Towarzystwo Starachowickich Zakładów Górniczych SA

   Przedsiębiorstwo powstałe w Starachowicach w 1838 r. przekształciło się w 1875 r. w spółkę akcyjną. Zarząd TSZG SA mieścił się w Warszawie przy ul. Wareckiej 15. Zakłady Spółki obejmowały pudlingarnię, hutę i walcownię żelaza w Starachowicach oraz kopalnie rud żelaza. W latach 1897-1899 zbudowano nową hutę. Z kolei w latach 1909-1912 i 1915-1920 zakłady były nieczynne. W późniejszym okresie, do 1933 r. były rozbudowywane oraz modernizowane. W efekcie majątek Spółki obejmował 4 kopalnie rudy żelaza, wielki piec, stalownię martenowską, a od 1931 r. także pierwszą w Polsce elektrostalownię, walcownię, odlewnię żeliwa, wytwórnię konstrukcji i nowoczesne zakłady mechaniczne.

   Od 1924 r. w zakładach Spółki produkowano amunicję, a od 1926 r. wytwarzano armaty przeciwlotnicze 75 mm wz. 36 i wz. 37. Kolejna intensywna rozbudowa objęła Spółkę w latach 1937-1939 w ramach tworzenia Centralnego Okręgu Przemysłowego. W okresie tym ok. 85% produkcji przeznaczano na potrzeby wojska.

   Kapitał zakładowy Spółki w 1875 r. wynosił 15 000 000 rubli. W dniu 10 stycznia 1920 r. kapitał akcyjny Spółki wynoszący 2 250 000 rubli, podzielony na 22 500 akcji imiennych po 100 rubli, został podwyższony do 75 000 000 mkp i podzielony na 150 000 akcji imiennych po 500 mkp. W 1924 r. kapitał Spółki wynosił 13 200 000 zł, a w 1937 r. – 26 400 000 zł, podzielony na 215 500 akcji na okaziciela i 48 500 akcji imiennych uprzywilejowanych o nominalnej wartości 100 zł. Wartość produkcji w 1924 r. wyniosła 9 500 000 zł.

   W 1936 r. Radę Nadzorczą tworzyli: Roman Górecki (prezes), Józef Kożuchowski, Stefan Starzyński, Antoni Lewalski i inni, a Zarząd: Czesław Klarner (prezes), Kazimierz Raczyński, Stanisław Płużański i Jan Prot.

Akcja na okaziciela Towarzystwa Starachowickich Zakładów Górniczych SA o nominale 100 zł z dnia 2 stycznia 1926 r.

10 akcji na okaziciela Towarzystwa Starachowickich Zakładów Górniczych SA o wartości nominalnej 1000 zł z dnia 2 stycznia 1926 r.

Źródła:

Dziennik Urzędowy RP „Monitor Polski” z 1.10.1920, nr 223.

Rocznik polskiego przemysłu i handlu 1938. Polska Spółka Wydawnictw Informacyjnych, Warszawa 1938.

Wilczek M.T.: Papiery wartościowe przemysłowych spółek akcyjnych dwudziestolecia międzywojennego. Wybór, UE Katowice 2016.

www.starachowice.eu