Prawnuk Mieszka I, wikiński król Danii Swen II, rządził w latach 1047-74. Był on założycielem duńskiej  dynastii Estrydsenidów. Wikipedia
Prawnuk Mieszka I, wikiński król Danii Swen II, rządził w latach 1047-74. Był on założycielem duńskiej dynastii Estrydsenidów. Wikipedia
Marek Andrzej Kryda Marek Andrzej Kryda
2818
BLOG

Zrekonstruowano twarz prawnuka Mieszka I!

Marek Andrzej Kryda Marek Andrzej Kryda Odkrycia Obserwuj temat Obserwuj notkę 15

image

Polska nauka waha się, czy warto podważać utrwalone wśród Polaków poglądy dotyczące początków naszego państwa.– Zbliżamy się do końca badań i atmosfera gęstnieje – mówi prof. Figlerowicz z Instytutu Chemii Bioorganicznej PAN. –Gdy je zaczynaliśmy, nie zdawaliśmy sobie sprawy z wyzwań, jakie nas czekają. Także tych związanych z wielkimi oczekiwaniami opinii publicznej – bez przerwy zasypywani jesteśmy przeróżnymi pytaniami przez ludzi zainteresowanych historią –. Naukowcy w Anglii i Danii są zapewne bardziej odporni na różnego rodzaju presje. Prowadzą oni szeroko zakrojone badania dobrze zachowanych szczątków swoich królów, w których żyłach płynęłą piastowska krew - będących potomkami Mieszka I. Mowa tu o prawnuku Mieszka – królu Danii Swenie II Estrydsenie (na zdjęciu rekonstrukcja jego twarzy) oraz o wnuku Mieszka - Knucie Wielkim, wikińskim królu Anglii, Danii, Norwegii i Skanii. Oznacza to, że nie tylko prowadzone w Polsce badania zespołu prof. Figlerowicza, ale także intensywne prace Anglików i Duńczykow mogą już wkrótce dać wyraźną odpowiedź, jaki był przed tysiącem lat kod genetyczny założycieli Polski - Piastów?

image

Duńscy naukowcy odtworzyli twarz wspomnianego prawnuka Mieszka I – Swena II Estrydsena (staroskand. Sveinn Ástríðarson), założyciela dynastii Estrydsenidów. Ile jest w nim podobieństwa do pierwszego polskiego władcy? Ów mający częściowo polskie pochodzenie król, uważany za ostatniego wikińskiego władcę Danii, rządził w latach 1047-74. Matką Swena była Estryda Svendsdatter, córka osławionego pogańskiego króla Danii - Swena Widłobrodego i jednocześnie wnuczka Mieszka I. I właśnie dzięki królewskiej krwi płynącej w żyłach jego matki, Swen został królem Danii, na jej cześć przybierając nazwisko Estrydsen. Najwybitniejszymi przedstawicielami Estrydsenidów byli: zdobywca Rugii, Wolina i Gdańska - Waldemar I Wielki (król Danii w latach 1146-1182) oraz Małgorzata I, której rządy na przełomie XIV i XV wieku doprowadziły do zjednoczenia wszystkich krajów skandynawskich w ramach unii kalmarskiej.

Swen II zmarł w roku 1074 roku i został pochowany w katedrze w Roskilde na Zelandii. Trumna z jego szczątkami została wmurowana w jeden z filarów tej katedry, dzięki czemu szczątki tego potomka Mieszka zachowały się w świetnym stanie. Przeprowadzone w 2007 roku badania DNA zębów Swena wykazały, że w linii żeńskiej jego matka, babka i prababka - żona Mieszka Dobrawa, miały haplogrupę H, najczęściej spotykaną w Skandynawii. Dziedziczenie mitochondrialnego DNA jest dziedziczeniem odmatczynym. Wynika to z faktu, że plemniki zawierają bardzo niewiele cząstek mtDNA, które nie dostają się do komórki jajowej. W związku z tym, mężczyźni, choć dziedziczą swoje mtDNA od matek, to jednak nie przekazują jego swojemu potomstwu. Uniwersytet w Brystolu w Wlk. Brytanii uważany jest za najlepszy ośrodek badań DNA na świecie. Naukowcy z tej właśnie placówki badawczej analizują z kolei szczątki innego królewskiego wnuka Mieszka I i jednocześnie siostrzeńca Bolesława Chrobrego. Był nim Knut (Kanut) Wielki, wikiński zdobywca i późniejszy król Anglii, Danii (ze Skanią) i Norwegii. Jak powiedział mediom autor książki "Ruś wikingów" - prof. Władysław Duczko: - Anglicy mają bardzo zaawansowane prace nad kodem [DNA] Kanuta Wielkiego, jego [Mieszka I] wnuka. Mamy zatem materiał porównawczy –.

image

Imperium potomka Piastów - Knuta Wielkiego. Wikipedia

Knut - ów najpotężniejszy władca Północnej Europy, potomek wielkopolskich Piastów, zmarł w listopadzie 1035 r. w Shaftesbury w Anglii i został pochowany w katedrze Winchester. Piast po kądzieli, a po mieczu potomek najpotężniejszych rodów wikińskich Europy. Wraz z nim w Winchester została pochowana jego żona, królowa Emma, wywodząca się z Normandzkich wikingów, a także ich syn, prawnuk Mieszka, król Danii i Anglii - Hardknut (ang. Harthacanute).

image

Okładka książki Ch. Hay'a przedstawia króla Knuta Wielkiego, który podczas podboju Anglii w 1015 r. dowodził także oddziałami wikingów przybyłych z Polski (posiłki, które przesądziły o zwycięstwie Knuta przysłał jego wuj - książę Bolesław I Chrobry).

