Janusz Malicki z Banku Handlowego

 Zmodyfikowałem wczorajszy zamiar, chociaż zidentyfikuję osobowe źródło informacji pseudonim „Wojtek” zgodnie z dokumentacją przechowywaną w IPN, to dokument o szukaniu szpiega będzie jutro. Do publikacji w dniu dzisiejszym wybrałem trzy inne dokumenty z jego obszernej teczki - pismo z 11.01.1973 r. do tow. Żarskiego w Moskwie Tajne spec. znacz. P-13:

 

            Do pracy w Międzynarodowym Banku Współpracy Gospodarczej w Moskwie w ostatnim okresie wyjechał ob. Janusz Malicki s. /…/ ur. /…/.

            W/wymieniony do współpracy z naszą służbą został pozyskany na zasadzie dobrowolności w charakterze kontaktu operacyjnego w dniu 5 grudnia 1972 r. przez inspektora Wydziału VI Departamentu II MSW kpt. Z. Lewickiego w celu udzielania nam pomocy w zakresie naszych zainteresowań w okresie swojej pracy w Międzynarodowym Banku Współpracy Gospodarczej w Moskwie.

J. Malicki przyjął pseudonim „Wojtek”, którym podpisuje informacje udzielane na piśmie.

W latach 1970- 1972 z w/wymienionym był utrzymywany z racji zajmowanego przez niego stanowiska w Banku Handlowym kontakt służbowy przez inspektora Wydziału VI Dep. III MSW kpt. Stefańskiego.

K.o. „Wojtek” jest przychylnie ustosunkowany do udzielania pomocy naszym organom.

Chętnie przyjmuje zadania. Udzielił szereg informacji dotyczących osób i zjawisk interesujących służbę bezpieczeństwa.

            Posiada pozytywne cechy konieczne dla współpracownika naszej służby. Jest obiektywny w przekazywaniu informacji i obowiązkowy w wykonywaniu zadań. Na umówione spotkania przychodził w wyznaczonym czasie.

            Jest jednostką sprawdzoną. Przekazywane przez niego informacje były wiarygodne. Dotychczas nie był wynagradzany nagrodą pieniężną, ani rzeczową.

Posiada również znajomość środowiska w Międzynarodowym Banku Inwestycyjnym w Moskwie oraz niektórych Wydziałach Sekretariatu RWPG w Moskwie.

K.o. „Wojtek” wymaga dalszego szkolenia w toku współpracy.

            Przed wyjazdem otrzymał ogólne kierunkowe zadania:

- interesowania się wszelkimi przypadkami nie przestrzegania przez pracowników polskich przepisów o ochronie tajności prac RWPG;

- informowania nas o stwierdzonych kontaktach obywateli polskich zatrudnionych w organach WPG i organizacjach międzynarodowych powołanych przez kraje RWPG z cudzoziemcami z państw kapitalistycznych;

- informowania o faktach niewłaściwej postawy moralno-politycznej pracowników polskich zatrudnionych w organach RWPG;

- interesowanie się wszelkimi przejawami występujących nieprawidłowości w zakresie realizacji kompleksowego programu integracji gospodarczej krajów członkowskich RWPG.

            Ustalone zostało, że bardziej szczegółowe zadania w zakresie naszych zainteresowań będzie otrzymywał od pracownika naszej służby przebywającego w Moskwie.

            Dla nawiązania kontaktu na terenie Moskwy ustalono, że zgłosi się do niego nasz pracownik, którego rozpozna po przekazaniu pozdrowień od Pana Kujawy z Marszałkowskiej.

            Ustalone zostało, że nawiązanie z nim kontaktu nastąpi w m-cu styczniu br. po jego przyjeździe do Moskwy.

            O nawiązaniu z wymienionym kontaktu proszę nas poinformować.

 

- Informacja źródła ko „Wojtek” z 30.04.1973 r. przyjął Z. Lewicki w LK „Alga” Tajne: dotycząca Zbigniewa Brzozowskiego – pracownika Banku Handlowego w Warszawie

 

Ob. Brzozowski jest pracownikiem przeciętnym zawodowo. Pracował w Departamencie Operacyjnym, później w Dep. Kredytów nie wykazując specjalnych zdolności. Główny wysiłek kierował na uzupełnienie wykształcenia /wyższe I i II stopnia/ oraz bardzo aktywnie pracował w ZMS /przewodniczący koła oraz członek Plenum Zarządu Zakładowego/ oraz w POP – w Komisji Propagandy. W okresie pogrudniowym działał aktywnie w nieformalnej grupie, dążącej do dokonania zmian personalnych w Zarządzie ZMS. Za „rozróbki” ukarany był przez Zarząd Dzielnicowy ZMS upomnieniem oraz przez POP – karą nagany z ostrzeżeniem /na wniosek Zespołu, który przeprowadzał rozmowy indywidualne/.

W okresie odbywania kary partyjnej /którą mu POP po rocznym okresie zdjęła/ pracował bardzo aktywnie w Komisji Propagandy POP. Ob. Brzozowski przejawiał wady charakteru: bardzo zarozumiały, uparty i mściwy. Dla zaspokojenia swoich ambicji gotów zrobić krzywdę innym. Nie liczył się z opiniami innych i lekceważył doświadczenie zawodowe i życiowe ludzi starszych od siebie. Trudny we współżyciu z kolektywem.

