Platformy holistycznej opieki osób starszych

Platformy wsparcia samoregulacji

Coraz częściej, dla powiększania efektywności zaspakajania potrzeb, wykorzystujemy platformy cyfrowego wsparcia mechanizmów samoregulacji wraz z cyfrowymi urządzeniami, określane terminem Internet Rzeczy.

Należy przewidywać, że dla powiększania efektywności współpracy w gromadzeniu koniecznych do rozwoju dobrostanu społecznego cyfrowych zasobów bogactwa narodowego, zastosujemy również platformy cyfrowego wsparcia mechanizmów samoregulacji potrzeb aktywności wspólnotowej, określane terminem Internet Ludzi.

Rys. 1. Platformy cyfrowej integracji wsparcia mechanizmów samoregulacji. Opracowanie własne Andrzej Madej.  

Oba typy platform realizują sześć rodzai funkcji, z tym że w zakresie internetowego przesyłania, przetwarzania i gromadzenia danych są to rozwiązania tożsame, korzystające z dostępnych możliwości Internetu, natomiast w zakresie recepcji rzeczywistości, samoregulacji i koordynacji efektywności, są to rozwiązania różne, odpowiednio do form poznania i mechanizmów samoregulacji danej platformy.

Strategie cyfrowych zmian gospodarowania powinny zatem przewidywać wprowadzanie innowacji, zarówno wykorzystujące czujniki (receptory) elektroniczne do rozpoznawania stanu obserwowanych zjawisk (Internet Rzeczy) jak i wykorzystujące zmysły (receptory) człowieka do bezpośredniego rozpoznawania stanu obserwowanych zjawisk (Internet Ludzi) 1 ).

Cyfrowa humanizacja ochrony zdrowia

Zastosowanie obu form internetowych platform samoregulacji, pozwoli na projektowanie takiej strategii wykorzystania technologii w systemie ochrony zdrowia, która uwzględnia równocześnie potrzeby zdrowia fizycznego, zdrowia psychicznego i dobrostanu społeczno-gospodarczego (medycyna holistyczna). Zasadą główną (paradygmatem) tej strategii jest samopomoc zdrowia. Paradygmatem alternatywnej strategii opartej jedynie na platformach Internetu Rzeczy jest sterowanie zdrowiem.

Z perspektywy ekonomisty, obserwującego cyfrowe możliwości przemian w systemie ochrony zdrowia z troską o humanistyczne dziedzictwo Europy uważam, że zasadniczy dylemat rozwojowy systemu ochrony zdrowia zostanie przesądzony przez dobór elektronicznych usług instytucjonalnej opieki osób starszych. Czyli przez wybór celu i form monitorowania zdrowia.

Rys. 2. Dwa możliwe warianty cyfryzacji instytucjonalnej opieki osób starszych. Opr. własne AM.

Na drugim rysunku przedstawiam konsekwencje, które wynikną z przyjęcia jednego z dwóch paradygmatów dla celów monitorowania zdrowia przez instytucje opieki osób starszych.

Jeżeli przyjmiemy paradygmat samopomocy zdrowia, monitorowanie poprzez wspomagające instytucje opieki platformy samoregulacji, służyć będzie aktywności i kompetencji ich podopiecznych.

Jeżeli przyjmiemy paradygmat sterowania zdrowia, monitorowanie poprzez wspomagające instytucje opieki platformy samoregulacji służyć będzie segmentacji i segregacji.  

Wyboru pierwszej strategii nie można będzie dokonać w ramach wewnętrznych przesądzeń strategów systemu ochrony zdrowia. Wymaga ona przemian w szerszych zakresach ustrojów społecznej gospodarki rynkowej i samorządności terytorialnej.

Rynek usług opieki

Troska o osoby starsze jest najtrudniejszym z wyzwań systemu ochrony zdrowia. Tym pilniejszym w Europie, gdzie zmiany obyczajowe i demograficzne podważają skuteczność tradycyjnych formy opieki rodzinnej. Zobowiązując wspólnoty polityczne do instytucjonalizacji tego zakresu kultury zdrowia.

Aby proces ten nie doprowadził do dehumanizacji relacji międzyludzkich, monitorowanie stanu zdrowia w systemie instytucjonalnej opieki nad osobami starszymi powinno wspomóc społeczną aktywność i medyczną kompetencję podopiecznych. Tak by starzenie się nie było balastem dla rozwoju narodowego lecz jego zasobem.

