Jeśli czytałeś lub czytałaś polskie tłumaczenia Platona, to najprawdopodobniej te wykonane przez Władysława Witwickiego❗ Z doświadczenia wiem, że są one w Polsce najbardziej rozpowszechnione, ciągle wznawiane, dostępne w bibliotekach i prywatnych księgozbiorach. Ale czy są dobre?
Władysław Witwicki był uczniem filozofa i psychologa Kazimierza Twardowskiego, założyciela Szkoły Lwowsko-Warszawskiej. Przełożył prawie wszystkie dzieła Platona i niestrudzenie popularyzował dialogi starożytnego filozofa. Opatrzył je także obszernymi wstępami i komentarzami. W filmie zajmę się tymi ostatnimi i dzięki temu odpowiem na następujące pytanie. Co kryje się za kulisami przekładu dialogów Platona? Na czym polegało szaleństwo tłumacza-komentatora? Biorę na warsztat Państwo Platona w przekładzie Władysława Witwickiego. Zastanawiam się nad tym, jak pewien Kefalos został potraktowany przez komentatora, który najwyraźniej nie rozumie, czym jest dialog filozoficzny i ujawnia swoje uprzedzenia. Pozwalają one sformułować ironiczne zdanie, wedle którego Platon płakał, gdy czytał… Tezę o tym, że one występują wzmacniam dygresją o książce „Wiara oświeconych”, którą wiele lat temu na łamach miesięcznika Znak zrecenzował Stanisław Kostecki. W dalszej części filmu przywołuję artykuł historyczki psychologii. Profesor Teresa Rzepa przedstawiła ogólną charakterystykę relacji Platon – Witwicki. Wspomniała także o konflikcie Władysław Witwicki – Stefan Jaracz. Okazuje się przy tym, jak Szkoła Lwowsko-Warszawska wcale nie była tak racjonalna, jak się ją maluje. Szaleństwo tłumacza wychodzi na jaw!
Inne tematy w dziale Kultura
