W cieniu wielkiej polityki w polskich powiatach toczy się walka o wpływy. W skali ogólnej łatwa do zgubienia – w skali lokalnej wyglądająca na trzęsienie ziemi. Dziś przegląd największych skoków i spadków poparcia dla czterech głównych sił w wyborach do PE. Dla każdej partii po 5 powiatów lub miast z największym wzrostem i po pięć z największym spadkiem. W kolejności ogólnopolskiego poparcia. W każdej tabeli, poza nazwą powiatu i województwem, podano poparcie dla omawianej partii, następnie zmiany poparcia dla parlamentarnej czwórki, zaś na koniec poparcie dla dwóch nowych list – Prawicy Rzeczpospolitej i Przymierza dla Przyszłości. Libertas pozwoliłem sobie pominąć, bo niewielu tu wnosi. Unię Pracy wyciąłem z nazwy listy lewicy, bo mi się tabele rozjeżdżały.
Wzrosty PO
|
|
wynik
|
zmiana
|
wynik
|
|
|
PO
|
PO
|
PiS
|
SLD
|
PSL
|
PRP
|
PdP
|
cieszyński
|
śląskie
|
62,6
|
18,9
|
-8,7
|
-7,4
|
-5,1
|
1,57
|
1,24
|
Piekary Śl.
|
śląskie
|
61,1
|
18,6
|
-21,5
|
0,3
|
-1,8
|
1,12
|
2,63
|
lubliniecki
|
śląskie
|
58,9
|
16,4
|
-14,8
|
-3,4
|
-0,9
|
2,5
|
1,43
|
leski
|
podkarpackie
|
51,1
|
16,2
|
-10,8
|
-5,2
|
-2,0
|
1,52
|
1,07
|
polkowicki
|
dolnośląskie
|
47,0
|
15,7
|
-10,2
|
-7,9
|
-2,2
|
1,72
|
1,77
|
Największe wzrosty PO to Śląsk. To jednak nie tylko zasługa Buzka – to także wkład Olbrychta (cieszyński) oraz brak na listach PiS Jerzego Polaczka (Piekary) i Lucjana Karasiewicza (lubliniecki). Wzrost o połowę poparcia w powiecie leskim (matecznik Łukacijewskiej) i Piotr Borys w Polkowicach. Co ciekawe – w przypadku Cieszyna, Leska i Polkowic, wzrostowi PO towarzyszy równy lub porównywalny spadek i PiS, i SLD-UP.
Spadki PO
|
|
wynik
|
zmiana
|
wynik
|
|
|
PO
|
PO
|
PiS
|
SLD
|
PSL
|
PRP
|
PdP
|
konecki
|
świętokrzyskie
|
19,3
|
-9,1
|
-7,5
|
15,8
|
-1,1
|
0,91
|
1,03
|
dąbrowski
|
małopolskie
|
17,2
|
-9,3
|
0,1
|
-0,2
|
3,6
|
4,5
|
0,96
|
Bydgoszcz
|
kujawsko-pom.
|
39,8
|
-10,2
|
-5,3
|
12,9
|
0,9
|
0,97
|
0,63
|
sulęciński
|
lubuskie
|
39,2
|
-12,6
|
1,4
|
6,7
|
-0,1
|
1,98
|
0,85
|
Leszno
|
wielkopolskie
|
39,8
|
-14,2
|
-2,5
|
13,3
|
-1,9
|
2,61
|
2,28
|
Największe spadki PO dotyczą całkiem wysokich koni – w Bydgoszczy czy Lesznie Platforma miała ponad 50% poparcia - ale też i z całkiem niewielkich, choć poparcie w rolniczych powiatach Małopolski czy Świętokrzyskiego sięgające ponad 25% to nie jest oczywistość. Widać, że w niektórych miejscach wynik w 2007 roku został wywindowany przez mocnych kandydatów, których dwa lata później już nie stało. Generalnie zyskuje na tym SLD-UP, choć w Dąbrowie zyski rozkładają się pomiędzy PSL i partię Marka Jurka.
