.

5   Głowa twoja na tobie jako Karmel,
a włosy głowy twojej jako szarłat

6   Król widząc cię byłby jako przywiązany na gankach swoich.

7   O jakożeś piękna, i jako wdzięczna, o miłości przerozkoszna!

8   Ten twój wzrost podobny jest palmie,
a piersi twoje gronom.

9   Rzekłem: Wstąpię na palmę, dosięgnę wierzchów jej.
Niechajże mi tedy będą piersi twoje jako grona winne,
a wonność nozdrzy twoich jako jabłek wonnych;

10   A usta twoje jako wino wyborne,
które na prost bardzo mile płynie
i sprawóje, że mówią wargi śpiących.

11   Jam jest
miłego mego,
a do mnie
jest rządza jego.



Tekst:  Pieśń 7 - przekład protestancki z 1632 roku, Biblia Gdańska
Muzyka:  Michał Lorenc
Clip: za userem You Tube:  „senparadoksalny”
(wersy w linijki wygodniejsze do czytania ułożył „publicysta”)


Pieśń 1 za:  Biblia Tysiąclecia
http://biblia.deon.pl/rozdzial.php?id=582

Pieśń 7 za:  Biblia Gdańska
http://pl.wikisource.org/wiki/Biblia_Gda%C5%84ska/Pie%C5%9B%C5%84_nad_Pie%C5%9Bniami_7

 

publicysta
O mnie publicysta

uwielbiam przyrodę, filozofię, sztukę  

Nowości od blogera

Komentarze

Pokaż komentarze (10)

Inne tematy w dziale Kultura