Ob. Brzozowski jest człowiekiem zdolnym i b. pracowitym. Być może, że wady wyżej przytoczone są spowodowane młodym wiekiem i brakiem doświadczenia życiowego. W ostatnim okresie /po udzieleniu kary partyjnej/ ob. Brzozowski zmienił się i wykazał, że zrozumiał swoje błędy. Aktualnie kolektyw, z którym ob. Brzozowski współpracuje, ocenia go pozytywnie.

 

                                                                                              „Wojtek”

Przedsięwzięcia:

            W/wymienioną informację wykorzystać przy opiniowaniu kandydatury ob. Zbigniewa Brzozowskiego do pracy w Międzynarodowym Banku Współpracy Gospodarczej w Moskwie.

 

Zadania:

            Opracować informację na temat ewentualnych niedociągnięć ze Strony Polskiej w przebiegu realizacji kompleksowego programu integracji gospodarczej krajów członkowskich RWPG w zakresie stosunków walutowo-finansowych.

 

- źródło ko „Wojtek” z 12.06.1973 r. przyjął W. Kaszkur Tajne:

 

Informacja o niektórych problemach dotyczących

realizacji „Kompleksowego Programu” w sferze

finansowo-pieniężnej

 

1. Według opinii odpowiedzialnych pracowników Międzynarodowego Banku Współpracy Gospodarczej /Nazarkin – Prezes Banku, Miroszniczenko dyrektor departamentu/ oraz funkcjonariusza Komisji Walutowo-Finansowej RWPG /t. Dubonosow/. W zasadzie wszystkie zadania nakreślone „Kompleksowym Programem” jakkolwiek są realizowane w sposób powolny, to jednak mieszczą się w nakreślonych harmonogramem terminach. Jedno w najwcześniej przewidywanych zadań – ustalenie wzajemnych relacji między rublem transferowym i poszczególnymi walutami krajów – członków RWPG oraz wym. walutami między sobą zostanie osiągnięte przypuszczalnie do końca 1973 r., mimo że „Kompleksowy Program” przewiduje termin – do końca 1974 r. Opóźnienie w realizacji może nastąpić tylko wówczas, jeżeli delegacje poszczególnych krajów nie uzgodnią tzw. „koszyka” tj. towarów, których ceny mają posłużyć dla ustalenia kursów i relacji poszczególnych walut.

2. Towarzysze radzieccy /W/w/ oceniają b. pozytywnie istniejący system rozliczeń za pomocą rubla transferowego uzasadniając tym, że obsługuje on obroty płatnicze między członkami RWPG zapewniając przy tym systematyczny około 10% rocznie wzrost wymiany handlowej. Podkreślają oni w częstych rozmowach, że rubel transferowy spełnia należycie zadania i żadne kryzysy walut świata kapitalistycznego nie mają wpływu na funkcjonowanie systemu rubla transferowego. Często głosi się opinię, że rubel transferowy jest obecnie najtrwalszą walutą świata. W rozmowie ze mną t. Dubonosow /obywatel ZSRR – funkcjonariusz Komisji Walutowo-Finansowej RWPG/ powiedział, że rubel transferowy byłby najsilniejszą walutą „gdyby towarzysze polscy i węgierscy” nie podrywali jego opinii.

Zapytany przeze mnie, o jakich towarzyszach mówi, odpowiedział „członkowie oficjalnych delegacji obu krajów”.

3. Z wypowiedzi t. Edwarda Simbierowicza /członek Zarządu MBWG/ wynika, że przedstawiciele delegacji kilku krajów RWPG, w tym ZSRR nie rozumieją potrzeby dokonania zmian w systemie funkcjonowania rubla transferowego, a szczególnie dokonania korekty cen stosowanych w handlu zagranicznym, a wyrażonych w rublu transferowym w konfrontacji z cenami na takie same towary wyrażonymi w walutach wymienialnych przy uwzględnieniu oficjalnych parytetów tych walut i parytetu rubla transferowego. Niezrozumienie konieczności dokonania tych zmian utrudnia wykorzystanie rubla transferowego dla rozwijania wielostronności w płatnościach oraz wielostronności w handlu zagranicznym między krajami – członkami RWPG.

4. Wydaje się wątpliwym, aby do końca 1973 r. /termin ustalony Kompleksowym Programem/ udało się zabezpieczyć realność rubla transferowego i jego parytet określony w złocie ze względu na kryzys kapitalistycznego systemu walutowego i spowodowaną nim ciągłą zmianę ceny złota.

5. Przystąpienie w stosunkowo krótkim okresie czasu „krajów trzecich” do systemu rozliczeń w rublu transferowym jest możliwe i realne, ale na zasadach, jakie obowiązują kraje należące do MBWG, bez zasadniczych zmian w sposobie planowania handlu zagranicznego pozostaną nadal dwustronne.

Przewiduje się możliwość przystąpienia do rozliczeń w systemie rubla transferowego Demokratycznej Republiki Wietnamu, Koreańskiej Republiki Ludowo-Demokratycznej i Kuby.

 

                                                                                              „Wojtek”

Uwaga

            Informacja podana przez k.o. „Wojtek” nie przedstawia pełnego obrazu stanu faktycznego w sprawie „rubla transferowego”, k.o. nie ma w tej sprawie pełnego rozeznania. Pracuje w MBWG krótki okres czasu w dziale obrotów walutami kk.

 

                                                                                              /W. Kaszkur/

 

 

Trzeci dokument wybrałem dla zilustrowania, że praca bankowca nie zawsze jest interesująca, a „Wojtek” nie zajmował się wyłącznie personaliami współpracowników, takich analiz, ściśle bankowych jest w teczce więcej.