W Polsce wielopłaszczyznowe badania genetyczne szczątków osób zamieszkujących nasz kraj przed tysiącem lat zaczynają przynosić rezultaty. Prof. Marek Figlerowicz przekonuje, iż: "najbliższe lata będą przełomowe dla polskiej nauki. Szczególnie dla poznańskich naukowców specjalizujących się w badaniach genetycznych" Czy oznacza to, że nieubłaganie nadchodzi moment konieczności przepisania podręczników szkolnych do historii? Według tego specjalisty większość Polaków nie potrafi odróżnić realnych, udokumentowanych zdarzeń z naszej przeszłości, od mitów i legend, którymi przez wieki te zdarzenia obrosły. W wypowiedzi dla Magazynu Polskiej Akademii Nauk prof. Figlerowicz mówi: - Przybywa [przed tysiącem lat do Wielkopolski] silna grupa i rządzi – to brzmi jak okupacja. Wszystko wskazuje na to, że tak właśnie powstała Rosja. Wikingowie spłynęli rzekami z północy na południe i pierwsza dynastia Rurykowiczów – co wykazały badania genetyczne – miała pochodzenie wikińskie. - 


image

Prof. Figlerowicz (w środku) w historycznym momencie otwarcia grobów książęcych w katedrze w Płocku w lutym 2020 r. Otwarcie grobów pozwoliło pobrać próbki DNA Władysława I Hermana (1043-1102), Bolesława III Krzywoustego (1086-1138) oraz 14 piastowskich książąt mazowieckich. Fot: wiara.pl

Jak uważa prof. Figlerowicz, brak jednoznacznych dowodów historycznych sprzed tysiąca lat umożliwił całym pokoleniom historyków snucie niekończących się spekulacji i teorii na temat początków polskiej państwowości – teorii, których, ze względu na brak dokumentów historycznych, nie można było dotąd zweryfikować. Jednak w bieżącym stuleciu ta sytuacja zaczęła się zmieniać dzięki szerszemu zastosowaniu w archeologii nowych metod badawczych, zwłaszcza badania kodu DNA szczątków ludzkich. Publikacja wyników kompleksowych badań kodu genetycznego dynastii piastowskiej, ma tę sytuację radykalnie zmienić. Czy jesteśmy przygotowani na zmianę ukutych w XIX wieku mitów i legend założycielskich Polaków? Chyba niekoniecznie - zbyt dużo wydarzeń legendarnych przedstawiono nam jako fakty historyczne (np. listę wymyślonych przez Galla Anonima przodków Mieszka I).

Najważniejsze próbki kodu DNA Piastów pobrano w wybudowanej w latach 1130-44 katedrze Wniebowzięcia NMP w Płocku, która jest jedną z pięciu najstarszych katedr w Polsce i jedną z trzech, w których pochowano dawnych władców Polski. W tamtejszej Kaplicy Królewskiej, obok dawnych władców Polski: Władysława I Hermana (1043-1102) i Bolesława III Krzywoustego (1086-1138), spoczywają także szczątki 14 piastowskich książąt mazowieckich, w tym Konrada I Mazowieckiego (1187-1247), a także księżniczki Gaudemundy - Zofii (zm. 1288 r.), córki Wielkiego Księcia Litwewskiego Trojdena, żony Bolesława II Mazowieckiego (1251-1313). W 2017 r. naukowcy Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie zbadali szczątki pochowanych w warszawskiej Archikatedrze piastowskich książąt mazowieckich: Stanisława i Janusza, którzy żyli na początku XVI wieku. Po wyizolowaniu DNA z kości księcia Janusza badacze ustalili, iż w chromosomie Y jest zawarty zbiór cech typowych dla populacji germańskiej i celtyckiej (haplogrupa 1Rb). Marta Gosk z Muzeum Północno – Mazowieckiego w Łomży precyzuje: – Mógł to być genetyczny bagaż normański. Czyli np. wśród przodków „ojca” naszego miasta [Łomży] mógł być Wiking. –

