tichy tichy
585
BLOG

Zaścianek, czyli co ma Brückner do Brukseli?

tichy tichy Kultura Obserwuj notkę 27

 Słowem "zaścianek" pod poprzednim wpisem Eine mnie postrzelił. Trafiony... ale nie zatopiony!

 Wiele wpisów temu zeszło w komentarzach na Brücknera, w rezultacie których Słownik Etymologiczny dostał się w moje ręce. Jeszcze raz, dzięki, M.R.!

 Ale, konsekwencje tego zdarzenia są straszliwe.

 Tym (w szczególności B.), którzy chcą rozgryźć etymologię słowa "zaścianek" - nieodparcie narzuca się rozbiór "za-ścianą". "Ściana" ... B. podkreśla związek z niemieckim "Stein" (przy czym dodaje, iż u Słowian ściany były także z gliny, nie omieszka dorzucić prasłowiańskiej nazwy pluskwy - stenica). I tym brücknerowskim wyjaśnieniem zarozumiale zaświeciłem w oczy Einemu, a on mnie wyśmiał.

I słusznie.

Albowiem, gdzie logika? Każdy wie, co to jest zaścianek, ale gdzie, skąd, i jaka "ściana"? Pomysł zamykania niewygodnych nacji lub społeczności za ścianami - to raczej nowoczesny wymysł, nie z czasów, gdy rzeczy nazywano.

Trop i metoda może słuszne, etymologia porównawcza - patrz jak u różnych narodów podobna rzecz się nazywa. Także, tropienie "literek" i ich transformacji... "ś", "ć", "n".... ("za" - to ewidentnie późniejszy dodatek ruchomy).

Brückner patrzy na "Stein", a pomija "Stau" (no, wszak nie ma "n" ?!). A przecież "Stauwasser" znaczy (wśród kilku znaczeń) - właśnie... "zaścianek". Co więcej, te inne znaczenia "stojącej wody" podkreślają i wyjaśniają metaforę. Po polsku też czasem mówimy, że coś jest "zastane" (w sensie - zastygłe, nieruchome). Teraz, by dojść do kolejnych języków, trzeba poszukać uniwersalnego tłumacza z jednego języka na dowolny inny. Z polskiego da się? Gdzie tam. Z niemieckiego? Też nie bardzo.

Zatem, chcąc nie chcąc, pozostaje - "backwater"....  I stąd w dowolnym języku (pominę niełacińskie), np.:

po włosku: acqua stagnante

po grecku: στάσιμα νερά

po rosyjsku: заводь, затон, запруженная вода, застой, верхний бьеф, тихая заводь, болото, глушь, заводь; затон; противотечение

...

Wystarczy?

Konkluzja: w słowie "zaścianek" nie stoi "ściana", raczej z cicha szemrze "zastana woda".

Zatem, co ma Brückner do Brukseli?

"Broekzele" znaczy "wieś na bagnach", po flamandzku.  

 

tichy
O mnie tichy

tichy jaki jest każdy widzi

Nowości od blogera

Komentarze

Pokaż komentarze (27)

Inne tematy w dziale Kultura