MRiRW nie widzi zagrożenia dla rodzimej produkcji przez import miodu z Ukrainy

Pełna treść odpowiedzi Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Szanowny Panie Marszałku

W odpowiedzi na Interpelację nr 11340 w sprawie importu miodu z Ukrainy, uprzejmie informuję, że Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi na bieżąco analizuje sytuację na tym rynku, ze szczególnym uwzględnieniem importu miodu z Ukrainy.

Należy zauważyć, że w Polsce, około 81% wyprodukowanego miodu pszczelarze sprzedają w ramach sprzedaży bezpośredniej i detalicznej. Taka sytuacja powoduje, że pomimo rekordowych zbiorów miodu w 2016 r. (24,3 tys. ton) oraz dużego importu miodu z Ukrainy (14,6 tys. ton), ceny miodu wielokwiatowego utrzymały się na stabilnym poziomie, natomiast miody odmianowe były droższe. W sprzedaży bezpośredniej najtańsze miody rzepakowe kosztowały średnio 22 zł/kg, a nieznacznie droższe były miody wielokwiatowe (ok. 24 zł/kg). Spośród odmian letnich, najdroższy był miód gryczany (29zł/kg), natomiast zbliżone ceny uzyskiwał miód akacjowy i lipowy (ok. 27 zł). Niższa w stosunku do poprzedniego sezonu produkcja miodu spadziowego ze spadzi iglastej spowodowała wzrost cen tego produktu do poziomu ok. 35 zł/kg, a średnia cena 1 kg miodu wrzosowego w sprzedaży bezpośredniej wynosiła ok. 45 zł. W punktach skupu również pszczelarze otrzymywali wyższe ceny niż w sezonie poprzednim. Miód prosto z pasieki (w sprzedaży bezpośredniej) cieszy się dobrą renomą i w tym kanale dystrybucji nie ma miejsca dla miodu z importu.

Rodzime pszczelarstwo w ostatnich latach się rozwija i nic nie wskazuje na to aby miało być wyparte przez import miodu z Ukrainy. W ostatnich latach zarówno liczba pni pszczelich jak i pszczelarzy wzrasta.

Istotny wpływ na taką sytuację ma wsparcie w ramach krajowych programów wsparcia pszczelarstwa, kierowane do pszczelarzy. Od 2004 r. w ramach realizacji programów pszczelarskich wypłaca się 20-22 mln złotych rocznie. Największym dofinansowaniem objęto zakup leków przeciwko warrozie (39,4% tej kwoty) oraz zakup pszczół (31,1%). Istotne środki (21,6%) przekazano również na wsparcie zakupu sprzętu pszczelarskiego.

Budżet, aktualnie realizowany programu na lata 2016/2017–2018/2019, wynosi łącznie prawie 17,8 mln EURO (uwzględniając 50% dotację z budżetu krajowego). W latach 2016/17-2018/19, w ramach realizacji Programu refundacji podlegają, między innymi, koszty:

• szkoleń i konferencji pszczelarskich (refundacja 100%);
• zakupu nowego sprzętu pszczelarskiego (miodarek, odstojników, dekrystalizatorów, stołów do odsklepiania plastrów, suszarek do suszenia obnóży pyłkowych, topiarek do wosku, urządzeń do kremowania miodu, refraktometrów, wózków ręcznych do transportu uli, wialni do pyłku, uli lub ich elementów) (refundacja nie więcej niż 60% ceny jednostkowej) – ze wsparcia może korzystać pszczelarz który jest posiadaczem co najmniej 10 pni pszczelich;
• zakupów środków leczniczych warrozobójczych oraz nabycie środków do walki z warrozą wymienionych w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 889/2008 z dnia 5 września 2008 r. ustanawiającym szczegółowe zasady wdrażania rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007 w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych w odniesieniu do produkcji ekologicznej, znakowania i kontroli (Dz. Urz. UE L 250 z 18.09.2008, str. 1, z późn. zm.) – w przypadku pasiek, których właściciele posiadają certyfikat produkcji metodami ekologicznymi. Refundacja nie więcej niż 90% – wsparcie mogą otrzymać pszczelarze bez względu na ilość posiadanych pni pszczelich;
• zakupu przyczep (lawet) do przewozu uli, wag pasiecznych, urządzeń dźwigowych do załadunku i rozładunku uli (refundacja nie więcej niż 60% ceny jednostkowej) – wsparcie mogą otrzymać pszczelarze posiadający co najmniej 30 pni pszczelich. Zakupu ładowarek, mini ładowarek oraz innych wózków samojezdnych do załadunku uli (refundacja nie więcej niż 60% ceny jednostkowej) – wsparcie mogą otrzymać pszczelarze posiadający co najmniej 150 pni pszczelich;
• zakupu matek pszczelich o znanej wartości użytkowej, pakietów oraz odkładów pszczelich z takimi matkami (refundacja nie więcej niż 70% ceny jednostkowej) – pszczelarz w danym sezonie nie może otrzymać więcej matek, pakietów lub odkładów pszczelich łącznie, niż 50% liczby posiadanych przez niego pni pszczelich;
• analiz właściwości fizyko-chemicznych oraz analizy pyłkowej miodu (refundacja 80%) – wsparcie mogą otrzymać pszczelarze posiadający co najmniej 10 pni pszczelich.

