Jutro, 17 stycznia 2022 mija 18 lat od śmierci Czesława Niemena

CZESLAW NIEMEN. Jutro, 17 stycznia 2022 mija 18 lat od śmierci Niemena. Wychowałem sie na muzyce Niemena. Do dziś znaczy bardzo wiele dla mnie. Jego teksty i muzyka będą zawsze mi towarzyszyć. Dzisiaj jestem także Kanadyjczykiem, ale tacy artyści jak Niemen uświadamiają mi moje polskie korzenie i te 20 lat, które zostawiłem w Polsce. To były piękne lata. Jestem crazy man i moim życzeniem jest na mojej uroczystości pogrzebowej odegranie utworu Niemena " Dziwny jest ten świat". Gdy słucham "Dziwny jest ten świat" to mnie ciarki przechodzą, gdyż jest wciąż aktualny, a pierwszy raz był śpiewany w maju 1967 roku.

Czesław Niemen

16.02.1939—17.01.2004

Wokalista, kompozytor, multiinstrumentalista i autor tekstów. Urodził się 16 lutego 1939 roku w Starych Wasiliszkach koło Nowogródka, zmarł 17 stycznia 2004 roku w Warszawie.

W 1962 roku, po otrzymaniu nagrody na Festiwalu Młodych Talentów w Szczecinie, wyruszył na pierwsze polskie tournée z zespołem Czerwono-Czarni. Jesienią tego samego roku zaczął używać pseudonimu scenicznego Niemen, który później oficjalnie zmienił.

Pod koniec 1962 roku Niemen związał się na blisko 3 lata z popularnym zespołem Niebiesko-Czarni. Zespół intensywnie koncertował w Polsce, a także na Węgrzech, w Jugosławii i we Francji, a w grudniu 1963 roku w słynnej sali koncertowej Olympia w Paryżu. W styczniu 1964 roku otwierał w Warszawie koncert Marleny Dietrich. Dietrich wkrótce nagrała własną wersję piosenki Niemena Czy mnie jeszcze pamiętasz? / Do you still remember me?, zatytułowaną Mutter, Hast du Mir Vergeben? / Matko, czy wybaczyłaś mi?

Po rozstaniu z Niebiesko-Czarnymi Niemen współpracował z zespołem Akwarele. Po ich pierwszym tournée, w kwietniu 1967 roku nagrał utwory na płytę Dziwny jest ten świat. Utwór tytułowy został nagrodzony na Festiwalu Muzycznym w Opolu i stał się jednym z największych przebojów polskiej muzyki rozrywkowej lat 60.

Strange is This World i This is a Man's World Jamesa Browna wydają się mieć ze sobą coś wspólnego. Czy James Brown zainspirował Beat Generation w Polsce?

Po trasach koncertowych w Polsce, Niemczech i Francji, Niemen i Akwarele nagrali kolejny album - Sukces. Piosenki i koncerty promujące płytę zostały zarejestrowane w krótkim filmie Marka Piwowskiego. Zespół rozpadł się po nagraniu płyty Czy mnie jeszcze pamiętasz?, zawierającej nowe wersje wczesnych kompozycji Niemena.

Po intensywnych trasach koncertowych w Polsce i we Włoszech, jesienią 1969 roku Niemen skompletował nowy zespół. Na płycie Niemen Enigmatic znalazły się cztery rozbudowane kompozycje, w których Niemen porusza się od rocka progresywnego i psychodelicznego po jazz i awangardę. Nowatorskie ujęcia wierszy polskich pisarzy w warstwie lirycznej oraz sesje nagraniowe z udziałem Zbigniewa Namysłowskiego i Michała Urbaniaka, uznanych muzyków jazzowych. Mistrzowska mieszanka złożonej liryki i nowatorskich kompozycji sprawiła, że Niemen Enigmatic jest jednym z najbardziej progresywnych i inspirujących polskich albumów rock'n'rollowych wszech czasów.

Kolejnym wydawnictwem Niemena był wydany w styczniu 1971 roku dwupłytowy album zatytułowany po prostu Niemen, będący próbą zamknięcia jazzowo-rockowych eksperymentów w krótszych piosenkach i adaptacją poezji oraz autorskich tekstów Wojciecha Młynarskiego.

Zespół Niemen powstał jesienią 1971 roku z basistą Helmutem Nadolskim i muzykami z progresywnej grupy SBB. Zespół nagrał dwie częściowo improwizowane płyty na przełomie rocka eksperymentalnego i fusion, Niemen Vol. 1 i Niemen Vol. 2, wydane przez polską wytwórnię Muza w 1973 roku. W tym samym okresie Czesław Niemen (z Andrzejem Kurylewiczem i Wandą Warską) nagrał płytę z krótkimi utworami eksperymentalnymi, skomponowanymi głównie dla telewizji i teatru.

W Monachium zespół Niemen nagrał również dwie płyty studyjne: Dziwny jest ten świat i Oda do Wenus przeznaczone na rynek zachodni, które promowane były serią tras koncertowych po Europie. Mimo przychylnych recenzji, żaden z albumów nie okazał się przełomem w popularności. Podobny los spotkał solowe albumy Russische Lieder i Mourner's Rhapsody, ten ostatni nagrany z muzykami sesyjnymi w Nowym Jorku. Jesienią 1973 roku rozpadł się zespół Niemen.

W 1974 roku Niemen przyjął do studia nowy zespół - Niemen Aerolit. Niespełna rok później ukazał się album wypełniony bogatym brzmieniem organów Hammonda, mellotronu i syntezatorów Mooga. Zespół rozpadł się z powodu śmierci perkusisty Piotra Dziemskiego w marcu 1975 roku.

W 1975 roku Czesław Niemen wydał płytę Katharsis, którą nagrał całkowicie samodzielnie, grając na wszystkich instrumentach, z dużym udziałem elektroniki. Następnie ukazał się potrójny album Idee Fixe, nagrany podczas niezliczonych sesji z muzykami Aerolitu i ponownie ze Zbigniewem Namysłowskim. Lata 1976-80 Niemen spędził głównie w trasach koncertowych, od ZSRR po USA, od Bombay Jazz Festival po Festiwal Młodzieży w Hawanie. W styczniu 1980 roku promował na targach MIDEM w Cannes swoją kompilacyjną płytę Postscriptum.

W latach 80. Niemen zagrał kilka koncertów z różnymi muzykami towarzyszącymi oraz solo. Po wznowieniach swoich klasycznych albumów wydał w końcu przygotowywaną przez lata solową płytę Terra Deflorata, wypełnioną eksperymentalną muzyką elektroniczną, ilustrującą jego oryginalne teksty.

W 1995 roku ukazała się pierwsza autoryzowana przez artystę kompilacja Sen o Warszawie, a następnie wznowienia poprzednich albumów na CD. W 1999 roku w plebiscycie czytelników tygodnika "Polityka" Niemen został uznany za polskiego artystę ponadczasowego.

Ostatnia płyta z autorskim materiałem spodchmurykapelusza, będąca kontynuacją eksperymentów z elektroniką, ukazała się jesienią 2001 roku. W tym czasie artysta zdawał się być już bardziej zainteresowany malarstwem i grafiką komputerową niż muzyką.

Ostatnie lata życia Czesław Niemen spędził walcząc z chorobą nowotworową. Zmarł 17 stycznia 2004 roku. Urna z jego prochami została pochowana na warszawskich Powązkach 30 stycznia podczas uroczystości, w której wzięło udział kilka tysięcy fanów oraz liczne grono przyjaciół z branży muzycznej.