Antropolog Maurycy Stanaszek z Muzeum Archeologicznego w Warszawie wskazuje, iż w przypadku elitarnego cmentarzyska elity piastowskiej, odkrytego podczas budowy autostrady A1 w Bodzi na Kujawach, pochowani tam wojownicy mieli haplogrupę I1 - charakterystyczną dla kręgów normańskich (wikińskich).  Skandynawskość Piastów potwierdzają także rewelacyjne wyniki polskich najnowszych badań archeologicznych. Brytyjski The Express pisze o opublikowanych w 2020 r. wynikach badań elitarnego piastowskiego cmentarza z czasów Bolesława Chrobrego w miejscowości Ciepłe na Pomorzu. Bardzo precyzyjne metody laboratoryjne (izotopu strontu) nie pozostawiły żadnych wątpliwości: "Okazało się, że wszyscy zmarli pochowani w centralnej części cmentarzyska pochodzili nie z ówczesnego państwa Piastów, ale ze Skandynawii, najprawdopodobniej z Danii". Badania prowadzone w Ciepłem pod kierunkiem dr Wadyla z Muzeum Archeologicznego w Gdańsku w pełni potwierdziły przełomowe ustalenia czeskich naukowców, którzy na podstawie badań przy użyciu izotopu strontu stwierdzili, że na przełomie IX i X wieku w najważniejszym grobie książęcym Praskiego Hradu został pochowany Duńczyk.


Więcej o roli Skandynawów w powstaniu Polski w książce "Polska wikingów" (2019) - autor: Marek Kryda

KUP "POLSKĘ WIKINGÓW"

image

MAREK KRYDA O ROLI SKANDYNAWÓW W POWSTANIU POLSKI W "RADIU DLA CIEBIE"

image


image

Literatura:

– Jasiński K., Genealogia Piastów wielkopolskich. Potomstwo Władysława Odonica, „Kronika Miasta Poznania” 1995, nr 2.

– Jeszcze o Zwinisławie, żonie Mszczuja I, „Zapiski Toruńskiego Towarzystwa Naukowego” 1950, t. 16.

– Janowski A. Groby komorowe w Europie Środkowo-wschodniej. Problemy wybrane. Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk Ośrodek Archeologii Średniowiecza Krajów Nadbałtyckich, Szczecin 2015

– Kosmasa Kronika Czechów, przekł., wstęp i komentarze M. Wojciechowska, 2006. Wrocław. Krylasova N.B. 2006

– Krzyszowski A. 1992. Wstępne wyniki badań archeologicznych na wczesnośredniowiecznym cmentarzysku szkieletowym z X/XI – XI wieku z miejscowości Sowinki, gm. Mosina, woj. poznańskie, stanowisko 23A. Wielkopolskie Sprawozdania Archeologiczne 1, 83-102.

– Labuda G., Czy książęta zachodnio-pomorscy wywodzili się od Piastów, [w:] Studia i Materiały do dziejów Wielkopolski i Pomorza, t. IV, z. 1, Poznań 1958, s. 33–47, [rec.], „Zapiski Historyczne” 1960, t. XXV.

– Rodowód Piastów małopolskich i kujawskich, Poznań–Wrocław 2001.

– Rodowód Piastów mazowieckich, Poznań–Wrocław 1998 [w rzeczywistości wydany w XXI w.].

– Rodowód pierwszych Piastów, Warszawa–Wrocław [1992].

– Uzupełnienia do genealogii Piastów, „Studia Źródłoznawcze” 1958, t. 3

Piekosiński Franciszek, Rycerstwo polskie wieków średnich, Tom I. O dynastycznym szlachty polskiej pochodzeniu, Kraków 1896,

– Rycerstwo polskie wieków średnich, Tom II obejmuje dwanaście pierwszych pokoleń

rycerstwa polskiego wieków średnich, Kraków 1896,

– Rycerstwo polskie wieków średnich, Tom III: Rycerstwo polskie w Małopolsce w dobie piastowskiej, Zeszyt dodatkowy, Kraków 1902.

– Piskorski Jan M., Pomorze plemienne. Historia – Archeologia – Językoznawstwo, Wodzisław Śląski 2014. 

– Pohorecki Feliks, Recenzje i sprawozdania. Marian Zygmunt Jedlicki, La creation du premier archeveche polonais a Gniezno, Paris 1933, „Kwartalnik Historyczny” 1934, r. 48.

– Samsonowicz H. Dzieje polityczne (połowa XIV – początek XVI w.). W: A. Gieysztor, H. Samsonowicz (red.), Dzieje Mazowsza do 1526 roku. Warszawa: 213-249

– Wadyl. S., Ciepłe. Elitarna nekropolia wczesenośredniowieczna na Pomorzu Wschodnim, Gdańsk 2019

– Wrzesiński J. 2010. Kto wierzy w Odyna? Czyli zagadkowe groby w państwie Piastów. W: M. Bogacki, M. Franz, Z. Pilarczyk (red.), Religia ludów Morza Bałtyckiego. Stosunki polsko-duńskie w dziejach. Toruń, 58-76.

Marek Kryda – (ur. w 1958 r.), mieszkający w USA popularyzator nauki, publicysta i dziennikarz współpracujący z Focusem Historia, Przekrojem, wp historia i Archeologią Żywą. Autor książki popularno-naukowej o początkach państwa polskiego „Polska wikingów cz. I” (2019), członek Brytyjskiego Towarzystwa Archeologicznego, założyciel Stowarzyszenia Normanistów Polskich.

Nowości od blogera

Komentarze

Pokaż komentarze (15)

Inne tematy w dziale Rozmaitości