Przemysł Chemiczny „Boruta” SA w Zgierzu

    W 1894 r. Jan Śniechowski i Ignacy Hordliczka założyli fabrykę barwników w Zgierzu. Dobra koniunktura wymusiła budowę nowego, większego zakładu w latach 1907-1908, w którym zatrudnienie przed wybuchem I wojny światowej wynosiło prawie 160 osób. W latach 1916 i 1917 Niemcy zdewastowali zakład, konfiskując wszystkie elementy z miedzi, ołowiu i brązu. W celu jego odbudowy powołano w 1920 r. Spółkę Przemysł Chemiczny w Polsce. Spółka mogła również nabywać i posiadać nieruchomości miejskie i ziemskie, fabryczne oraz majątek ruchomy, zakładać fabryki, tworzyć przedsiębiorstwa czy zakłady przemysłowe i handlowe, mające związek z przemysłem chemicznym. Spółka miała siedzibę w Łodzi. Jej założycielami byli: Bank Związku Spółek Zarobkowych w Poznaniu, Kazimierz Czapla, Ignacy Hordliczka, Jan Śniechowski, Henryk Grohman, Wilhelm Hordliczka, Stanisław Lipkowski, Karol Wilhelm Scheibler i Czesław Świerczewski. Kapitał zakładowy Spółki określono na 30 000 000 mkp, podzielony na 30 000 akcji po 1000 mkp.

    Wojna polsko-bolszewicka uniemożliwiła szybkie działanie, a ponadto w 1925 r. rozpoczęła się wojna celna z Niemcami. Kapitał zakładowy Spółki wynosił wtedy 1 200 000 zł. Nieudane inwestycje wywołały duże zadłużenie. W sanację Spółki zaangażował się Bank Gospodarstwa Krajowego. Działania naprawcze okazały się skuteczne i od 1928 r. w ciągu następnych lat kapitał firmy zwiększył się 10-krotnie.

 Akcja na okaziciela Przemysłu Chemicznego w Polsce SA o wartości nominalnej 25 000 mkp z 1922 r.

    W dniu 15 października 1930 r. zmieniono nazwę Spółki na: Przemysł Chemiczny „Boruta” SA. W zakładach Spółki produkowano: barwniki syntetyczne (anilinowe) na bawełnę, wełnę, sztuczny jedwab, len, jutę, konopie, skóry, futra, drzewo, papier, do wyrobu laków, atramentów, lakierów, past, farb drukarskich, a także specjalne barwniki nietrujące do artykułów spożywczych. Produkowano również związki syntetyczno-organiczne do wyrobu barwników, dla przemysłu włókienniczego, gumowego, dla górniczych materiałów kruszących, do konserwacji drewna, środki dezynfekcyjne chloraktin i chlorakton „Boruta” oraz kwasy i sole techniczne. Kapitał zakładowy Spółki w 1938 r. wynosił 3 750 000 zł, podzielony na 15 000 akcji na okaziciela o wartości nominalnej 250 zł. Spółka miała przedstawicielstwa w Białymstoku, Bielsku, Warszawie, Częstochowie, Krakowie i Poznaniu. W tym czasie w Radzie Nadzorczej zasiadali: dr Feliks Maciszewski (prezes), dr Karol Peschel, dr Wojciech Rogalski, inż. Wiktor Sommer, gen. Stanisław Małachowski, inż. Eugeniusz Berger, inż. Władysław Danielewicz oraz dr Jerzy Nowak, a dyrektorem zarządzającym był inż. Marian Piasecki.

Akcja na okaziciela Przemysłu Chemicznego „Boruta” SA o wartości nominalnej 50 zł  z 1927 r.

Akcja na okaziciela Przemysłu Chemicznego w Polsce SA o wartości nominalnej  250 zł z 1938 r.

Źródła:

Dziennik Urzędowy RP „Monitor Polski” z 22.06.1920, nr 138.

Przygucki S.: Sto lat koloru. Wydawnictwo „Pryzmat”, Łódź 1994.

Wilczek M.T.: Papiery wartościowe przemysłowych spółek akcyjnych dwudziestolecia międzywojennego. Wybór, UE Katowice 2016.