Owady i robaki na polskim stole

Nowa żywność w krajach UE

25 wrześnie 2015 Zgromadzenie Ogólne ONZ przyjęło rezolucję "Agenda na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030" . Agenda 2030 definiuje podstawowe cele i zadania ONZ, które są realizowane przez kolejne 15 lat. 

"Nowa żywność" to praktyczna realizacja czterech celów zrównoważonego rozwoju, tj.:

Cel 1. Wyeliminować ubóstwo we wszystkich jego formach na całym świecie
Cel 2. Wyeliminować głód, osiągnąć bezpieczeństwo żywnościowe i lepsze odżywianie oraz promować zrównoważone rolnictwo
Cel 12. Zapewnić wzorce zrównoważonej konsumpcji i produkcji
Cel 13. Podjąć pilne działania w celu przeciwdziałania zmianom klimatu i ich skutkom

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE 2015/2283 z roku 2015 stwierdza, że "nowa żywność" będzie dopuszczana do sprzedaży na rynkach UE w chwili, kiedy wydane zostanie na nią odpowiednie zezwolenie oraz zostanie wpisana do właściwego rejestru wg. rozporządzenia wykonawczego komisji UE 2017/2470. Przepisy UE automatycznie obowiązują w Polsce.

Dotychczas wydano 5 takich zezwoleń, kolejne produkty czekają na rejestrację.

Owady i robaki dopuszczone na rynek UE.

Szarańcza wędrowna  (Locusta migratoria)  dopuszczona jest do sprzedaży w postaci produktów mrożonych, suszonych i sproszkowanych zgodnie z rozporządzeniem UE 221/1975 z dnia 12 listopada 2021 r. 

Szarańcza wędrowna

Larwy mącznika młynarka  (Tenebrio molitor) w oparciu o rozporządzenie UE 2022/169 z dnia 8 lutego 2022 roku dopuszczone są na rynek w postaci mrożonej, suszonej i sproszkowanej. 

Mącznik młynarek

Krykiet domowy, świerszcz jadalny  (Acheta domesticus) udostępniony został na europejski rynek  w oparciu o 2 rozporządzenia dla dwóch producentów.

Rozporządzenie UE 2022/188 z dnia 10 lutego 2022  zezwala na sprzedaż mrożonych, suszonych i sproszkowanych postaci Acheta domesticus, wyprodukowanych przedsiębiorstwo Fair Insects BV. Rozporządzenie UE 2023/5 z dnia 3 stycznia 2023 zezwala na sprzedaż częściowo odtłuszczonego proszku ze świerszcza domowego (Acheta domesticus ) w postaci mąki, wyprodukowanej przez wietnamską firmę Cricket One Co.

Krykiet domowy, świerszcz jadalny

Larwy Pleśniakowca lśniącego (Alphitobius diaperinus) w oparciu o rozporządzenie UE 2023/58 z dnia 5 stycznia 2023 mogą być sprzedawane w postaci mrożonej, pasty, suszonej i sproszkowanej. 

Pleśniakowiec lśniący

W Polsce możemy już kupić wiele "przysmaków" z insektów ciekawie przyprawionych i ładnie opakowanych. Na razie produkty stanowią jedynie ciekawostkę kulinarną, ale jesteśmy w ten sposób "oswajani" z ich spożywaniem. Organizacje UE będą na nasz rynek wprowadzali coraz więcej "nowej żywności". 

Niezależnie na całym świecie sprzedawane są od dawna inne produkty z robaków, na które nie jest potrzebne specjalne zezwolenie. Najbardziej popularna jest koszenila, znana jako E120.

Naturalny barwnik E120

Koszenila stosowana jest w przemyśle kosmetycznym do barwienia m.in.: cieni do powiek, szamponów i tuszów do rzęs. Barwi się nią także napoje alkoholowe, sosy, owocowe nadzienia do ciast, jogurty, lody i polewy.

