Jan Bodakowski
Łańcuch śmierci. Czystka w Armii Czerwonej 1937–1939 – profesora Wieczorkiewicza
Nakładem wydawnictwa Zysk ukazało się wznowienie, tym razem uzupełnione i poddane korekcie, 1224 stronicowej, pracy „Łańcuch śmierci. Czystka w Armii Czerwonej 1937–1939” autorstwa przedwcześnie zmarłego (przed siedmiu laty) profesora Pawła Wieczorkiewicza.
W swej pracy „profesor Wieczorkiewicz przedstawia genezę, przebieg i skutki "bitwy z własną armią", jaka dokonała się w szeregach Armii Czerwonej w latach 1937–1939. Wielka czystka odmieniła oblicze korpusu oficerskiego i całkowicie podporządkowała wojsko Stalinowi. Skala terroru była ogromna.
Autor w swej książce rozpatruje drobiazgowo różne aspekty stalinowskiej polityki personalnej w perspektywie zbiorowego doświadczenia całej generalicji sowieckiej, jak również indywidualnych losów najwybitniejszych dowódców.
Okres masowych represji w Armii Czerwonej rozpoczął się od procesu marszałka Michaiła Tuchaczewskiego. Oskarżono go o szpiegostwo i zdradę stanu. Razem z nim na ławie oskarżonych 11 czerwca 1937 roku zasiadło siedmiu wysokiej rangi sowieckich oficerów. Wszyscy zostali rozstrzelani nazajutrz. Od maja 1937 do września 1938 roku aresztowano lub usunięto z wojska ponad 35 tysięcy oficerów. Zamierzona przypadkowość represji miała zastraszyć tych, którzy ocaleli. Sowieckie siły zbrojne znalazły się w stanie najgłębszego kryzysu”.
Zdaniem prof. Jakuba Wojtkowiaka „że każdy, zarówno profesjonalny historyk, jak i czytelnik zainteresowany historią, znajdzie niekłamaną przyjemność w lekturze Łańcucha śmierci. Historyk ze względu na precyzję wykładu, erudycyjne uzasadnienie sądów i ocen, a czytelnik spragniony dobrej książki historycznej doceni jasność wywodu i nieskrywaną pasję wypowiadania opinii, które po prostu przemawiają do wyobraźni”.
Prof. Paweł Wieczorkiewicz zmarł w 2009 roku przeżywszy tylko sześćdziesiąt lat życia. Zasłużył się nie tylko swoimi publikacjami ale także wykształceniem grona bardzo patriotycznych historyków, którzy mieli kłopoty w latach szalejącej politycznej poprawności. Profesor Wieczorkiewicz był wykładowcą na Uniwersytecie Warszawskim i w Akademii Humanistycznej w Pułtusku.
Pomimo, że był w latach 70 i 80 działaczem PZPR zapisał się w pamięci opozycjonistów pomocą dla wielu studentów związanych z środowiskami antykomunistycznymi. W III RP opowiadał się za przeprowadzeniem lustracji.
Będąc wybitnym sowietologiem jednoznacznie potępiał komunizm i przeciwstawiał się usprawiedliwianiu tego ustroju, uznawał, że zbrodnie komunistyczne były równe nazistowskim, a Armia Czerwona okupowała Polskę. Podkreślał polskość Lwowa i Wilna.
Decyzje o Powstaniu Warszawskim uznawał za zbrodnie, podobnie jak i akcje „Burza”. Uważał, że Polska w 1939 roku powinna zostać sojusznikiem Niemiec, zgodzić się na przyłączenie Gdańska do Rzeszy, i razem z Niemcami zaatakować ZSRR. Równie kontrowersyjne były opinie o Davidzie Irvinga, którego uznawał za najwybitniejszego znawce II wojny światowej.
Jan Bodakowski
Inne tematy w dziale Kultura
