Wczoraj, w całej Polsce, ruszyła akcja Bank nie Mikołaj, prezentów nie daje. Akcja, która już od początku miesiąca zapowiadana była w mediach, ma na celu informowanie społeczeństwa, o nieuczciwych praktykach instytucji zajmujących się udzielaniem kredytów i pożyczek.
W ramach akcji, prócz rozdawania ulotek, zorganizowane również będą spotkania tematyczne z przedstawicielami instytucji takich jak UOKiK. Młodzi Socjaliści, wystosowali również, w związku z akcją, apel do rządu o zmiany prawne. Szczegóły na www.bankniemikolaj.pl. Treść apelu:
Młodzi Socjaliści jako organizatorzy kolejnej edycji akcji "Bank to nie Mikołaj - prezentów nie daje!" apelują o nowelizację kodeksu karnego, ustawy prawo bankowe oraz przepisów konsumenckich i przepisów pokrewnych.
Nasza społeczna, konsumencka kampania informacyjna nakierowana jest na problematykę nadużyć ze strony instytucji finansowych wobec klientów. W trakcie dotychczasowego monitoringu prawa, praktycznego działania instytucji finansowych, oraz porad prawnych udzielanych poszkodowanym przez te firmy, zaobserwowaliśmy kilka patologicznych lecz systemowych zjawisk. Można je zahamować trzema zmianami w polskim systemie prawnym:
1. Definicja banku w obecnym systemie prawa, zawarta w ustawie prawo bankowe z dnia 29 sierpnia 1997 r. jest podmiotowa (bankiem jest tylko ten podmiot, który zarejestrował się jako bank). Pozostawia ona sporą furtkę dla przedsiębiorstw, które nie rejestrują się jako banki ale wykonują identyczną działalność pod podobnym szyldem. Nie podlegają one jednak przepisom prawa bankowego, a zwłaszcza Komisji Nadzoru Finansowego oraz pozasądowemu postępowaniu rozjemczemu.
Postulujemy wprowadzenie definicji przedmiotowej (bankiem jest każdy, kto zajmuje się przedmiotem działalności bankowej), aby każdy podmiot wykonujący działalność bankową i podobną podlegał przepisom odnoszącym się do banków.
2. Przestępstwo wyzysku i lichwy jest w obecnym systemie prawnym ścigane w trybie prywatnoskargowym. W praktyce naraża to ofiarę, na wstępie już słabą ekonomicznie na dodatkowe koszty i trudy w postaci przygotowania prywatnego śledztwa, aktu oskarżenia oraz reprezentacji przed sądem. Ofiara pokrzywdzona, słaba ekonomicznie, a zwłaszcza wykluczona ekonomicznie, nie ma więc szans na sprawiedliwość z art. 304 kodeksu karnego.
Postulujemy zatem objęcie tych dwóch przestępstw ściganiem w trybie wnioskowym.
3. W dzisiejszym systemie prawnym istnieje zasada swobody umów, zgodnie z którą strony mogą dowolnie kształtować swoje prawa i obowiązki określone kontraktem. Ponieważ w przypadku umów pożyczkowych i kredytowych bardzo często różnica potencjału ekonomicznego kontrahentów jest miażdżąca, to zasada ta przeistacza się w uprawomocniony dyktat instytucji finansowej wobec klienta.
Postulujemy więc wprowadzenie zapisu do ustawy prawo bankowe i przepisów o ochronie konsumentów, że wzory umów pożyczkowych i kredytowych w których stroną jest podmiot profesjonalnie zajmujący się udzielaniem pożyczek lub kredytów, muszą obligatoryjnie dla swej ważności uzyskać akceptację Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Te trzy zmiany w polskim prawie spowodują, że państwo będzie lepiej realizowało zapisaną w art. 2 Konstytucji RP zasadę "Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej".
Rada Krajowa MS
