Muzeum Pamięci Krajobrazu (2)

Nowe instytucje narodowej refleksji

Przyśpieszenie tempa i poszerzenie przestrzeni naszego życia, pozwala na osobisty udział w samorządowym stanowieniu o publicznych wartościach w przestrzeniach.

Pisałem o tym w kontekście konkretnych procesów degradacji centrum Krakowa w tekście Hucpa na wyspie Świętego Sebastiana, pisałem o tym w kontekście propozycji nowych rozwiązań ustrojowych w tekście Kultura przestrzeni Rzeczpospolitej, pisałem w o tym w kontekście pamięci o politycznym odcięciu Wschodnich Kresów od Polski, w tekście Edukacyjne windy Kresów.

Również w kilku ostatnich tekstach o odpowiedzialności Klubów Rozwoju Polski za cyfrowe zasoby kultury narodowej, pisałem o społecznej odpowiedzialności za ład przestrzeni, wskazując na zagadnienia planowania i gospodarowania jako jedną z pięciu sekcji tematycznych przewidywanych dla Gromadzkich repozytoriów pamięci.

Tym razem przedstawiam propozycję wprowadzenia zagadnień ładu przestrzeni jako stałej ekspozycji muzealnej w budynku dawnego Hotelu Cracovia w centrum Krakowa. Zakupionego ponad rok temu przez Skarb Państwa z przeznaczeniem do poszerzenia funkcji wystawienniczych Muzeum Narodowego.

W prowadzonej obecnie publicznie dyskusji nad celami i przedmiotem nowej ekspozycji, najczęściej wskazywane jest zobrazowanie historii architektury. Moja propozycja poszerza zagadnienie wartości obiektów w otwartej przestrzeni, o kontekst ich usytuowania zarówno w znaczeniu materialnym jak i społecznym.

Wskazując przy tym na znaczenie dziedzictwa społecznej współodpowiedzialności za kulturę przestrzeni w Rzeczpospolitej, dla przyszłości.

Cyfrowe wsparcie kompetencji dla samorządowego rzecznictwa

Kraków posiada bogatą tradycję społecznego rzecznictwa kultury przestrzeni. Sięgającą czasów lokacji, a obecną między innymi w ocaleniu historycznej tkanki miasta, czy w przywróceniu świetności Zamkowi na Wawelu. Tradycję przedstawioną choćby przez Ewę Łuskinę w książce W obronie piękności Kraju (1910),1 czy przez Jana Pawła II na krakowskich błoniach w Bierzmowaniu dziejów (10 czerwca 1979 roku).

Owocowanie tradycji społecznego rzecznictwa publicznych wartości w Polskim krajobrazie, powinno stać się misją Muzeum Pamięci Krajobrazu w Krakowie.

Cyfrowe ułatwienia w gromadzeniu, przetwarzaniu i przesyłaniu informacji, otwierają szanse na wykorzystanie cyfrowych zasobów kultury narodowej dla solidarnego rozwoju wiedzy. Gromadzenie tych zasobów wymagać będzie zorganizowania gminnej i krajowej infrastruktury kultury poznania.

Proponowane Muzeum Pamięci Krajobrazu, powinno podjąć się ogniskowania debat o nowych formach demokratycznego działania, dla samorządowej troski o publiczne wartości w przestrzeniach. Jak choćby powiatowej integracji samorządności, dzięki Wojewódzkiej Radzie Ładu Przestrzennego.

Powinno badać użyteczność narzędzi i metod pozyskiwania – autoryzacji – udostępniania informacji przydatnych dla społecznej kontroli i rzecznictwa ładu przestrzeni. Przechowywanych w Gromadzkich repozytoriach pamięci.

Wreszcie powinno też się podjąć ogniskowania debat, o nowych formach domowej czy uczestniczącej edukacji historycznej. Jak choćby edukacyjnego uczestnictwa w odgrywaniu mniej lub bardziej rzeczywistych scenariuszy (LARP).

W ten sposób będzie ono służyć rozwojowi standardów poznania i demokratycznego rzecznictwa kultury przestrzeni we wspólnotach politycznych oraz będzie dostarczało metody i treści dla domowej edukacji historycznej.

Muzeum w ustroju cyfrowych zasobów kultury narodowej

Utworzenie w Krakowie Muzeum Pamięci Krajobrazu, może stać się pierwszą z konkretnych narodowych instytucji standaryzacji poznania w ustroju cyfrowych zasobów kultury narodowej. Proponowanego zestawu instytucji subsydiarnego wsparcia bezinteresownej pracy nestorów dla pozyskiwania - autoryzowania - udostępniania prywatnych informacji przekazywanych do domeny publicznej.

Plansza 1. Muzeum Pamięci Krajobrazu w Ustroju cyfrowych zasobów pamięci kultury narodowej. Opracowanie własne Andrzej Madej.

Powstanie Muzeum pozwoliłoby na zogniskowanie procesu narodowej standaryzacji społecznej praktyki: pozyskiwania – autoryzacji – udostępniania informacji istotnych dla bezpieczeństwa i rozwoju publicznych wartości w przestrzeniach.

Otwierając w ten sposób miejsce dla siostrzanych narodowych centrów standaryzacji: pozyskiwania – autoryzacji – udostępniania; dla budżetów lokalnych, dla przeglądów zdrowia, dla wydarzeń jubileuszowych. Tworząc ramy dla regulacji, potrzebnych dla stabilnej działalności gromadzkich Klubów Rozwoju Polski.

Pamięć w Krakowskich kamieniach

Hotel Cracovia to sąsiad głównego gmachu Muzeum Narodowego w Krakowie. Miejsca historycznego włączenia wystawy „Polaków portret własny” (jesień 1979) do rodowodu politycznego Polaków. Dla wielu uczestników drogi do Trzeciej Niepodległości, była ona artystycznym pomostem, pomiędzy duchowym Bierzmowaniem dziejów w trakcie pierwszej pielgrzymki Jana Pawła II do Polski (czerwiec 1979) a konfederacyjnym Ruchem społecznym solidarność (lato 1980).  

Była potwierdzeniem równością narodowego dziedzictwa, potrzeby równości trudu pracy, dla powiązania wolności i solidarności.  

Podobny wysiłek pracy dobroczynnej trzeba nam teraz będzie podjąć dla społecznej kontroli wartości, własności i tajemnicy w Internecie.

Tak by cyfrowa sieć wiedzy, nie stała się miejscem likwidowania wolności, przez korporacje gospodarcze, korzystające z nadanego im przez ponadnarodowe instytucje, politycznego prawa do inwigilacji i cenzury.   

---------------------------

1 Wskazuję na książkę Ewy Łuskiny, za prof. Jeremim Królikowskim w Interpretacjach krajobrazów (SGGW, 2006).

*) Dopisek AM z 20.10.2018: Za słuszną radą Krakowskich znajomych, zmieniłem wcześniejszą nazwę Muzeum na "Muzeum Pamięci Krajobrazu".