Co ma wspólnego kebab z elektrownia jądrową?

Wiek pary - kojarzy nam się z wiekiem XIX, ale de facto trwa do dziś, bo turbiny parowe produkuja jakieś 90% energii na świecie - w elektrowniach weglowych czy atomowych to ciśnienie pary wodnej zamieniane jest na ruch obrotowy wału generatora.

I choć to James Watt jako pierwszy stworzył maszynę parową to jej metoda działania zamieniająca ciśnienie pary na ruch posuwisto-zwrotny tłoka okazała sie ślepą uliczką, której żywot przedłużył jedynie  działający podobnie silnik spalinowy wewnętrznego spalania.

Komu nalezy się więc laur pierwszeństwa w dziedzinie wykorzystania energii pary? Heronowi który w starożytnosci stworzył zabawkę krecaca sie siła odrzutu pary? Nie, to inny mechanizm. Szukamy wiec dalej.

I docieramy do XVI wiecznego Egiptu. Tamtejszy uczony, Taqi ad-Din Muhammad ibn Ma'ruf zbudował maszynę do obracania kebaba na rożnie z wykorzystaniem nadmuchu pary pod ciśnieniem na łopatki. Czyli dokładnie tak jak w turbinie parowej/gazowej.
Urządzenie zwane "steam jack" trafiło tez do Europy i USA w wieku XVIII, ale jego znaczenie nie zostało docenione aż do końca XIX wieku gdy Charles Parsons zbudował pierwszą nowoczesną turbinę parowa i połączył ją z prądnicą.

Także jedząc kebaba przy sztucznym świetle pamiętajmy o tureckim wynalazcy, który zmienił świat.