Śląskie wakacje z przemysłowcem
W wakacje blog Szpargały zmienia częstotliwość i troszeczkę tematykę. Notki pojawiają się raz w tygodniu, w poniedziałki o 20.00, a ich tematem przewodnim są twórcy śląskiego przemysłu. Były to pojedyncze postaci lub - częściej - wielopokoleniowe rody. Ich losy niejednokrotnie przeplatały się wzajemnie. A od 2 września wrócą polskie spółki akcyjne.
Poprzednia notka TU
Karol Godula
Źródło: http://rudaslaska.naszemiasto.pl/artykul/230-lat-temu-urodzil-sie-nasz-wielki-przedsiebiorca-o,1165243,artgal,t,id,tm.html
Najbardziej nieprawdopodobna historia była udziałem zaskakującej spadkobierczyni Karola Goduli. Prawie cały swój majątek Karol Godula zapisał sześcioletniej wówczas półsierocie Joannie Gryzik (1842 - 1910). Joanna wcześnie straciła ojca, a jej matka oddała ją pod opiekę służącej Goduli - Emilii Lukas. Odtąd Joanna wychowywała się w domu Goduli w Rudzie, który też zaangażował dla niej prywatnego nauczyciela. W kwietniu 1848 r. ciężko chory udał się na leczenie do Wrocławia. Dzień przed swoją śmiercią sporządził testament przed komisją sądową. Jego wykonawcą został przyjaciel, doradca i prawnik - Maksymilian Scheffler. W testamencie widniał zapis, że gdyby Joanna Gryzik zmarła bezpotomnie, to cały majątek miały odziedziczyć dzieci sióstr Goduli. Joanna pozostała w dalszym ciągu pod opieką Emilii Lukas, a grono wykonawców testamentu miało dbać o jej właściwe wykształcenie. Dziewczynkę umieszczono w szkole prowadzonej przez urszulanki we Wrocławiu. W 1849 r. wróciła do Szombierek, gdzie zamieszkała w pałacu wybudowanym przez Godulę (spalony w 1945 r. przez wojsko sowieckie). Później jednak kontynuowała naukę we Wrocławiu. Z rąk króla pruskiego Fryderyka Wilhelma IV otrzymała tytuł szlachecki i nazwisko Gryczik von Schomberg-Godulla. We Wrocławiu Joanna poznała hrabiego Hansa Ulricha Schaffgotscha (urodzonego w 1831 r.) ze starego rodu, przybyłego na Śląsk w XIII wieku i osiadłego w Cieplicach koło Jeleniej Góry. Ślub odbył się 15 listopada 1858 r. w kościele Najświętszej Maryi Panny w Bytomiu. Państwo młodzi po ślubie zamieszkali we Wrocławiu, a później w nabytym i przebudowanym pałacu w Kopicach koło Grodkowa. Od czasu do czasu przebywali również we Wrocławiu i w pałacu w Szombierkach. Hrabina Joanna pozostała właścicielką wszystkich swych dóbr, a mąż żył wyłącznie z tej części, która była jej posagiem. Schaffgotschowie mieli czworo dzieci. Joanna została damą licznych orderów, a jej dzieci zawarły małżeństwa z potomkami śląskich rodów arystokratycznych. Jej majątek składał się z licznych kopalń galmanu i hut cynku (które jednak nie przynosiły zbyt wielkich dochodów) oraz kopalń węgla kamiennego. To właśnie te kopalnie przy umiejętnym gospodarowaniu generowały kolosalne zyski. Własnością Schaffgotschów były m.in. kopalnie Hohenzollern (Szombierki), Gräfin Johanna (Bobrek) i Paulus (Paweł w Chebziu). W 1905 r. rodzinne przedsiębiorstwo przekształcono zgodnie z duchem czasu w spółkę Gräflich Schaffgotsche Werke z kapitałem 50 milionów marek. Hrabina Joanna zmarła w Kopicach 11 czerwca 1910 r. Pochowano ją w mauzoleum koło tamtejszego kościoła parafialnego. Pochowano tam również jej męża, który zmarł kilka lat później. Sarkofagi zostały splądrowane w 1945 r., a zwłoki pochowano później w zwykłym grobie nieopodal.
Joanna Schaffgotsch
Kopalnia Hohenzollern
Źródło: http://www.bytom.webd.pl/index.php?menu=bytom&podstrona=szombierki_kopalnia&page=3
Kolejna notka TU
Komentarze
Pokaż komentarze