Wzrosty PiS
|
|
wynik
|
zmiana
|
wynik
|
powiat/miasto
|
województwo
|
PiS
|
PO
|
PiS
|
SLD
|
PSL
|
PRP
|
PdP
|
bielski
|
podlaskie
|
48,2
|
-4,0
|
8,7
|
-9,4
|
1,9
|
1,39
|
1,9
|
gorlicki
|
małopolskie
|
52,6
|
-2,2
|
7,7
|
-2,2
|
-5,6
|
1,12
|
1,11
|
suski
|
małopolskie
|
52,7
|
-1,9
|
6,3
|
-0,5
|
-6,6
|
1,15
|
1,11
|
rawski
|
łódzkie
|
46,8
|
-0,3
|
5,7
|
0,2
|
-10,7
|
4,36
|
1,32
|
wschowski
|
lubuskie
|
34,4
|
-1,1
|
5,1
|
-1,1
|
-4,5
|
1,59
|
1,22
|
Zmiany w powiecie bielskim to w pierwszej kolejności efekt braku Eugeniusza Czykwina na liście lewicy. W suskim i gorlickim Ziobro zyskuje głównie kosztem PSL, lecz nie bez znaczenie jest tu także brak na liście PO kandydatów dorównujących znaczeniem dwóm starostom, którzy kandydowali z jej list w 2007. Rawa to wymierna korzyść z Wojciechowskiego. Choć ubocznym skutkiem może być dobry wynik Prawicy Rzeczpospolitej. I wreszcie Wschowa – efekt umieszczenia na drugim miejscu na liście Marka Asta. W obu przypadkach też kosztem PSL.
Spadki PiS
|
|
wynik
|
zmiana
|
wynik
|
|
|
PiS
|
PO
|
PiS
|
SLD
|
PSL
|
PRP
|
PdP
|
Ruda Śl.
|
śląskie
|
21,9
|
13,1
|
-15,0
|
-0,2
|
-1,3
|
1,12
|
1,65
|
rybnicki
|
śląskie
|
26,9
|
12,5
|
-15,4
|
0,4
|
0,0
|
1,77
|
1,01
|
lipnowski
|
kujawsko-pom.
|
17,9
|
0,6
|
-15,8
|
-2,0
|
15,4
|
0,82
|
0,96
|
Piekary Śl.
|
śląskie
|
21,2
|
18,6
|
-21,5
|
0,3
|
-1,8
|
1,12
|
2,63
|
kolbuszowski
|
podkarpackie
|
38,9
|
4,0
|
-24,9
|
-0,6
|
-1,2
|
22,85
|
0,8
|
Największy spadek w najgłębszym mateczniku – w tym powiecie Podkarpacia, gdzie PiS zdobył najwyższe poparcie w 2007. I to nie jest bynajmniej sukces najbardziej znanego kolbuszowianina – Mariana Krzaklewskiego. To Mieczysław Maziarz, były senator LPR i były wicedyrektor miejscowego szpitala, kandydując z listy Marka Jurka, okazał się wielokrotnie większym zagrożeniem. Znane już obrazki ze Śląska ale też przepychanka z PSL w powiecie lipnowskim. Tym razem górą PSL, nie jest to jednak typowy obrazek.
Wzrosty SLD-UP
|
|
wynik
|
zmiana
|
wynik
|
|
|
SLD-UP
|
PO
|
PiS
|
SLD
|
PSL
|
PRP
|
PdP
|
konecki
|
świętokrzyskie
|
29,5
|
-9,1
|
-7,5
|
15,8
|
-1,1
|
0,91
|
1,03
|
Leszno
|
wielkopolskie
|
33,4
|
-14,2
|
-2,5
|
13,3
|
-1,9
|
2,61
|
2,28
|
Bydgoszcz
|
kujawsko-pom.
|
31,5
|
-10,2
|
-5,3
|
12,9
|
0,9
|
0,97
|
0,63
|
Konin
|
wielkopolskie
|
29,6
|
-5,0
|
-7,8
|
11,2
|
-4,0
|
2,3
|
3,49
|
nakielski
|
kujawsko-pom.
|
28,7
|
-7,4
|
-5,6
|
8,6
|
2,8
|
0,96
|
0,59
|
Tu na pierwsze miejsce wybija się wielki przegrany tych wyborów – Andrzej Szejna. Swoją drogą, wzrostowi lewicy towarzyszy spadek poparcia i dla PO, i dla PiS. Podobnie rzecz się ma w Koninie i Nakle. Urokliwa jest ta nasza polityczna gra po okręgu. W Lesznie i Bydgoszczy wspomniany już dwucyfrowy spadek PO, lecz tu także lewica wciska się pomiędzy dwie partie prawicowe.