Mąka ze świerszczy domowych

Rozporządzenie wykonawcze Komisji UE 2023/5 z dnia 3 stycznia 2023 roku zawiera między innymi informacje:

• Wniosek dotyczył częściowo odtłuszczonego proszku otrzymanego z całego Acheta domesticus (świerszcza domowego) przeznaczonego do stosowania w:
  • wieloziarnistym chlebie i bułkach, krakersach i paluszkach chlebowych,
  • batonach zbożowych,
  • suchych premiksach do wypieków, herbatnikach,
  • suchych nadziewanych i nienadziewanych produktach na bazie makaronu, 
  • sosach,
  • przetworzonych produktach ziemniaczanych,
  • daniach na bazie roślin strączkowych i warzyw,
  • pizzy,
  • serwatce w proszku,
  • analogach mięsa,
  • zupach i koncentratach zup lub w zupach w proszku,
  • przekąskach na bazie mąki kukurydzianej,
  • napojach piwopodobnych,
  • czekoladowych wyrobach cukierniczych,
  • orzechach i nasionach oleistych,
  • przekąskach innych niż chipsy,
  • przetworach mięsnych .

• Badania dotyczące częściowo odtłuszczonego proszku udostępnione Komisji UE przez producenta są utajnione.
• Europejski Urzęd ds. Bezpieczeństwa Żywności uznał, że spożycie częściowo odtłuszczonego proszku z Acheta domesticus (świerszcza domowego) może powodować reakcje alergiczne u osób uczulonych na skorupiaki, mięczaki i roztocza kurzu domowego. Ponadto Urząd zwrócił uwagę, że nowa żywność może zawierać dodatkowe alergeny, jeżeli one występują w substracie pokarmowym podawanym owadom. W związku z tym żywność zawierająca częściowo odtłuszczony proszek z Acheta domesticus (świerszcza domowego) powinna być odpowiednio oznakowana zgodnie z art. 9 rozporządzenia (UE) 2015/2283.
• Wyłącznie przedsiębiorstwo Cricket One Co. Ltd z Wietnamu jest upoważnione do wprowadzania na rynek w UE  odtłuszczonego proszku przez okres pięciu lat od 24 stycznia 2023 r., o ile nie zostaną wydane kolejne zezwolenia.
• W załączniku podana jest max ilość odtłuszczonego proszku w wymienionych powyżej produktach (od 0,25% do 5%).

Nasz układ trawienny nie jest przyzwyczajony do takiego rodzaju produktu, dlatego ilość tego dodatku nie jest duża, ale na być powszechnie wykorzystywana.

Pamiętajmy, że na opakowaniach podawana będzie często jedynie łacińska nazwa dodatków z owadów i robaków.

Zagrożenie - chityna

Wiele na temat szkodliwości spożywania chityny dowiemy się w nagraniu Owady i robaki nie są jadalne dla Europejczyków.

Asortyment "nowej żywności" będzie coraz większy,
nie mamy na to wpływu. 

Ale im więcej kupimy "tradycyjnej żywności" pochodzącej z małych gospodarstw rolnych,
tym mniej polskich rolników straci pracę, a my będziemy zdrowsi.

Więcej na ten temat:

1. Mam smaka na robaka
2. Jak ominąć robaki z unijnej diety?
3. Koniec schabowego, witajcie robaki
4. Ewa Pawela mleko z karaluchów czyli antykultura na talerzu
5. Owady i robaki nie są jadalne dla Europejczyków
6. Pasożyty ludzkie i zwierzęce w owadach jadalnych i inne kłopoty z robalami
7. OWADZIA DIETA AUTOSTRADA DO KONTROLI UMYSLU

Rozporządzenia wykonawcze komisji UE podpisane przez 

1. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i rady UE 2015/2283 z dnia 25 listopada 2015  -  dopuszczenie nowej żywności
2. Rozporządzenia wykonawcze Komisji UE 2017/2470 z dnia 20 grudnia 2017 - wykaz nowej żywności
3. Rozporządzenie wykonawcze Komisji UE 2021/1975 z dnia 12 listopada 2021 - szarańcza wędrowna
4. Rozporządzenie wykonawcze Komisji UE 2022/169  z dnia 8 lutego 2022 - larwy mącznika młynarka
5. Rozporządzenie wykonawcze Komisji UE 2022/188 z dnia 10 lutego 2022 - świerszcz domowy
   
6. Rozporządzenie wykonawcze Komisji UE 2023/5 z dnia 3 stycznia 2023 - mąka ze świerszcza domowego
7. Rozporządzenie wykonawcze Komisji UE 2023/58   z dnia 5 stycznia 2023 - larwy pleśniakowca lśniącego