Takie podejście wymaga nowych elektronicznych usług nie tylko na rynku usług opieki osób starszych ale i w jego szerokim otoczeniu.

Rys. 3. Lokalny rynek i otoczenie usług wsparcia samopomocy zdrowia. Opr. własne AM.

Przedstawione w centrum trzeciego rysunku instytucje rynku usług opieki osób starszych, są otoczone czterema obszarami wsparcia. Kolorem brązowym oznaczone są globalnie operujące instytucje wsparcia technologicznego. Kolorem ciemno niebieskim oznaczone są narodowe instytucje wsparcia metodycznego. Czasami działające globalnie. Zielonym kolorem oznaczam dwa obszary instytucji kultury, działających w wymiarze wspólnoty samorządowej.

Cienkimi obwódkami otoczyłem instytucje których jeszcze w Polsce nie ma.

Centrum usług społecznych

W lipcu z inicjatywy Prezydenta Andrzeja Dudy, Sejm przyjął ustawę o centrach usług społecznych. Szansę wykorzystania tej instytucji dla wprowadzenia nowych instrumentów społecznej kontroli finansów publicznych zarysowałem w tekście „Giełda obligacji posagowych”. Ale wprowadzenie Centrum przez konkretną gminę 2) to przede wszystkim krok do korzystania z elektronicznych usług społecznych. W powiązaniu z instytucjami korzystającymi z platform Internetu Ludzi.

Faktycznie Centrum będzie działało na pograniczu sektorów gospodarki opartych na wartościowaniu ilościowym i na wartościowaniu jakościowym.

Działalność Centrum jako nowej instytucji finansów publicznych, z jednej strony opierać się będzie o potencjały materialne i oferty instytucji lokalnego rynku usług społecznych, z drugiej strony o potencjały solidarności i i lokalne instytucje samorządności narodowej

Rys. 4. Budowanie infrastruktury usług społecznych. Opr. własne AM.

Projektowane formy aktywności i kompetencji dla cyfrowego uczestnictwa społecznego osób starszych objętych holistyczną opieką przez instytucje publiczne lub prywatne, ukazują konkretne potrzeby takiej samorządności.

Większość z wymienionych instytucji istnieje, zatem wprowadzanie nowych zadań czy funkcjonalności wymaga polityk społecznych. Tylko cztery ze wskazanych instytucji, na rysunku czwartym otoczone cienkimi ramkami, wymagają szerszych debat nad nowymi pojęciami, standardami i regulacjami 3) .

Przydatnym dla tych debat o infrastrukturze usług społecznych 4), będzie laboratoryjne sprawdzenie użyteczności platform integracji mechanizmów samoregulacji Internetu Rzeczy w powiązaniu z konkretną użytecznością platformy integracji mechanizmów Internetu Ludzi.

----------------------------------------------------------

1) Więcej o terminach Internet Rzeczy i Internet Ludzi w tekście https://www.salon24.pl/u/madej/970272,internet-ludzi

2) A raczej przez grupę gmin, bo problem lokalności usług społecznych to zagadnienie dla podjęcia bardziej przez grupę gmin (powiatu) niż przez jedną gminę. Z tego względu należy się spodziewać wprowadzania Centrów przez większe miasta, będące ustrojowo równocześnie i gminami i powiatami.

3) Więcej o znaczeniu Klubów Rozwoju Polski i Gromadzkich Repozytoriach Pamięci   https://www.salon24.pl/u/madej/894172,samorzadnosc-w-powaznym-panstwie  , o znaczeniu Wirtualnych Bibliotekach Pamięci https://www.salon24.pl/u/madej/956774,biblioteki-xxi-wieku  

4) Termin „usługa społeczna” wydaje mi się bardziej odpowiedni od bliskoznacznego terminu „usługa publiczna” z uwagi na ustawę o Centrach usług społecznych. Przewiduję, że po przeprowadzeniu pogłębionej refleksji ekonomistów o znaczeniu samodzielności i ustroju sektora dobroczynności dla dobrostanu społecznego w gospodarce sieci wiedzy, wskazany zakres instytucji i regulacji zacznie być określany terminem „infrastruktura sektora dobroczynności”. Więcej o wyzwaniach dla refleksji ekonomicznej w tekście „Nowoczesność dla wolności” https://www.salon24.pl/u/madej/841501,nowoczesnosc-dla-wolnosci