W 1883 r. powstało Przedsiębiorstwo Wapna i Cegieł Pierwszej Galicyjskiej Fabryki Portland-Cementu w Szczakowej. Cementownię wybudowano według projektu H. Łaszczyńskiego, a w okresie do kryzysu światowego, tj. do początku lat 30. XX w., nieustannie ją unowocześniano. Początkowo zakład posiadał 3 piece wapienne, młyn surowca, młyn cementu i 12 pieców szybowych, które w 1893 r. przebudowano na bardziej ekonomiczne piece Dietza. Między 1905 r. a 1908 r. zainstalowano 3 piece rotacyjne. W 1923 r. uruchomiono komorowy młyn cementu o wydajności 240 ton na dobę. Następnie montowano piece rotacyjne o coraz większej wydajności – od 150 ton na dobę w 1928 r. do 400 ton na dobę w 1929 r. Rosło również zatrudnienie – od 200 osób w 1885 r. przez 700 w 1929 r. do ponad 1000 w 1936 r. Właściciele cementowni zmieniali się.
W 1887 r. z istniejącej firmy utworzono Austriackie Akcyjne Towarzystwo dla Fabryki Portland- Cementu z siedzibą w Pieczyskach, a później w Bernie. Od 1918 r. właścicielem była Spółka Akcyjna Fabryki Portland-Cementu „Szczakowa” z siedzibą w Bielsku, a później w Warszawie przy pl. Napoleona 3. W okresie kryzysu światowego uruchomiono Wytwórnię Fabrykacji Płyt Budowlanych „Suprema”.
W latach 1918-1936 dyrektorem zakładu był inż. Zdzisław Krudzielski. Kapitał zakładowy Spółki w 1931 r. wynosił 5 000 000 zł i był podzielony na 50 000 akcji na okaziciela o wartości nominalnej 100 zł. Sprzedaż w 1936 r. osiągnęła wartość 5 700 000 zł, w tym na eksport 2 400 000 zł.
10 akcji na okaziciela Fabryki Portland-Cementu „Szczakowa” SA o wartości nominalnej 100 zł każda, z dnia 1 marca 1932 r.
Źródła:
Proksa S., Dzieje Przemysłu. W: Jaworzno: wydawnictwo z okazji stulecia nadania praw miejskich 21.IX.1901 − 21.IX.2001.
Rocznik polskiego przemysłu i handlu 1938. Polska Spółka Wydawnictw Informacyjnych, Warszawa 1938.
Wilczek M.T.: Papiery wartościowe przemysłowych spółek akcyjnych dwudziestolecia międzywojennego. Wybór, UE Katowice 2016.
Inne tematy w dziale Gospodarka
