Towarzystwo Akcyjne Warszawskich Dróg Żelaznych Dojazdowych

Wąskotorowa kolej łącząca podwarszawskie miejscowości ze stolicą budowana była od 1898 r. W roku 1911 powstało Towarzystwo Akcyjne Warszawskich Dróg Żelaznych Dojazdowych z większościowym kapitałem belgijskim. Ustawa z 3 lipca (20 czerwca) 1911 r. określała linie eksploatowane przez Towarzystwo, na lewym brzegu Wisły: Grójecką, Wilanowską, na prawym brzegu Wisły Jabłonna-Wawer-Karczewską, a także odcinki: Grójec – Brzustowiec, Grójec – Nowe Miasto. Towarzystwo budowało szereg odcinków, a po ich zniszczeniu przez wycofujące się wojska rosyjskie w 1916 r. odbudowywało. W 1920 r. długość linii eksploatowanych przez Towarzystwo wynosiła 208 km. Tory kolejowe ułożone były na terenach będących własnością Towarzystwa, dzierżawionych lub publicznych. Część z nich miała szerokość 1 m, a część 0,8 m. Towarzystwo posiadało własne warsztaty naprawy taboru kolejowego, a budynki stacyjne były albo własnością Towarzystwa albo dzierżawione.

Spółka miała siedzibę w Warszawie przy ul. Marszałkowskiej 9. Pod koniec lat 30. XX w. kapitał Spółki wynosił 21 100 160 zł podzielonych na 65 938 akcji na okaziciela po 320 zł każda.

Spółka zarządzała w tym czasie liniami autobusowymi i kolejowymi. Eksploatowała linie kolejowe o długości 175 km: Warszawa-Grójec-Nowe Miasto, Piaseczno-Góra Kalwaria, Grójec-Jasieniec, Warszawa-Wilanów-Iwiczna, Jabłonna-Warszawa-Karczew oraz linie autobusowe o długości 187 km na trasach: Góra Kalwaria-Warka, Góra Kalwaria-Mniszew, Grójec-Nowe Miasto, Nowe Miasto-Końskie, Nowe Miasto-Przysucha, Grójec-Błędów-Wilków, Grójec-Mszczonów.

Spółka dysponowała 8 parowozowniami, 32 parowozami 13 wozami motorowymi, 19 wozami osobowymi i 89 towarowymi. Zatrudniano 472 robotników i 130 osób personelu technicznego i urzędników. Radę Nadzorczą tworzyli: Stefan ks. Lubomirski (prezes), Wiktor Lagasse de Locht, Leo Bernstein, Gaston Ithier i Anatol Lothe. Dyrekcję stanowili: inż. Zygmunt Stasiewicz (dyrektor zarządzający), A. Wilamowski, inż. Andre Gaudissart i Wł. Hrom (prokurent).

Koncesja na eksploatację wymienionych tras była ważna do… 1971 r.