W ocenie pszczelarzy programy pszczelarskie są głównym narzędziem wsparcia branży i od lat niezmiennie cieszą się dużym zainteresowaniem beneficjentów.

W odniesieniu do ilości miodu konsumowanej w przeliczeniu na jednego mieszkańca, Ministerstwo nie dysponuje takimi danymi dotyczącymi konsumpcji miodu w Polsce. Biorąc pod uwagę krajową produkcję miodu oraz saldo handlowe w obrocie zagranicznym tego produktu, w uproszczeniu można stwierdzić, że statystyczny Polak skonsumował w:
– 2013 r. – 0,81 kg;
– 2014 r. – 0,56 kg;
– 2015 r. – 0,84 kg;
– 2016 r. – 0,91 kg.

Dane prezentowane powyżej mogą być jedynie poglądowymi, a właściwą instytucja w tym zakresie jest GUS.

W odniesieniu do średniej wielkości pasieki, uprzejmie informuję, że w Polsce ze względu na swą strukturę, krajowe pszczelarstwo jest mocno rozdrobnione. W 2016 r. pasieki małe (do 20 pni) stanowiły 67,5% ogółu, a w przypadku niektórych województw ich procentowy udział w ogólnej liczbie jest jeszcze wyższy, np.: Śląskie (ok. 86%), Małopolskie (ok. 78%), Łódzkie (ok. 76%), Opolskie (ok.73%). Pasieki średnie, a więc od 21 do 50 rodzin pszczelich stanowią ok. 1/4 wszystkich pasiek, aczkolwiek w tej grupie znajduje się ponad 1/3 ogółu rodzin pszczelich. Pasieki o obsadzie od 51 do 80 pni stanowią 6,3%, a pasieki powyżej 80 rodzin to ok. 2,1%. wszystkich. Ministerstwo nie dysponuje informacją na temat wielkości pasiek w UE.

W odniesieniu do średniej wydajności miodu z ula w Polsce, uprzejmie informuję, że w 2016 r., w Polsce w pasiekach stacjonarnych pozyskano 16,6 kg miodu z pnia pszczelego, natomiast w pasiekach wędrownych średnia ta wyniosła 31,8 kg.

Jeżeli chodzi o import miody do Polski, to import miodu w latach 2013 – 2016 (w tonach) przedstawiał się następująco.

W odniesieniu do ilości badań dotyczących miodu, uprzejmie informuję, że zgodnie z zał. I do decyzji Komisji nr 94/360/WE z dnia 20 maja 1994 r. w sprawie zmniejszonej częstotliwości bezpośrednich kontroli przesyłek niektórych produktów sprowadzanych z państw trzecich, zgodnie z dyrektywą Rady 90/675/EWG (Dz. Urz. UE L 158 z 25.06.1994, str. 41; Polskie wydanie specjalne Rozdz. 3, t. 16, str. 203, z późn. zm.), miód znajduje się w kategorii II, a zatem częstotliwość kontroli fizycznej przesyłek miodu wynosi 50%. Kontrola fizyczna miodu spożywczego przywożonego z państw trzecich do Polski przez polskie posterunki kontroli granicznej polega na ocenie organoleptycznej samego produktu, a w uzasadnionych przypadkach może obejmować także pobranie prób do badań laboratoryjnych. Dodatkowo próby do badań laboratoryjnych pobierane są również w ramach monitoringu substancji niedozwolonych. Liczbę prób pobieranych w celu wykonania takich badań laboratoryjnych monitoringowych ustala się na dany rok kalendarzowy, a ich ilość i kierunek badań uzależnione są m.in. od ewentualnych wyników niezadawalających, uzyskanych w latach ubiegłych.

W roku 2017 zgodnie z Instrukcją Głównego Lekarza Weterynarii Nr GlWbip.mon-83-1/12 w sprawie zakresu i sposobu realizacji krajowego programu badań kontrolnych substancji niedozwolonych, pozostałości chemicznych, biologicznych, produktów leczniczych i skażeń promieniotwórczych w produktach łączna liczba prób, które zostały przydzielone granicznym inspektoratom weterynarii do pobrania z przesyłek miodu w kierunku pozostałości leków weterynaryjnych oraz m.in. pestycydów wynosi 40.

Natomiast w roku 2016 nie stwierdzono żadnych wyników niezadawalających w zakresie zawartości ww. substancji, jeśli chodzi o kontrole graniczne przesyłek miodu z Ukrainy w polskich posterunkach kontroli weterynaryjnej.

Krzysztof Jurgiel
Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi

Zdjęcia z zebrania koła pszczelarzy w Andrychowie.

Fot. archiwum własne