Mówi się, że strach ma wielkie oczy. Jednak lęk przed dentystą to realny problem, który może doprowadzić do rozwoju chorób zębów i jamy ustnej. W tym poradniku wyjaśnię, skąd bierze się lęk przed stomatologiem, jakie może mieć objawy i jak można z nim walczyć (z lękiem, nie z dentystą :) ).
Co to jest dentofobia?
Strach przed dentystą jest bardzo powszechny, przy czym niektórzy pacjenci odczuwają jedynie lekki stres przed wizytą, który opuszcza ich po wejściu do gabinetu. Jednak jeśli objawy lękowe nie mieszczą się w normie, wówczas można mówić o dentofobii. Jest to rodzaj fobii specyficznej (czyli nieadekwatnego lęku przed konkretną sytuacją bądź obiektem), w której czynnikiem wyzwalającym lęk jest wizyta u dentysty. Osoba zmagająca się z dentofobią może odczuwać strach wobec zabiegów i narzędzi stomatologicznych, jak i wobec samego lekarza. Czasami lęk jest tak bardzo nasilony, że pacjent przestaje umawiać się na wizyty i rezygnuje z rozpoczętego leczenia.
Dlaczego wiele osób boi się dentysty?
Dla niektórych wizyta w gabinecie stomatologicznym nie kojarzy się z niczym przyjemnym, a dla wielu osób fotel dentystyczny to wręcz synonim bólu. Źródłem problemu może być traumatyczne wydarzenie z przeszłości, np. źle przeprowadzony zabieg, który był bardzo bolesny i doprowadził do poważnych komplikacji. Dziecko przytrzymywane na fotelu dentystycznym siłą również może odczuwać paniczny lęk przed kolejną wizytą. Ponadto zabiegom dentystycznym mogą towarzyszyć krwawienia z jamy ustnej, bolesne urazy i dyskomfort (zarówno w jamie ustnej, jak i ogólny), co wcale nie poprawia sytuacji. Nie można zapominać również o pacjentach, którzy obawiają się zastrzyku ze znieczuleniem lub nie znoszą dźwięku instrumentów stomatologicznych.
Jakie są objawy dentofobii?
Strach przed dentystą uwidacznia się przede wszystkim w zachowaniu. Osoba cierpiąca na dentofobię unika wizyt kontrolnych, a w razie wystąpienia problemu (np. bólu zęba, krwawienia z dziąseł) zwleka z umówieniem się do dentysty. Lęk bardzo często daje o sobie znać także pod postacią objawów fizycznych, które mogą wystąpić zarówno w domu (np. w dzień umówionej wizyty), jak i w poczekalni przed gabinetem.
Strach przed dentystą może powodować:
- drżenie rąk i nóg,
- pocenie się,
- przyspieszone bicie serca,
- ból głowy,
- nudności,
- brak apetytu,
- problemy ze snem,
- ból brzucha,
- biegunkę.
Czy wizyta u dentysty to rzeczywiście powód do strachu?
Objawy strachu przed dentystą wydają się nieadekwatne do rzeczywistego zagrożenia. W końcu dentysta to lekarz i jako profesjonalista wie, co robi i nie ma zamiaru zrobić pacjentowi krzywdy. Współczesna stomatologia stawia na profilaktykę i leczenie zachowawcze, a usuwanie zębów wykonuje się tylko w niezbędnych przypadkach. Ponadto dla większego komfortu pacjenta lekarz może zastosować znieczulenie elektroniczne czy sedację wziewną.
Jak pozbyć się strachu przed dentystą?
Przede wszystkim pacjent powinien sobie uświadomić, że unikanie gabinetu stomatologicznego prowadzi jedynie do pogłębienia problemu. Próchnica czy zapalenie przyzębia nie znikną same z siebie, a nieleczone powodują ból i mogą doprowadzić do utraty zębów. Ważne zatem, aby pomimo strachu przynajmniej dwa razy w roku przychodzić na wizyty kontrolne. Dzięki temu pacjent może oswoić się z gabinetem i uświadomić sobie, że „nie taki diabeł straszny, jak go malują”. Co więcej, regularne wizyty kontrolne nie zajmują wiele czasu i nie sprawiają bólu, a mogą uchronić pacjenta przed znacznie mniej komfortowym leczeniem. Ponadto kluczową kwestią jest wybór sprawdzonego gabinetu stomatologicznego, który zapewnia nowoczesne (niebolesne) metody leczenia i przyjazną atmosferę - to trudne, ale znowu nie niemożliwe :)
Inne tematy w dziale Rozmaitości