Spadki SLD-UP
|
|
wynik
|
zmiana
|
wynik
|
|
|
SLD-UP
|
PO
|
PiS
|
SLD
|
PSL
|
PRP
|
PdP
|
bielski
|
podlaskie
|
17,3
|
-4,0
|
8,7
|
-9,4
|
1,9
|
1,39
|
1,9
|
wągrowiecki
|
wielkopolskie
|
18,5
|
2,8
|
-2,5
|
-10,1
|
0,1
|
1,81
|
3,77
|
wolsztyński
|
wielkopolskie
|
15,5
|
4,6
|
-0,4
|
-10,3
|
-2,8
|
2,47
|
3,36
|
łęczyński
|
lubelskie
|
4,9
|
7,4
|
-9,9
|
-10,3
|
1,1
|
1,63
|
5,3
|
hajnowski
|
podlaskie
|
28,7
|
9,5
|
2,8
|
-11,7
|
-7,4
|
0,84
|
6,33
|
Poza wspomnianym już przypadkiem Bielska Podlaskiego, w największych spadkach ma tu udział nowa inicjatywa lewicowa, choć wzrost PO jest w trzech wypadkach i tak większy. W każdym razie w Łęcznej PdP wyprzedziło SLD-UP, co w skali kraju pozostało odległym marzeniem.
Wzrosty PSL
|
|
wynik
|
zmiana
|
wynik
|
|
|
PSL
|
PO
|
PiS
|
SLD
|
PSL
|
PRP
|
PdP
|
krapkowicki
|
opolskie
|
20,3
|
0,6
|
-1,6
|
0,5
|
17,7
|
1,38
|
1,68
|
lipnowski
|
kujawsko-pom.
|
32,6
|
0,6
|
-15,8
|
-2,0
|
15,4
|
0,82
|
0,96
|
ostrzeszowski
|
wielkopolskie
|
43,5
|
-5,7
|
-11,6
|
-2,5
|
14,7
|
4,32
|
1,5
|
opolski
|
opolskie
|
18,7
|
5,8
|
-1,7
|
-0,8
|
14,0
|
1,72
|
1,41
|
strzelecki
|
opolskie
|
17,3
|
6,9
|
-2,5
|
-0,9
|
14,0
|
1,93
|
1,15
|
Tu sprawa jest prosta. Króluje (a może bardziej Krolluje...;) sojusz z Mniejszością Niemiecką (o tym było
tu). Przedsięwzięcie chyba jednak jednorazowe – w każdym razie do sejmu MN pewnie wystartuje samodzielnie. Do tego na osłodę sukces Andrzeja Grzyba w jego mateczniku.
Spadki PSL
|
|
wynik
|
zmiana
|
wynik
|
|
|
PSL
|
PO
|
PiS
|
SLD
|
PSL
|
PRP
|
PdP
|
gołdapski
|
warmińsko-maz.
|
9,7
|
0,7
|
0,0
|
5,6
|
-10,7
|
1,7
|
0,93
|
tomaszowski
|
lubelskie
|
15,0
|
3,4
|
2,7
|
-2,8
|
-10,8
|
0,82
|
2,5
|
zwoleński
|
mazowieckie
|
20,9
|
1,8
|
-0,4
|
4,6
|
-11,8
|
3,1
|
1,34
|
opatowski
|
świętokrzyskie
|
28,1
|
1,1
|
2,1
|
5,3
|
-12,7
|
1,26
|
1,67
|
kętrzyński
|
warmińsko-maz.
|
6,9
|
7,1
|
-0,9
|
3,9
|
-14,6
|
1,13
|
0,95
|
Tu już bywa różnie – obrotowa pozycja PSL oznacza, że tracić może on na rzecz każdego. Nie mam już czasu sprawdzać, lecz chyba wszystkie te przypadki to wynik braku silnych lokalnych kandydatów.
Ta diagnoza, jak łatwo sprawdzić, powtarza się tu najczęściej. Na potrzebę głosowania na „swojaka” można wybrzydzać – niektórzy chcieli ją nawet okiełznać, likwidując wskazywanie kandydata. To jednak droga donikąd. Trzeba zrozumieć, skąd się ta potrzeba bierze. Ano stąd, że ci „faceci z całkiem innej wsi”, to na drugi dzień po wyborach znikną w parlamentarnych kuluarach i przypomną sobie o wyborcy dopiero pod koniec kadencji. A „swojak” to przynajmniej tu wpadnie by doglądać swoich spraw. Takie zachowania wyborców ma całkiem spory skumulowany efekt. Lecz o tym, to już innym razem - pewnie po wakacjach.
Dziś można pooglądać piękną wakacyjną karuzelę - SLD podgryza PO, PO podgryza PiS, PiS podgryza PSL a PSL próbuje złapać SLD (na pociechę mając jeszcze Mniejszość Niemiecką).
Inne tematy w dziale Polityka